اكنون، ما و شريعتی

2022-07-28 08:22:51 زوربای ایرانی

بزنگاه سیاست و ادبیات: گفت‌وگوی احمد غلامی با احسان شریعتی

منتشر شده در روزنامه شرق / ۴ مرداد ۱۴۰۱


در «زوربای یونانی» کازانتزاکیس هم با دو تیپ سروکار داریم، یک شخصیت با تیپ آپولونی یعنی روشنفکر انتزاعیِ کتاب‌خوان -که به «کِرم کتاب» ترجمه شده و در اصل «موش کاغذخور» است- که با «زوربا» به‌عنوانِ چهره‌ای مردمی، زنده و عارف‌مسلک و در عین حال با انگیزه‌ها و غرایض زیستی و جنسی که خلاف هم کرده اما درک واقعی و عینی و صادقانه‌ای از زندگی دارد، آشنا می‌شود. تفاوتِ این دو شخصیت، همان تفاوتِ آپولون، خدای خرد و انتزاع و عقلانیت است در مقابل شهود دیونیزوس که خدای شور و زندگی است.

«دموکراسی» زمانی در قرون وسطی یک اتوپیا بود، اما الان وقتی می‌گوییم جوامع دموکراتیک، خیلی ساده یعنی جوامعی که توسط اکثریت مردم مدیریت اجتماعی و سیاسی می‌شوند. داشتن یک سیستم تأمین اجتماعی که شهروندان احساس سعادت کنند، دیگر به‌هیچ‌وجه اتوپیایی نیست بلکه یک امر عادی موفق است.
× در دوره‌ی جدید همه چیز باید بازتعریف شود و «ازسرگرفته» شود و «سر جای خود» بنشیند: برای نمونه، دین چیست؟ انتظاری که از دین داریم این است که دین باشد! یا انتظاری که از دنیا و عقلانیت و سیاست داریم این که خودشان باشند. زیرا پیش از این همه‌چیز از جای خودشخارج شده بود و به حوزه‌های دیگر تعرض می‌کرد.

فیلسوف واقعی مانند یک کودک که همه‌چیز برایش تازگی دارد و دائماً سؤال می‌کند، هیچ‌چیز برایش عادی نیست و از نو مثل کودک می‌فهمد. این امر هم در زمینه فلسفی مطرح است و هم در زمینه ایمانی که عیسی می‌گوید شما باید کودک شوید!

ادامه در لینک زیر

#روشنفکری
#دموکراسی
#گفتگو
#روزنامه_شرق
#احسان_شریعتی

@Dr_ehsanshariati


https://bit.ly/3b8q8aH باز کردن / نظر دهید

2022-07-27 20:10:48 نواندیشی دینی؛ دین و حجاب اجباری

دین و حجاب اجباری از نگاه آیت‌الله طالقانی

مهدی بازرگان
@iranfardamag

طالقانی خیلی طرفدار این قضیه است به حکم لااکراه فی الدین؛ آن دینی که به زور و اجبار تحمیل شود پیش خدا ارزش ندارد بنابراین پیش خلق هم ارزش ندارد.

آن چادر و آن روسری که به ضرب و زور و تحمیل به سر خانمها برده شود از صد تا بدحجابی بدتر است. طالقانی هم طرفدار این نوع دین بود که دین لااکراه فی الدین ، با تعصب نباید و با تحمیل نباید باشد.

