«خواهران و دختران ما» ـ بزبان عادی (احمد کسروی) گفتار یکم | پاکدینی ـ احمد کسروی

«خواهران و دختران ما» ـ بزبان عادی (احمد کسروی)

گفتار یکم : درباره‌ی حجاب


١ـ بحثی که چهل سالست هست و هنوز تمام نشده ـ تکه‌ی 2

با اینحال از همان سالهای اول مشروطه این بحث در میان می‌بود. مشروطه‌طلبان که بیشترشان خیرخواه این کشور می‌بودند ضرر آن چادر و چاقچور را فهمیده آرزوی برداشته شدن آن را می‌داشتند. گاهی در روزنامه‌ها در میان مقالات جمله‌هایی در آن زمینه جا می‌دادند و در بزمها آشکارا حرفش را می‌زدند. منتها برخی از آنان عاشق اروپا بوده ، بیش از همه پیروی از زنهای اروپایی را می‌خواستند که می‌باید گفت غیر از افراط نمی‌بود.

سالها بحثها می‌شد و کم‌کم گوشها پر و احتراز مردم کمتر می‌شد. در آن اثنا مدرسه‌های دخترانه برپا شد و بسیاری از دختران تحصیل کردند و خودشان طرفدار روبازی شدند. در روزنامه‌ها آشکارا نوشته شد و احتراز کلاً از بین رفت. بلکه باید گفت : جنبشی بهمین نام ، مخصوصاً در تهران ، بوجود آمد.

در نتیجه‌ی اینها از شدت روگیری کم شد. چاقچوربرداشته شد. روبند جای خود را به پیچه داد. بسیاری از زنان با داشتن چادر و پیچه روی خود را نپوشاندند. دیگران پیروی کرده نیمی را پوشانده و نیمی را باز گذاشتند. از هر باره جنبش در پیشرفت بود تا رضاشاه در سال 1315 آخرین قدم را برداشته دستور جلوگیری از چادر و پیچه را داد. اگرچه این کار بی‌دردسر انجام نشد و ملاها و پیروانشان آخرین مقاومتها را کردند و در مشهد آشوبی نیز بوجود آمد ولی رضاشاه احتیاط نکرد و آن مقاومتها را نیز از میان برد.

درباره‌ی رضاشاه باید گفت : بسیاری از اهداف خیرخواهان ایران را از بنیادگزاری بانک ملی ، برانداختن کاپیتولاسیون ، متحدالشکل کردن لباسها ، ساختن راه‌آهن و امثال اینها را بانجام رسانید و یکی از آنها نیز برداشتن حجاب بود.

هرچه هست این یک کار تاریخی بزرگ بود که زنهای ایران پس از هزارها سال چادر و روبند را بکنار بگذارند و بی‌حجاب بکوچه‌ها و خیابانها بیایند. راست است که این کار با بدیهایی توأم بود ، و بسیاری از زنان و دختران این دفعه از آن طرف افراط می‌کردند و از هر باره پیروی از زنان اروپایی می‌نمودند ، با اینحال در مجموع پیشامد مهم بزرگی می‌بود که بایستی قدرش شناسند و نگهداریش کنند.


.