چرا دلار بی پروا پرواز میکند؟! راهکارهای کنترل آن چیست؟! | ما و اقتصاد
چرا دلار بی پروا پرواز میکند؟! راهکارهای کنترل آن چیست؟!
تحلیل نگارنده این سطور در پاسخ به سوال اول در چند علت ذیل خلاصه میشود:
بانک مرکزی با افزایش ذخائر شبکه بانکی؛ نرخ سود سپرده ها را از کانال کاهش نرخ بهره بین بانکی؛ کاهش داد... اقدام بانک مرکزی هرچند مثبت و در راستای اصلاح بنیادین نظام بانکی صورت گرفت اما به دلیل تعلل دولت در انتشار و حراج اوراق بدهی و استفاده از ظرفیت بازار سرمایه؛ باعث شد تا با منفی تر شدن نرخ بهره واقعی(نرخ سود منهای نرخ تورم) و عدم پاسخگویی به آن در بازاری با همان دیمانسیون بهره ای بازار پول(یعنی بازار بدهی) بخشی از سپرده های بانکی به بازار ارز سرازیر شود...
بحران فراگیر کرونا باعث سخت و پیچیده تر شدن تجارت کشورمان و به تبع آن ورود ارز به کشور شد فلذا طرف عرضه را در بازار بسیار تضعیف کرد.
کاهش فروش نفت از یک طرف و کاهش قیمت ان از طرف دیگر سیگنال قدرتمندی حول کاهش قدرت بازارساز به سفته بازان بازار ارز صادر کرد.
دپو شدن بخشهای بزرگی از ارزهای کشورمان در کشورهایی مثل کره و عدم همکاری آنها هم مزید بر علت شد.
حوزه مصرف در نقشه ارزی کشور به ویژه از سمت عراق توسط آمریکایی ها تحت فشارهای بی سابقه ای قرار گرفت.
هراس افکنی های بی مورد پیرامون بازار سرمایه هم عملا باعث فعال شدن تقاضای احتیاطی و ذخیره ارزش در برخی فعالان بازار سهام و متعاقبا ورود بخشی هرچند کوچک از نقدینگی هایشان به بازار ارز گردید.
اما از راهکارهای بلندمدت که بگذریم برای میان مدت و کوتاه مدت:
بانک مرکزی و دولت باید با عدم دخالت و عدم سرکوب نرخ گذاری های نیمایی، آربیتراژ حدود ۳۰ درصدی بازار حواله(نیما) و بازار نقد(بازار آزاد) را به حداقل برسانند که صادرکننده انگیزه لازم برای بازگردادندن ارزهایش به اقتصاد کشور را داشته باشد
با ارائه مشوق های مالی؛ بازگشت ارز صادرکننده ها را تسهیل کنند.
دولت باید تدریجا در مدت کوتاهی سوبسیدهای پنهان در قیمت خوراک واحدهای صادراتی را حذف کند که توجیه پذیری اقتصادی عدم بازگشت ارزهای صادراتی از بین برود.
دولت تعمیق و توسعه عرضی بازار سرمایه را با راهبردهایی مثل تسریع در افزایش سرمایه ها، ارتقا سطح شناوری سهام شرکتها، تسریع در عرضه اولیه ها با قیمتهای جذاب تر از گذشته، و مهم تر از همه تعمیق بازار بدهی را با انتشار اوراق بدهی به صورت جدی پیگیری کند.
بانک مرکزی باید بازار متشکل ارزی را جهت کنترل و حذف معاملات خردِ لفظی ارز که تاثیر بسیاری در نرخ گذاری های غیرواقعی برای ارز دارند؛ توسعه دهد
بانک مرکزی باید بعد از گذشت این سالیان، بازار آتی ارز را برای ایجاد کانالی به منظور مدیریت و راهبری انتظارات قیمتی سفته بازان طراحی و اجرا کند. این بازار میتواند ماهیانه و در فاز بلندمدت خود چند ماهه هم طراحی شود.
علاوه بر اینها بانک مرکزی برای رفع تعهد ارزی صادرکننده ها میتواند، با خرید کوتاژها(پروانه های صادراتی) ، اعطای ارز به واردکننده ها را تسهیل کند که اثر سریع و بسیار خوبی روی بازار خواهد داشت.
راهکارهایی که ۵ آذرماه ۱۳۹۷ هم مورد تاکید قرار گرفته بود (اینجا: https://t.me/we_and_economics/125)