سخنرانی مهندس مهدی بازرگان در دانشگاه تهران در مراسم بزرگداشت آیت‌الله طالقانی



#ایران_فردا
#مهدی_بازرگان
#آیت‌الله_‌طالقانی
#نه_به_حجاب_اجباری


https://t.me/iranfardamag باز کردن / نظر دهید

2022-07-27 11:04:13 باغ و بستان‌های امید
--------
سیاست را نباید فقط به جدال بر سر منافع تقلیل داد. جدال آرزوها و امیدها گاهی مهم‌تر است. همه چیز را اگر بتوان تحمیل کرد، آرزو و امید را نمی‌توان. هنگامی که آرزوهای یک گروه را بر همه تحمیل کنیم، گروه‌های وسیعی از مردم به حال خود رها می‌شوند در حالیکه امید و آرزویی ندارند یا در حسرت آرزوهای شکست خورده زندگی می‌کنند.
گروه‌های مختلف مردم به اعتبار آرزو و امیدهاشان، هویت می‌گیرند، زندگی‌شان معنادار می‌شود و در این جهان احساس وجود می‌کنند. تنها به واسطه امکان حرکت به سمت تحقق آرزوهاست که یک گروه اجتماعی حس اخلاقی زیستن پیدا می‌کند. دگرخواه می‌شود، به زندگی خوش بین می‌شود و هست و نیست این عالم را واجد معنا و حقیقت می‌یابد. مردمانی که از آرزوهاشان محروم می‌شوند، از جماعت می‌گریزند راه دیار دیگر می‌گیرند. اما اگر بمانند، سر در لاک ناتوانی و ضعف و ستم‌زدگی زیست می‌کنند و ای بسا یکباره برآشوبند تا خود و عالم و آدم را بسوزانند.
ما در وضعیت فقدان امید زندگی نمی‌کنیم، وضعیت ما سوخته شدن باغ و بستان‌های امید است و گروه‌های سرگشته در فضای بی سرنوشت. این در حالی است که امید گروهی هم که سودای تحمیل خود را دارد، محقق نمی‌شود. اگر خاک زندگی را شوره زار کنید، هیچ نهالی در آن نمی‌روید.
امیدهای مردمان در بنیاد خود سیاسی نیست. در بستر اجتماعی و فرهنگی به هزار رنگ و صدا می‌روید. ممکن است امیدها با هم رقابت کنند، اما در اساس شرط وجود یکدیگرند. وقتی تو به سمت امید خود با نیرو و انرژی تام حرکت می‌کنی، به دیگری انگیزه حرکت به سمت امیدش را می‌بخشی. شبکه امیدها در جامعه در هم می‌پیچند و به یکدیگر قوت و نیرو عطا می‌کنند.
امیدها می‌توانند سیاسی شوند. اما وای به روزی که امیدی سودای حذف دیگر شبکه‌های امید را در سر بپرورد. اول بیخ خود را از خاک می‌کند و بعد زمین زندگی را سوخته می‌کند. اگر آرزو دارید آرزوهاتان محقق شود، اینهمه با امیدهای دیگر دشمنی نکنید. این مردم نیستند که امیدهاشان را اختیار می‌کنند. امیدهاست که گاهی این و گاهی آن را اختیار می‌کند. مردم به واسطه امیدهاشان به سمت گشودن افق‌های زندگی حرکت می‌کنند. وقتی به مردم ثابت می‌کنید خواب امیدهاشان را هم نبینند، اول اکسیژن تنفس خودتان را می‌سوزانید.
@javadkashi باز کردن / نظر دهید

2022-07-27 11:02:37 سارا شریعتی: کاش غیرتی که برای حجاب و زن به خرج می‌دادید یک‌بار برای فقر به‌کار می‌بردید

در نشست بررسی کتاب منهای فقر در مجموعۀ فرهنگی:

این مسئله فراموش می‌شود که اصل تشیّع عدالت است و امامت محصول عدالت است و کسی که حساسیّت نسبت به عدالت و قسط به خرج می‌دهد، متّهم به پارادایم مارکسیستی می‌شود. این نشان می‌دهد که تا چه حدّ دین از اصل و هدف خود در این جامعه دور شده است و بحث فقر آنقدر بدیهی است که هیچ‌کس به آن نمی‌اندیشد و در یک جامعه که دین رسمیّت دارد نخبگان و قدرت و سیاست به آن بی‌توجه هستند.

قدرت و سیاست مسئول حل فقر است؛ کاش غیرتی که برای حجاب و زن به خرج می‌دادید یک‌بار برای فقر به‌کار می‌بردید. مسئلۀ فقر همیشه یک مسئلۀ سیاسی است.

چرا برای فرهنگ سیاست‌گذاری می‌کنیم اما برای اقتصاد نمی‌توانیم سیاست‌گذاری کنیم؟ آیا نمی‌توانیم مسئلۀ کودکان خیابانی را حل کنیم؟ ارادۀ سیاسی ریشه‌کنی فقر وجود ندارد چون اگر وجود داشت همان‌طور که با مسائل سیاسی و فرهنگی برخورد می‌شود، با این مسئله نیز برخورد می‌شد.

