کدام رسانه تلگرامی ضریب نفوذ بیشتری دارد؟ نگاهی داده‌کاوانه ب | تحلیل شبکه‌های اجتماعی مجازی
کدام رسانه تلگرامی ضریب نفوذ بیشتری دارد؟ نگاهی داده‌کاوانه به رسانه‌های تحلیلی-خبری تلگرامی محمد رهبری- منتشر شده در روزنامه اعتماد
پیام‌رسان تلگرام با وجود آنکه نزدیک به ۴سال است که در ایران فیلتر شده، همچنان یکی از پرطرفدارترین اپلیکیشن‌های ارتباطی در ایران است. مطابق با آخرین نظرسنجی ایسپا در مورد رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در تیر ماه سال جاری، بیش از ۴۰ درصد از مردم ایران همچنان از تلگرام استفاده می‌کرده‌اند که همین امر نشان‌دهنده‌ی نفوذ این پیام‌رسان در جامعه‌ی ایران است.
جریانات سیاسی و رسانه‌های تحلیلی- خبری نزدیک به آن‌ها نیز در طول این سال‌ها همواره برای انتقال پیام خود به جامعه، از تلگرام استفاده کرده‌اند. هر یک از نگاه‌ها سیاسی موجود در جامعه‌ی ایران در تلگرام رسانه نزدیک به خود را داشته و همواره کوشیده‌اند تا از طریق تلگرام بر حامیان خود اثرگذار باشند.
از سوی دیگر، کاربران تلگرام، مانند سایر کاربران رسانه‌های اجتماعی، ترجیح می‌دهند تا رسانه‌ای را دنبال کنند که بیشتر به دیدگاه و باورهای اجتماعی-سیاسی آن‌ها نزدیک باشد. همین امر، اهمیت تحلیل کانال‌های تلگرامی و میزان رجوع به آن‌ها را نشان می‌دهد. این کانال‌های تلگرامی که با رویکردهای سیاسی خاصی به انتشار خبر می‌پردازند، چه‌قدر مخاطب دارند؟ مطالبشان چه‌قدر دیده می‌شود و نفوذ دارد؟
به همین جهت مقایسه‌ی میانگین بازدید کانال‌های تلگرامی که دیدگاه اجتماعی-سیاسی خاصی را نمایندگی می‌کنند می‌تواند مفید باشد. نمودار زیر، ده کانال تلگرامی را از این منظر قیاس کرده است.
همان‌گونه که در تصویر زیر مشخص است، دو کانال «خبر فوری» و «بی‌بی‌سی فارسی» بیشترین میانگین بازدید را در میان کانال‌های بررسی‌شده داشته‌اند؛ امری که تا حدی به دلیل ماهیت خبری این دو کانال و شناخته‌شدنشان در میان کاربران تلگرامی در طول سالیان گذشته، طبیعی است. با این حال نکته جالب توجه آن است که میانگین بازدید هر دو کانال از اردیبهشت ماه تا بهمن‌کاهش یافته است.
کانال «مملکته» که یکی از کانال‌های حامی براندازی است، سومین کانال پربازدید در میان کانال‌های بررسی‌شده می‌باشد؛ این کانال توانسته است به مانند کانال تلگرامی ایران‌اینترنشنال که حامی براندازی است، در طول ماه‌های گذشت بازدیدهای بیشتری کسب کند.
مشابه همین امر برای کانال‌های فارس و تسنیم نیز رخ داده است. مخاطبان این دو کانال نزدیک به جریان انقلابی، در مدت اخیر افزایش داشته در حالی که مخاطبان کانال «خبر فوری» که نزدیک به همین جریان است در مدت مذکور افت کرده است.
در میان کانال‌های تلگرامی اصلاح‌طلب، مخاطبان هر سه کانال «اصلاحات‌نیوز»، «اصلاحات‌پرس» و «فردای بهتر» نسبت به گذشته رشد داشته است هرچند مخاطبان هر سه کانال به وضوح از مخاطبان کانال‌های تلگرامی نزدیک به اصولگرایان و براندازان کمتر است. امری که نشان می‌دهد ضریب نفوذ رسانه‌های اصلاح‌طلب در قیاس با رقبایشان بسیار پایین‌تر است. کانال تلگرامی «عصر ایران» نیز که کانال خبری میانه‌رویی هست نسبت به گذشته با افت نسبی مخاطب مواجه شده است هرچند که این افت چندان محسوس نیست.
به طور کلی این نمودار به خوبی نشان می‌دهد که ضریب نفوذ رسانه‌های انقلابی و مخالف جمهوری اسلامی، از رسانه‌های میانه‌رو و اصلاح‌طلب چه قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری و چه پس از آن، به مراتب بیشتر بوده است اما رسانه‌های اصلاح‌طلب پس از انتخابات ریاست‌جمهوری توانسته‌اند کمی به مخاطبان خود بیفزایند هرچند همچنان فاصله چشم‌گیری با آن‌ها دارند.
نکته‌ای که در پایان باید مد نظر داشت آن است که تحلیل صرفا بر روی کانال‌های تلگرامی انجام شده و ممکن است میزان مخاطب این رسانه‌ها در دیگر شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام، کاملا متفاوت باشد.
کانال تحلیل شبکه‌های اجتماعی مجازی @socialMediaAnalysis
