ادب‌سار

2023-06-24 13:14:01 پویایی هر زبان زمانی آغاز می‌شود که از ایستایی دوری گزیند. «ضیاالدین هاجری» واژه‌های بیگانه در دستور زبان پارسی            «بخش نخست»            گردآورنده: #بزرگمهر_صالحی #ابتدا_بساکن : نخست ایستا، نخست‌جا #ابتر : فشرده، کوته‌واره، کوتا شده #اجزای_فرعی… باز کردن / نظر دهید

2023-06-24 07:30:55 بگویش که هرکس که گردد بلند
جهاندار و از هر بدی بی‌گزند

چو باشد گراینده‌ی نیکُوی
بپرهیزد از آز و از بدخُوی

بیفزایدش کامگاری و گنج
بوَد شادمان در سرای سپنج

بد و نیک بر ما همی‌بگذرد
چنین داند آن‌کس که دارد خرَد

هر آن بر که کاری همان بدرَوی
سخن هرچه گویی همان بشنوی
#فردوسی

امیدم این‌که:
جَهان را به مِهر تو بادا نیاز

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar

باز کردن / نظر دهید

2023-06-23 17:00:11 @AdabSar پالایش زبان پارسی نمره انداختن= شماره انداختن نمره برداشتن= شماره برداشتن، نوشتنِ شماره نمونه: و کنتور همینطور نمره می انداخت= و شمارنده همین‌جور شماره می‌انداخت نمره ماشینش را برداشت= شماره‌ی خودرواَش را برداشت/نوشت دنباله دارد… باز کردن / نظر دهید

2023-06-22 22:48:07 بشنو آوای زنگوله‌ی دام‌هایت را؛
پگاه که از ده بیرون می‌روند و شامگاه که به ده باز می‌گردند.
آه! بشنو این آوا را...
که آوای زنگوله‌ی دام‌های تو از آوای همه‌ی زنگوله‌ها و همه‌ی آواها دلنشین‌تر و دل‌انگیزتر است.
بشنو آوای زنگوله‌ی دام‌هایت را،
پگاه که از ده بیرون می‌روند و شامگاه که به ده باز می‌گردند.

و تو را مژده می‌دهم، مژده‌ای جان‌بخش و شیرین.
گاو ماده زرد رنگ زیبای تو زاییده است،
یک گوساله‌ی زیبای درشت و رنگارنگ،
زرد و سپید
و در پیشانی‌اش یک سپیدی بزرگ، آنچه تو می‌خواستی...
گاو تو گوساله‌اش را با مهر می‌لیسد و می‌نوازد.
گوساله سر به پستان مادر می‌کوبد و می‌مکد و مادر آن‌را با مهر می‌نوازد.
مرغ‌های کرچ تو نیز از روی تخم برخاسته و جوجه‌ها درآمده‌اند.
و اینک جوجه‌های کوچک زرد رنگ به دنبال مادر و در جست‌وجوی دانه می‌دوند. رنگ زرد جوجه‌ها با رنگ گل‌ها، باغ را رنگین‌تر و دل‌انگیزتر کرده است.
میش تو نیز همین دیشب زایید!
یک بره‌ی زیبای سپید. میش با مهر و نوازش بره‌اش را می‌لیسد و بره، پستان مادر را می‌مکد.

و یک مژده بزرگ دیگر، بسیار بزرگ و شیرین:
دیروز، نیم‌روز، ناگهان کسانی شاد و سرآسیمه از باغ آمدند و تازه آوردند که "مه‌مام مگس انگبینی" (ملکه زنبور عسل) با انبوهی "مگس انگبین" به باغ آمده و بالای درخت سپیدار نشسته است!
می‌دانی که آمدن مه‌مام مگس انگبین به جایی، نشانه‌ی آمدِ کار و پرباری سال و مایه‌ی بسی شادمانی است؟
و نشانه‌ی این‌که همه‌ی دام‌ها می‌زایند و گوسپندها و بزها همایند (دوقلو) می‌زایند!


