2023-05-07 11:30:42
ما و سعدی
اگر از کهن‌ترهای هر جا از ایران نام چند سراینده‌ی برجسته را بپرسی، هنباز(اشتراک) همه‌ی نام‌ها که بیشتر یاد خواهند کرد «سعدی» خواهد بود.
شگفت آنکه بجز اندکی از اینان سروده‌ای از ایشان از بر ندارند ولی شاید داستانی از «گلستان» یا داستان‌ساخته‌ای از زندگی سعدی یادشان مانده باشد که از گذشته‌های دور در زبان مردم چرخیده است.
شگفت‌تر آن که سعدی را همه سراینده می‌دانند ولی از نوشته‌ی ناسرود «گلستان»اش نمونه می‌آورند و این چیرگی و ماندگاری داستانک است که به گونه‌ای زیبا در پیرایه «حکایت» در نامک «گلستان» نمود پیدا کرده است.
برداشت ما از سرایشگران بزرگ جدا از آنچه در نبشته‌ها خوانده‌ایم چیست؟ یا بازتاب اندیش‌گاه ما از این ستاره‌ها چه فَرتوره‌ای(تصویری) است؟ این کهن‌الگوها چه هَنایشی(تاثیری) در روان و اندیشه‌ی ما گذاشته‌اند؟
در گاهشمار(تقویم)، نخستین روز اردیبهشت را روز بزرگداشت سرایشگر پرآوازه «شیخ مصلح‌الدین سعدی شیرازی» نام نهاده‌اند. هرچند یک روز برای بزرگمرد سرود و ادب ایران زمین کم است.
این جهانگرد دیرآزما که در زندگی‌اش فراز و فرود فراوانی دیده و از بردگی تا همنشینی فرمانروا را آزموده و برای همه‌ی مردم آن زمان از درویش گرفته تا پادشاهان در پوشینه‌ی داستان نسخه پیچیده است.
هر چند درباره‌ی همه‌ی نامداران داستان‌سازی فراوان است ولی درباره سعدی بیشتر شنیده‌ایم. گویا رویارویی پنهانی در کار است تا هر کس داستان خود را از زبان سعدی بازگو کند.
نمونه اینکه از کودکی داستانی شگفت درباره‌ی زندگی سعدی به یاد دارم که یادآوری بخشی از آن دلچسب خواهد بود:
«سعدی که بار چهل شتر درباره‌ی ترفند زنان نوشته بود و به رای خود پنبه‌ی فریب زنان را زده و چیزی را از خامه(قلم) نینداخته بود در رویارویی با تردستی پیرزنی درمی‌ماند و همه‌ی برگ‌نوشته‌های خود را در آب می‌شوید!»
هرچند داستانی نزدیک به این درونمایه را در نبشته‌ی «سندبادنامه» بَرماند(اثر) «ظهیری سمرقندی» دیده‌ام ولی گویا باور همگی و فرهنگ چیره‌ی بخش بیشتری از تاریخ ما با این دید به زنان نگریسته و بسیاری از کسان خوش دارند که نگاه خویش را به سعدی پیوند دهند.
مگر ترفند و فریب ویژه‌ی زن است و مردان از این سویه جدا هستند؟ اگر فرهنگ زن‌ستیز سده‌های گذشته راه می‌داد که زنان به اندازه‌ی مردان آزادی انجام و سخن داشتند و می‌خواستند فریب‌های مردان را بنویسند چند بار شتر می‌نوشتند؟
نویسنده و فرستنده: #احمد_ابراهیمیان(رهگذر)
#پیام_پارسی #روز_سعدی
@AdabSar
3.5K viewsedited 08:30
ا
