سلسله گفتارهای حجابیه! پاره سیزدهم #عمادالدین_باقی مدیر | عمادالدین باقی
سلسله گفتارهای حجابیه!
پاره سیزدهم
#عمادالدین_باقی
مدیریت توحش و‌مدیریت تعقل
حتی اگر روسری از نظر شرعی واجب و اجباری هم بود(دو فرضی که در سطور پیش نقد و رد شد) اگر با منافع ملی و مصالح اجتماعی تعارض داشته باشد اجرایش منتفی می شود.
در موردی که حرمت آن مسلم تر از نداشتن روسری است، مانند شُرب خَمر اما فقهای معدود و نامداری حکم به طهارت خمر داده اند و یا شخصی مانند آیت الله مدرس که صراحتا قائل به حرمت خمر بود وقتی پای منافع ملی به میان می آید میان حکم نظری و عملی تفاوت می گذارد. پیشتر در مقاله ای ضمن اشاره به تحمیل هزینه ملی تاثیرات منفی میلیارد دلاری بر اقتصاد گردشگری ایران بر اثر حجاب اجباری، مثالی از آیت الله مدرس از فقهای هم شورای نگهبان و نماینده مراجع نجف و ایران در مجلس را ذکر کردم که به رغم حرمت مشروبات الکلی وقتی منافع ایران به میان آمد اعلام کرد پیشنهاد گمرکی ۱۰۰ درصد برای مشروبات الکلی را به ۵۰ درصد کاهش می دهد.
https://bit.ly/31l4niK
نقدهای ما که به موضوع ولایت فقیه و به ویژه ولایت مطلقه فقیه روشن است و در سالیان گذشته بارها گفته و نوشته شده اند اما آنان که معتقد به دفاع از ولایت فقیه آنهم از نوع مطلقه آن هستند حتی به لوازم ادعای خود پایبند نیستند. آیت الله خمینی که برای نخستین بار تعبیر ولایت مطلقه فقیه را به کار برد، آن را نه به معنای حکومت مطلقه و دخالت شخص فقیه در همه امور و جزئیات بلکه به معنای اختیارات حکومت برای وضع قانون در چارچوب مصالح جامعه به کار برد. چون بعضی از احکام فقه مانع اقداماتی به نفع جامعه بود ایشان با این حکم و تصریح به اینکه ولی فقیه در چارچوب مصالح جامعه می تواند حتی احکام اولیه مثل نماز و روزه را هم تعطیل کند چه رسد به فروع دین می خواست راه را برای حل مشکلات جامعه و حاکمیت مصلحت باز کند اما امروز مسئله حجاب را که نه جزو اصول دین و نه جزو فروع دین است و اجباری بودن آن نیز از نظرشرعی ممنوع است (زیرا اصل دین هم اجباری نیست) حاضر نیستند رسما تعطیل کنند.
شهید مطهری می گوید: «هر جا که عقل، یک مصلحت ملزمی را کشف کند، ما می‌دانیم که شرع هم حکم هماهنگ با آن دارد و هر جا که عقل یک مفسده ملزمی را کشف کند ما می‌فهمیم که شرع هم در اینجا هماهنگ است ولو اساسا در قرآن و حدیث و کلمات علما یک کلمه در این زمینه نیامده باشد و به همین دلیل ممکن است عقل یک مصلحت ملزم یا یک مفسده ملزمی را در موردی کشف کند که این مصلحت ملزم یا مفسده ملزم با حکمی که اسلام بیان کرده تزاحم پیدا کند، یعنی حکمی که اسلام بیان نکرده ولی عقل کشف کرده، با حکمی که اسلام بیان کرده تزاحم پیدا کند و آنچه که اسلام بیان نکرده مهم تر باشد از آنچه که بیان کرده است، یعنی آنچه که عقل از اسلام کشف کرده مهمتر باشد از آنچه که اسلام بیان کرده است اینجا حکم عقل می‌آید آن حکم بیان شده شرع را محدود می‌کند و اینجاست که ای بسا که یک مجتهد می‌تواند یک حلال منصوص شرعی را به خاطر مفسده ای که عقلش کشف کرده تحریم کند یا حتی یک واجب را تحریم کند یا یک حرام را به حکم مصلحت لازم تری که فقط عقلش آن را کشف کرده واجب کند و امثال اینها. این هم باز چیزی نیست که مجتهد از خودش اختراع کرده باشد، راهی است که خود اسلام جلوی پای مجتهد گذاشته. مجتهدین در عصر اسلام، کار انبیای امت را می‌کنند، یعنی باید بکنند، باید کار انبیای امت را در اعصار قبل از اسلام بکنند حتی انبیای قبل هم که احکام را ناسخ و منسوخ می‌کردند، واقع ناسخ و منسوخ آنها هم از همین قبیل بوده»(اسلام و مقتضیات زمان۲ جلد اول، ص۳۰).
دیدگاه مطهری را بگذارید در مقابل دیدگاه ابوبکر ناجی ایدئولوگ داعش که مقاله ای دارد تحت عنوان «فتنه عبارات مانند مصلحت و مفسده» و می گوید: فتنه شعارها و اصطلاحات، در این عصر، یکی از بزرگ‌ترین فتنه هایی است که مردم به طور کلی و جوانان را به طور اخص در چنبره خود گرفته است(مدیریت توحش، ص۲۷۷).
در برابر این‌مدیریت و‌نگاه توحش، اتکای به تعقل است. علامه طباطبایی در تبیین «ان هذا القرآن یهدى للتى هى اقوم» می گوید: اینکه آن فکر صحیح و اقوم که قرآن کریم بشر را به سوى آن دعوت و تشویق کرده ، چگونه تفکرى است؟ آن را معین نکرده بلکه تشخیص آن را به عقل فطرى بشر احاله نموده(المیزان،ج۵ص۴۱۵).
مرجعیت عقل و التزام به مصلحت عامه، باطل کننده همه مواضع و استدلال هایی است که در پوشش دین ولی بخاطر حیثیتی شدن و سیاسی کردن روسری و بسیاری از مسایل دیگر اتخاذ می شود.
کانال گفتارهای باقی
https://t.me/emadbaghi
وبسایت
https://emadbaghi.com/