از نبیک (کتاب) پارسی #آوای_زنگوله_ها
نویسنده #حسین_وحیدی

@AdabSar باز کردن / نظر دهید

2023-06-21 20:55:31 چند واژه‌ی برگزیده‌ی فرهنگستان زبان و ادب پارسی در شاخه‌ی داروشناسی: #applicator = داروگذار #recall #product_recall = پس‌خوانی #cosmeceutical = آرادارو #nutraceutical = غذادارو* #vasodilator #vasodilative = رگ‌گشا #vial #phial = پیال(برگرفته از پیاله)… باز کردن / نظر دهید

2023-06-19 15:25:29 پارسی سروده‌های #فرخی_سیستانی

بر گرفته از دیوان «فرخی سیستانی»
به کوشش «محمد دبیرسیاقی»
گردآوری و گزینش: #بلال_ریگی



با لب شیرین با من سخنان گوید تلخ
سخن تلخ نداند که نه اندر خور اوست
نه به اندازه کند کار و نگویم که مکن؛
چه کنم بس که مرا جان و جهان در بر اوست!



با تو خو کردم و خو باز همی باید کرد
از تو ای تندخوی سنگدل تنگ‌دهان!



نوبهار آمد و بشکفت به یک‌بار جهان
بر سر افکند زمین هرچه گُهر داشت نهان
تا ز خواب خوش بگشاد گل سوری چشم
لاله‌ی سرخ ببندد همی از خنده دهان؛
خیز تا بر گل نو کوزگکی باده خوریم
پیش تا از گل ما کوزه کند دستِ زمان!



تو ندانی که مرا کارد گذشته‌ست ز گوشت
تو ندانی که مرا کار رسیده‌ست به جان
تا همی گفتم باشد که نکو گردد کار
کار من بر بتری بود و دل من به گمان!

#چکامه_پارسی
@AdabSar باز کردن / نظر دهید

2023-06-18 18:56:15 شبانگاهان که شیدایی شکوفان می‌کند گل را
به جیغش جغد جادوگر پریشان می‌کند گل را

سیاهی بر نمی‌تابد به جایی ره نمی‌یابد
شباهنگام و تنهایی هراسان می‌کند گل را

شباویزی به کوکویش شباهنگی به سوسویش
به افشان کردن بویش شتابان می‌کند گل را

چه بی‌سامان سری دارد هوای دلبری دارد
پگاهان سهره با چَه‌چَه بسامان می‌کند گل را

به شبنم چهره می‌شوید کنارش غنچه می‌روید
رخ آرایی به زیبایی نمایان می‌کند گل را

پرستو پونه می‌بوید چکاوک چامه می‌گوید
سرودی سهره می‌خواند که خندان می‌کند گل را...

#م_ح_هریس
#چکامه_پارسی

@AdabSar باز کردن / نظر دهید

2023-06-18 18:56:11 دختری روسری انداخت سرش را بردند
مُشت یک مرد گِره شد جگرش را بردند

