رهانیدن تاریخ یعنی چه؟ می‌توان تاریخ را نجات داد؟ شاید، اما نجات تاریخ به معنای بازگشتن به تاریخ و بازساختنِ آن نیست. نجات تاریخ معنایی جز تغییر حال حاضر ندارد. به بیان دیگر، برای رهانیدن گذشته، آدمیان باید امیدهای شکست‌خوردگان و مغلوبان اعصار ماضی را از نو به دنیا آورند و جامۀ واقعیت بپوشانند، باید به آرزوها و توقع‌های ایشان حیات نو بخشند. جریان تاریخ‌گرایی از دیدگاهی سراپا خطی و گاهنامه‌ای به تاریخ می‌نگریست که آن را در قالب خرونوس khronos یعنی «زمانِ خالیِ همگن» در نظر می‌گیرد اما ماتریالیسم تاریخی هوادار برداشتی دیالکتیکی از تاریخ بود که به آن به چشم کایروس Kairos می‌نگرد، یعنی نوعی زمانمندیِ گشوده و بی‌قرار و دگرگونی‌پذیر.
Enzo Traverso. “Historicizing Communism”
@thesis11site