در لینک زیر بخوانید:
http://sobhema.news/?p=21776

#صبح_ما
@sobhema_ir باز کردن / نظر دهید

2022-07-27 08:37:52 تمام شماره‌های فصلنامه پویه که تاکنون چاپ شده در حال حاضر، با تعدادی محدود در دسترس است.

https://www.instagram.com/p/Cgcp2DEqiur/?igshid=YmMyMTA2M2Y=
. باز کردن / نظر دهید

2022-07-26 08:06:50 حساسیت خود را به فقر از دست داده‌ایم

سارا شریعتی

حساسیت‌مان به فقر که یکی از انگیزه‌های انقلاب و دگرگونی بود را از دست داده‌ایم و آن‌طور که به پرونده‌های سیاسی و مسائل خارجی و داخلی حساسیم به مسئلۀ فقر حساس نیستیم. چه زمانی بوده که فقر تیتر یک روزنامه‌ها شده باشد؟ هیچ‌وقت. چون از ما می‌خواهند به دلیل سیاه‌نمایی صدای فقر را درنیاوریم. و از بس که این کار را انجام داده‌ایم حساسیّت خود را نیز به فقر از دست داده‌ایم. باید جامعۀ آکادمیک و جامعۀ روشنفکری و جامعۀ دینی و جامعۀ سیاسی خود را مورد پرسش بگیریم که شما برای رفع فقر چه کردید و کجا بودید؟


#فقر
#نگاه_روز
#سارا_شریعتی
#اکنون
@Shariati40 باز کردن / نظر دهید

2022-07-25 16:48:58 من به خاکِ وَطَن
به مریم میرزا خانی افتخار ایران و جهان

وَ روزی
مَن
به خاکِ وَطَن
باز خواهم گشت
با دَست های گِرِه گُشا
به میانِ شُما
*
روزی که
شُما
نیز
هَمچو مَن
بِدانید که «زَن»ید
وَ خود
پاسُخِ پُرسِشِ «خویشتَن»ید
*
مَن
به گَواهیِ زندگیَ م
اَوَّلیَ م
اُلَمپیادیَ م
اُستادِ ریاضیَ م
دارندۀ نِشان هایِ طلاییَ م
ایرانیَ م
زن ی
هَمتایِ مَردانِ جَهانیَ م
*
مرا
اینجا
نه به رَنگ و طَرحِ پوششَ م
که به دانِش وَ پَژوهِشَ م
می شِناسَند
*
مرا
اینجا
نه به طَرز حِجابَ م
که به اَندیشۀ نابَ م
می شِناسَند
*
من
اینَک
«مریمَ» م
نامی آشنا
رَها از بَندِ نَبایَد ها و نَشایَد ها
*
های !
دُخترانِ وَطَن !
دُخترانِ گُریز، پَرهیز وَ سِتیز !
به خود آیید !
تَردیدِ « بودن یا نبودن» را زِ خود بِزُدایید !
*
آیینه وار
به هَم
اَگر بِنگرید
تَکثیر می شَوید
*
به دَستِ خویش
سَنگِ کینه
به دَستِ دُشمَنِ دیرینه
نَدَهید
*
وَ روزی
من
به خاکِ وطن
باز خواهم گشت
با دَست های گِرِه گُشا
به میانِ شُما
*
روزی که
شُما
نیز
هَمچو مَن
بِدانید که «زَن»ید
وَ خود
پاسُخِ پُرسِشِ «خویشتَن»ید ...

سعید شهرتاش
23 تیر ماه 1401 باز کردن / نظر دهید

2022-07-24 21:24:58 چرا حجاب اجباری خلاف مبانی اسلامی است

متن پاسخ محمد توسلی به سوالات خبرنگار نشریه‌ای که از انتشار آن منصرف شد

@nehzatazadiiran

به لحاظ تاریخی می‌دانیم که در زمان پیامبر اسلام(ص) و حکومت امام علی (ع) هرگز اجباری در حجاب آن هم در آن دوران و شرایط زیستی وجود نداشته است. اثر ارزشمند «حجاب شرعی در عصر پیامبر(ص) که به کوشش جناب‌امیر حسین ترکاشوند در سال ۱۳۸۹ در فضای مجازی منتشر شده بطور مستند این سوابق تاریخی را نشان می‌دهد.

آیات زیادی در قرآن این واقعیت را متذکر می‌شود که رسالت پیامبران ارایه راهکار‌ها و آگاهی بخشی است تا خود انسان با اختیار و آزادی به آن‌ها عمل کند. «و ما علی الرسول الا البلاغ المبین. »؛ رسالت پیامبر فقط ابلاغ راهکار‌ها و آگاهی بخشی است. «و ما انت بجبار» ‌ای پیامبر؛ در راستای ابلاغ این راهکار‌ها تو نباید به زور آنان را وادار کنید.

