مجله بین المللی پژوهش ملل مقاله 4. دوره هفتم، شماره 76، خر | مجله بین المللی پژوهش ملل International Journal of Nations Research

مجله بین المللی پژوهش ملل

مقاله 4. دوره هفتم، شماره 76، خرداد 1401

رقابت آمریکا با انگلیس در شکسته شدن انحصار نفتی در دولت مصدق

دریافت: 17 فروردین 1401 | انتشار: 30 خرداد 1401

علی اکبر رضایی (کارشناسی‌ارشد روابط بین‌الملل، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره))

محمد منصوری (کارشناسی علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور واحد تاکستان)

چکیده
ملی شدن صنعت نفت در ایران از زمان به وجود آمدن حکومت مشروطه در ایران یکی از خواسته‌های نمایندگان مجلس شورای ملی بوده است. این خواسته پیش از ملی شدن صنعت نفت در مجالس مختلف ابراز گردید که با مخالفت‌هایی روبرو گردید و یکی از مخالفان نیز محمد مصدق بود. هدف مقاله حاضر واکاوی و تحلیل چگونگی نقش دولت آمریکا در هدایت و حمایت از مصدق و جبهه ملی در خلع ید و اخراج انگلیس از صنعت نفت ایران و چگونگی ورود شرکت‌ها و کارتل‌های نفتی جهانی به صنعت نفت ایران و اینکه چه عواملی موجب گردید که مصدق از یک مخالف ملی شدن صنعت نفت به یک مدافع و پیشرو این جریان تبدیل گردد. بر همین اساس مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی و با تکیه ‌بر منابع کتابخانه‌ای و الکترونیکی ضمن بررسی علل ملی شدن صنعت نفت ایران به چگونگی هدایت و حمایت آمریکا از ملی شدن صنعت نفت ایران پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌دهد مصدق در ابتدا یکی از مخالفان طرح ملی شدن صنعت نفت ایران بود ولی با ورود آمریکا به صحنه و تمایل به حضور در صنعت نفت ایران مصدق نیز به جریان ملی شدن صنعت نفت پیوسته و تمام اقدامات وی در زمان نخست وزیری با هماهنگی و حمایت دولت آمریکا صورت می‌گرفته و در پایان بعد از مأیوس شدن دولت آمریکا از وی، با همراهی دولت انگلیس وی را سرنگون کردند و شرکت‌های نفتی آمریکا وارد ایران شدند.

کلیدواژه ها: آمریکا، انگلیس، صنعت نفت، ایران، دولت مصدق

https://rnmagz.com/article/685/%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82