برای موفقیت در تبلیغ، ۹۰% نیاز به محتوا داریم و ۱۰% به فنّ خطا | متن | علیرضا پناهیان
برای موفقیت در تبلیغ، ۹۰% نیاز به محتوا داریم و ۱۰% به فنّ خطابه مسئله اصلی در تبلیغ مؤثر، محتوای خوب است نه قدرت بیان و سخنوری
ضرورت تحول در تبلیغ و تعلیم دین- قسمت سوم
هر موفقیتی در جذب مخاطب، شاخص و نشانۀ صحت تبلیغ نیست
فقیه لزوماً نباید اسلام‌شناس باشد، اما مبلغ اگر اسلام‌شناس نباشد، آنچنان که باید، موفق نمی‌شود
یک مبلغ بیشتر از فقیه به قدرت استنباط بالا، جامعیت و اشراف کامل به قرآن، تاریخ اسلام، روایات و زمان‌شناسی نیاز دارد
تبلیغ باید جزئی از فرآیند طلبگی باشد؛ یعنی برنامۀ درسی حوزه طوری تنظیم شود که در مسیر تحصیل، مبلغ موفق به‌دست بیاید ____
کار تولید علم مانند تولید دارو برای بیماری‌ها یا شبیه تولید مصالح برای ساختمان است. کار تبلیغ هم، شبیه کار معاینه و نسخه‌نوشتن است یا مثل کار معماری است که می‌داند هرکدام از مصالح را در کجای ساختمان باید به‌کار بگیرد. بنابراین هر استاد مسلم تاریخ، یا کلام یا تفسیر، لزوماً نمی‌تواند برنامه‌ریزی کند و بگوید که برای کدام مخاطب و در چه سنی، کدام مطلب تاریخی یا کدام آیۀ قرآن، به چه میزان باید باهم ترکیب شوند و ارائه شوند. کدام را اول بگوییم یا کدام را بیشتر تاکید و تکرار کنیم.
مسئلۀ اصلی برای تبلیغ موفق «محتوا» است. نیاز ما به محتوای خوب، نود درصد است و نیاز به فنّ خطابه و قدرت بیان و اموری که جنبۀ صوری و ذوقی دارند(مثل صدای خوب و...) ده درصد است. باید محتوای خوبی تهیه و تولید بشود، آن‌وقت اگر این محتوا با زبان الکن هم منتقل بشود مؤثر واقع می‌شود.
هر موفقیتی در اثر قدرت بیان و خطابه و جذب مخاطب، نشانه و شاخص صحت تبلیغ نیست. یک مبلغ خوش‌بیان چه‌بسا به زیبایی آن قسمتی از دین را که اولویت ندارد، در جان مخاطب قرار دهد و موجب یک سکولاریزم پنهان در جامعه بشود.
ما در ارزیابی موفقیت تبلیغ دچار ضعف‌های اساسی هستیم. چه تبلیغی واقعا موفق است؟ آیا صرف اینکه جمعیت بیشتری دور کسی جمع شدند یا صرف وجود برخی آثار موقت و گذرای معنوی، نشانۀ موفقیت در تبلیغ است؟
ما نیاز داریم برنامۀ درسی حوزه را به گونه‌ای تنظیم بکنیم که خودبه‌خود در مسیر تحصیل، مبلغان موفق به‌دست بیایند و تبلیغ، جزئی از فرآیند تحصیل و طلبگی قرار بگیرد.
مبلغ نیازمند قدرت استنباط بالایی است. قدرت استباطی که یک مبلغ برای تبلیغ موفق نیاز دارد، بیش از قدرت استنباطی است که معمولا برای استخراج یک حکم شرعی مورد نیاز است.
یک فقیه وقتی می‌خواهد یک فتوا بدهد، معمولاً زیاد نیازی به اسلام‌شناس شدن ندارد. حضرت امام می‌فرمود یک فقیه که لزوماً اسلام‌شناس نیست، ولی یک مبلغ قطعاً باید اسلام‌شناس باشد وگرنه آن چیزی که باید از آب در نمی‌آورد.
امام به آیت‌الله حق‌شناس فرمودند طلبه‌ای که تبلیغ می‌کند زودتر مجتهد می‌شود... توجه کنید که مراجع تقلید معاصر هر کدام قبل از مرجعیت ید طولایی در تبلیغ داشتند. لذا بی‌تردید تبلیغ موفق، در رسیدن به اجتهاد بسیار مؤثر است.
یک مبلغ نیازمند جامعیت و اشراف بالایی نسبت به کل قرآن و تاریخ اسلام و بسیاری از احادیث است. و در کنار اینها باید از اصول تبلیغ و تعلیم دین خبر داشته باشد. و همچنین زمان‌شناسی قوی‌ای داشته باشد و بتواند نبض زمانۀ خودش را بشناسد.
