17- تشبیه بلیغ اضافی نه دیر ؟ هر زامان بیر تشبیه بلیغ ده، طرف | علی جباری(علی معللیم)
17- تشبیه بلیغ اضافی نه دیر ؟
هر زامان بیر تشبیه بلیغ ده، طرفینِ تشبیه بیر-بیرینه اضافه (مضافٌ الیه) اولسالار، اونا ترکیب اضافه بنزتمه دئیَیلیر
اؤرنک
بو نه نئی سسی‌دی، نه کامان سسی
"هیجرانین هارایی"، هایی‌دی داغلار
بیر سویوق اورکده، بیر یاد قاپیدا
بو گون سئوگیلیمین تویودو داغلار..
شجاعت-احمدلی
هیجران هارای چکن بیر کامان اولوب.
شاعیر بو بیزیم بیلدییمیز تار-قاوال یا نئی-کامان سسی دئییل دئمک ایسته‌ییر.
18- تشبیه مفرد نه دیر ؟
یالنیز بیر کلمه‌نی یالنیز بیر کلمه‌یه اوخشادارساق، اونا "تشبیه مفرد" دئیَیلیر
یومروغون گوپوندور
19- تشبیه مرکّب نه دیر ؟
نئچه کلمه‌دن تشکیل تاپارسالار، اونا "تشبیه مرکب" دئییلیر
اؤرنک
بیر ("غریب دویغو"دور قوناغیم) بوگون
سیز آللاه قویمایین، اوره‌ییم گئدیر
چوخ زامان سورمه‌ییب بیزیم سئوگیمیز
شیریـن آرزولاریم، دیله‌ییم گئدیر..
سیرداش
20- استعاره ،یا، کمکسیزبنزتمه نه دیر ؟
اگر بیر تشبیه‌دن هر زاد حذف اولونسا فقط مشبه‌به قالسا اونا استعاره دئییلیر.
دئدیلر: -عهدینی دانیــر او جئیران
دئدیم: -یالان اولار! -من اینانمادیم
دئدیلر: -قیش گلیر، قاییت بو یولدان
اسدی یئل، یاغدی قار، من اینانمادیم.
حسین_عاریف
جئیران استعاره دیر یعنی گؤزل یار
استعاره ايكییه بؤلونور
21- استعاره ی مصرحه نه دیر ؟
استعاره مصرحه‌ده مشبه، مشبه‌بهه بنزه‌دیلر.
اؤرنک
جئیران گؤزلوم
22- استعاره ی مكنيه نه دیر ؟
استعاره مکنیه‌ده بلاغت داها دا چوخ اولار ، مشبه ، مشبه‌به ین ، بیر ویژگی‌سینه بنزه‌دیلر
اؤرنک
دنیز گؤزلوم
گؤزون بویاسین ، دنیزین اؤزونه یوخ بویاسینا بنزه‌دیر.
23- ایهام ،یا، ایکی آنلاملی نه دیر ؟
ایهام بیر کلمه‌دیر کی بیز شعیرده ایشلتدیگیمیز آنلامدان باشقا، بیر باشقا آنلامدا وئرر
بو نعمت عوظما سنه گر اولسا مویسسر
ای عاشیق مجنون
مجنون = دلی
مجنون = لیلی نین عاشیغی
24- ایهام تناسبی نه دیر ؟
ایهام تناسبی ده شاعیرین هدفی یازیلان یوخ اوزاق معنا دیر
اؤرنک
بشر چیی سود امیبدیر
یانی اینسانلار
25- مجاز ،یا، باشقا معنادا نه دیر ؟
کلمه نین اؤز حقیقی معناسی یوخ، بلکه بیر باشقا معنادا وئریر
ایسیکانین هامیسین ایچدی
ایستیکانین اؤزونو یوخ اونون موحتواسین اؤرنک
چایی ایچدی آنلامیندا.دیر
26- مبالغه ،یا، شیشیرتمک نه دیر ؟
مبالغه او شیشیرتمکدیر کی عقل ده قبول ائدیر حقیقتا اولاندیر
لایلایینام گول بالام
عؤمرون بویو گول بالام
کپنک‌دن، سئرچه‌دن
یوخوسو یونگول بالام
27- ایغراق، حدن آرتیق شیشیرتمک نه دیر ؟
بیر اولایی یا نسنه یی او قدر بویوده سن کی واقعیتده ایمکانسیز اولا او بویودمگه ایغراق دئییلیر .