در جریان انقلاب 57 مساله حجاب مطرح نبود. آقای خمینی در نوفل لوشاتو در دیدار خصوصی که داشتند تصریح کردند منظور از حجاب چادر نیست همین روسری و لباسی که شما دارید (مخاطب خانم دکتر یزدی و چند دختر جوان که حضور داشتند و عکس های آن منتشر شده)، مورد نظر است. طالقانی هم ضمن مصاحبه‌ای تصریح می‌کنند: « وقتی در اصل دین اجبار نیست نمی‌توان در فرع اجبار کرد.... وقتی برای زن های مسلمان در حجاب اجباری نیست، چه رسد به اقلیت های مذهبی». مهندس بازرگان در نقد حجاب اجباری گفت: «حجاب اگر تحمیل شود پیش خدا ارزشی ندارد ....چادر و روسری که با تحمیل بر سر زنان برده شود از صدتا بی‌حجابی هم بدتر است..».

در آثار مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی و سایر روشنفکران دینی مبانی اسلام رحمانی قابل دسترسی و مطالعه است. به لحاظ تجربه تاریخی در دیدگاه اسلام رحمانی از جمله با عملکرد امام موسی صدر از چند دهه قبل در لبنان شاهد هستیم که در ادامه آن امروز با حضور سید حسن نصرالله هم در فضای نهاد‌های وابسته به شیعیان لبنان آزادی کامل حجاب وجود دارد و همه با احترام متقابل همکاری دارند. نمونه‌های دیگر در کشور‌های مالزی و ترکیه است که خانم‌های با حجاب کامل و سایر خانم‌ها که مقید به حجاب عرفی نیستند کاملاً در عرصه‌های علمی و اجتماعی تعامل و همکاری دارند.

چرا ما در جامعه ایران نتوانیم چنین الگو‌های موفقی را که با مبانی اسلامی و قرآنی و منافع ملی و سوابق تاریخی ما ایرانیان هماهنگ است بکار نگیریم و به چالش‌های کنونی خاتمه ندهیم؟

@nehzatazadiiran

متن کامل مصاحبه را در لینک زیر مطالعه فرمایید:
https://telegra.ph/NAI-07-24-2 باز کردن / نظر دهید

2022-07-24 09:17:36 برای یادآوری!
در میانه‌ی عید غدیر و سالگرد قیام ۳۰ تیر
«...مولا علی، پیشوا مصدق...»

احسان شریعتی

«استقلال، آزادی»، «نه شرقی، نه غربی»، و استقرار حکومت قانون، تحقق اصل «موازنه‌ی منفی» (علیه استبداد-نظامی‌گری شرقی و علیه استعمار-استثمار غربی)، جمهوری (مردم‌سالاری شورایی معطوف به عدالت اجتماعی)، شعارها و مطالبات «ملی» مردم ایران طی سده‌ی گذشته بوده‌اند (از صدر انقلاب مشروطه تا کنون، با گذر از نهضت ملی و انقلاب بهمن). معنای چنین سیاست خارجبی ملی، متوازن یا «منفی»ای (نه..، نه..)، نه انزواطلبی و تخاصم با همه، که به‌عکس، جستجوی تفاهم و تنش‌زدایی توسط یک کشور مستقل و حافظ کیان و سیادت ملی و منطقه‌ای خویش از طریق گفتگو و مذاکره در عرصه‌ی جهانی و التزام به تمامی معاهده‌های حقوقی و میثاق‌های بین‌المللی بود.

امروزه اما سیاست خارجی رسمی دولت و حاکمیت گویی از هراس تحریم و تهاجم غرب به جانب شرق متمایل می‌شود که این رویکرد نگران‌کننده در صورت توفیق و تحقق ناقض اصل موازنه‌ی منفی میراث انقلاب‌ها و نهضت‌های ملی و مردمی معاصر میهن ما خواهد بود.
از سوی دیگر، از منظر مذهبی و اعتقادی نیز در ایام عید علوی شاهد گسترش بازداشت‌ها با اتهامات گوناگون و تحدید حقوق و آزادی‌های عمومی هستیم. آیا امام علی در دوران خلافت خود یک زندانی سیاسی-عقیدتی داشت؟‌! آیا مخالفان و منتقدان خود را به اتهام تبلیغ و تبانی محصور و محبوس می‌ساخت؟ «حکومت عدل علی» مگر از شعارهای اصلی ایرانیان مسلمان در دوران انقلاب نبود؟

برخی خواهند گفت تفسیرها از دین (کتاب و سنت) همواره گوناگون بوده است (همچنان که از اصل استقلال و ملی‌گرایی دو برداشت و دو رویکرد داشته‌ایم، مصدقی و آریامهری). پس تشخیص اصالت و حقانیت هر یک برای دیگران ناممکن است. ازاینرو حق با قوی‌ترها خواهد بود (صاحبان رگ‌های گردن به حجت قوی و نه دلایل قوی و معنوی منطقیون). و برخی دیگر خواهند پرسید اصلا نسبت یک ایمان مذهبی و ایدئولوِیک با امر سیاسی ملی چیست؟

و پاسخ به پرسش نخست از سوی باورمندان به دین توحید (تساوی همگانی در برابر یک خدا) در برابر ادیان شرک این خواهد بود که تاریخ ادیان و تمدن‌ها تاریخ نزاع دین علیه دین بوده است: «لکم دینکم و لی دین»!