نوجوانی وسط معرکه افتاد به خاک
نیمه شب چند سیاهی پدرش را بردند

مادری در غم همسایه عزاداری کرد
در سحرگاه همان شب پسرش را بردند

شاعری درددلی کرد و دو خط شعر نوشت
دست و پا بسته خودش با اثرش را بردند

فکر پرواز گذشت از سرِ مرغی در بند
پاسبانان قفس بال و پرش را بردند

بت شکن بر سرِ آن بود که کاری بکند
بت پرستان به تغیُّر تبرش را بردند

آه از این خاک ستمدیده که در طول زمان
آبرو داشت ولی بیشترش را بردند


#مصطفی_علوی
#زن_زندگی_آزادی

@AdabSar باز کردن / نظر دهید

2023-06-17 20:36:24
@AdabSar
"گذار" یا "گزار"؟


"گذار" از ریشه‌ی واژه‌ی "گذاشتن" است و زمانی کاربرد دارد که کاری انجام می‌گیرد. "گذار" بیشتر کارواژه(فعل) است و به چَمِ(معنی) برنهادن(وضع‌کردن)، نهادن، گذاشتن یا گذاردن است.
نمونه:
ارج‌گذار، ارج‌گذاری
ارزش‌گذاری
اَژدَرگذاری(مین‌گذاری)
برنامه‌گذار، برنامه‌گذاری
بامب‌گذار(بمب‌گذار)، بامب‌گذاری(بمب‌گذاری)
بنیادگذار، بنیادگذاری
پایه‌گذار، پایه‌گذاری(تأسیس)
پیش‌گذاردن(ارائه)، پیش‌گذاری
تاج‌گذاری
تخم‌گذار، تخم‌گذاری
داتگذار(قانون‌گذار)، دات‌گذاری(قانونگذاری)
رهگذار، رهگذر(عابر)
سپرده‌گذار، سپرده‌گذاری
سرمایه‌گذار، سرمایه‌گذاری
شماره‌گذاری
سِداگذار(صداگذار)، سِداگذاری
فروگذار(اهمال‌کار)، فروگذاری(قصور)
کلاه‌گذار، کلاه‌گذاری
کنارگذاری(اخراج،تخصیص)
گُذارش(عبور)
لوله‌گذاری
نام‌گذاری
نرخ‌گذاری
نشان‌گذاری، نشانه‌گذاری
واگذار، واگذاری

"گزار" از ریشه "گزاردن" است و به چمار(معنی) "به‌جاآوردن" یا "انجام‌دادن" می‌باشد.
"گزاردن" همچنین برای "برگردان از زبانی به زبان دیگر یا از گفتاری به گفتار دیگر"(تعبیرکردن، شرح دادن، ترجمه، مترجم) کاربرد دارد(خواب‌گزاری=تعبیر خواب).
نمونه:
باج‌گزار، باژگزار(باج‌دهنده)
برگزار، برگزاری(اجرا)
بیمه‌گزار
پیام‌گزار(پیامبر، پیام‌رسان)، پیغام‌گزار
خواب‌گزار(تعبیرکننده‌ی خواب،معبّر)، خواب‌گزاری(تعبیر خواب)
سپاسگزار، سپاسگزاری، سپاس‌گزاردن
داتگزار(قانون‌گزار،اجراکننده‌ی قانون)
دادگـُزار(وکیل)، دادگزاری(وکالت)
کارگزار، کارگزاری
گزاردن(تفسیر،بیان،شرح،اداکردن)، گزارنده(مُفَسِر،شارح،اداکننده)
گزارش، گزارشگر(خبرگزار،مُعَبِر)، گزارشگری(خبرگزاری)، گزارش‌نامه(بولتَن)
گشت‌گزاری(آژانس مسافرتی)
گِلِه‌گزاری
نمازگزار
وام‌گزار(پس‌دهنده‌ی وام و بدهی)

#مجید_دری
#پارسی_پاک
#گزار #گزاردن #گذار #گذاردن #گذاشتن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
باز کردن / نظر دهید

2023-06-17 07:30:48 تو ایدر شب و روز بیدار باش
سپه را ز دشمن نگهدار باش

تن آن‌گه شود بی‌گُمان ارجْمند
سزاوار شاهی و تختِ بلند

کز انبوهِ دشمن نترسد به جنگ
به کوه از پلنگ و به آب از نهنگ

به جایی فِریب و به جایی نِهیب
گهی بر فراز و گهی در نِشیب
#فردوسی

و در این هفته امید آن:
که روز و شَبان بر تو فرخنده باد
همهْ مهتران پیشِ تو بنده باد

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویس: رسول مرادی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

باز کردن / نظر دهید