هیجران دئمیش اولدوم قلم اود دوتدو آلیشدی
دردی یازماقلا، یا ائشیتمکله قلم اود
توتماز، آنجاق بئله ایغراقلار شعرده اولار
بونا بنزر ادبی بزکلره ایغراق دئییلیر
28- غلو ،یا، آغلا سیغماز نه دیر ؟
غلو اودور کی نه عقل قبول ائدیر و نه حقیقتده اولاسی‌دیر
روستم سهراب ائله گیریشدیلر مئیدانا کی یئر چلیک گئییندی، گؤیلر قارا سیپر توتدولار.
29- دیل اویونو ( واج آرایی )نه دیر؟
بیر سسی حرفی واجی چوخ تکرارلاییب شعیرین موسیقیسینی آرتیرماق
قارتال قانادلانار قیزیل قایادان
قیرقی‌نی قالدیرار قاری قازاندا
قیلیج قیندا قاینار قاز قازانچادا
قیرلی قزیل قاینار قازاندا...
سئور- شهابی
بوردا (ق) لارا باخین
داغا داغلار دایاق اولدو
اوستاد شهریار
بوردا( د )لارا باخین
30 - حس آمیزی،یا،حسی قاتماق نه دیر ؟
اینساندا بئش حس وار
گؤرمک ، بینایی
ائشیتمک ، شنوایی
اییلمک ، بویایی
دادماق ، چشایی
ال سورتمکله بیلمک ، لامسه
بونلارین اؤزللیگین ،بیر- بیرینین یئرینه ایشلتمه‌یه حس آمیزی دئییلیر
اؤرنک
فیلان کسین شیرین سسی وار.
سس ائشیدیلن دیر
شیرین دادیلان دیر
31- هم ذات پنداری،یا، منی یازیب نه دیر ؟
بیر تئکنیک‌دیر کی شعریده اتفاق دوشر، اوخوجویا بیر خاص احساس انتقال وئریلر، اوخوجو بئله دوشونر کی بس شاعیر، اوخوجونو گؤروب اونون،یاشایشینا، حالینا شعر یازیبدیر، اؤز-اؤزونه دئییر، باخ لاپ منی یازیبدیر
32- رقص ضمیر نه دیر ؟
ضمیر اؤز یئرینده گلمز
عشقیم ایمداده گلسین
عشق ایمدادیمه گلسین
ـیم ضمیر متصل‌دیر کی اؤز یئریندن آیریلیب باشقا کلمه‌یه یاپیشیب‌دیر
33- لف، نشر،یا، باش، بوداق جمله نه دیر ؟
لف -تورکجه باش جمله دئییلیر
نشر- تورکجه بوداق جمله دئییلیر
یعنی
ایلک بیر مصراعدا بیر سورغو سورونار یا گیزلینی
اوبیری مصراعدا جاواب وئریلر یا آچیقلانار
اؤرنک
یانسین آغزیمدا دئسم نازینی آز ائت
نازائت منه ای سئوگیلی جانان منه ناز ائت
یا
دئدیم اون دؤرد نه دیر
دئدی یاشیم دیر
دئدیم قلم نه دیر
دئدی قاشیم دیر
34- تجاهل العارف، بیلمزلیگه وورماق، نه دیر ؟
اؤزونو بیلمزلیگه وورماق یعنی
یازار بیلیر آنجاق ایستیر دئسین بیلمیرم
اؤرنک
آللاه بو جئیران هارا جئیرانیدیر