و پاسخ به پرسش دوم این‌که «هدایت»(و حقیقت) نه در مباحثات و مناقشات کلامی (الهیاتی)، بلکه در عمل یعنی در گزینش واقعی شما رخ خواهد نمود: انتخاب رهایی انسان، استقلال ملت، آزادی مردم، عدالت برای ستمدیدگان و توسعه‌ی عمومی و تعالی معنوی، یا وابستگی به ابرقدرت‌ها و استبداد و ارتجاع، تبعیض و استثمار، و فقر و فلاکت و فساد و فروپاشی مادی و اخلاقی.

پس نه زبان و استدلال‌های ادیان و ایدئولوژی‌های سنتی و مدرن که نتایج و کارکرد عینی و عملی آنها «راهنما» و معیار سنجش صحت و سقم دعاوی آرمانی و اخلاقی آنها ست و به تعبیر عیسوی «شما آن ها را از میوه هایشان خواهید شناخت»‌!
کیست مولا؟ آن که آزادت کند! کیست پیشوا؟ بَندِ رِقّیَّت زِ پایَت بَرکَند»!


#غدیر
#قیام_سی_تیر
#استقلال_آزادی
#احسان_شریعتی

@Dr_ehsanshariati باز کردن / نظر دهید

2022-07-22 23:21:02 از اجبار حجاب و گشت ارشادتان بیزاریم

بیانیه‌ی۱۵ تن از نواندیشان دینی ایرانی در محکومیت حجاب اجباری و سرکوب زنان



در این چهار دهه‌ و اندی که از عمر جمهوری اسلامی گذشته «زن خوب و آرمانی» زنی بوده است که در تراز فکر فقیهانه، متشرعانه و ظاهرمدارِ قدرت‌مندان زرسالار، زورمدار و تزویرگر زندگی کند: تنها زايندگی کند و خدمت شوهر گزارد تا مردان سياست، که خاصيتی کمتر از درختِ بی‌بر دارند، هم‌چنان مسندنشين بمانند. فروکاستن خوبی زن به پوششی که دست بر قضا تصميم‌گیرنده‌ی اصلی‌اش مردان‌اند، عين جفا به آيین محمدی و حنيفيّت ابراهيمی است.

آينده‌ی درخشان و تابناک ايران‌زمین روزی است که انسان ایرانی – اعم از زن و مرد – فارغ از همه‌ی تفاوت‌های‌شان، با آزادی فردی، زندگی اخلاقی و مسالمت‌جو در پيش گيرند و هيچ کس در کشور به بهانه‌ی تفاوت در انديشه، ايمان، پوشش، رنگ، جنسيت و قومیت عقوبت نشود يا از حقوق اوليه‌ی انسانی و شهروندی خود محروم نشود. بهروزی ايران و ايرانيان و فخر مسلمانان و شيعيان در ایرانی است که در آن آزادی انسان جرم شمرده نشود. 

ما امضاکنندگان این بیانیه ندای دعوت سرمی‌دهیم خطاب به عالمان و فرزانگان، خطاب به فقيهانی که پروای خدا دارند، به مردانی که جنسيت‌شان هنوز جا را برای انسانیت و وجدان‌شان تنگ نکرده، که کنار هم‌نوعان‌ِ‌ زن خود بايستند و دست رد به اجبارگری حجاب از سوی قدرت‌مدارانی بزنند که نقاب دين‌داری به چهره زده‌اند اما عصای شريعت سهله‌ی محمدی و عدل علوی را چون موريانه‌ای از درون می‌خورند و با صدای رسا اعلام کنند که از اجبار حجاب و گشت ارشادتان بیزاریم.

حسن یوسفی اشکوری، محمدجواد اکبرین، عبدالعلی بازرگان، میثم بادامچی، رضا بهشتی معزّ، حسین کمالی، رضا علیجانی، علی طهماسبی، حسن فرشتیان، سروش دباغ، احمد علوی، داریوش محمدپور، مهدی ممکن، یاسر میردامادی


#گشت_ارشاد
#حجاب_اختیاری
#نه_به_حجاب_اجباری
#اکنون

متن بیانیه
@Shariati40 باز کردن / نظر دهید