یادی از جمهوری دموکراتیک آذربایجان ۲۸ می مصادف است با یکصد و | Eyvaz Taha | ایواز طاها | eyvaz.org
یادی از جمهوری دموکراتیک آذربایجان
۲۸ می مصادف است با یکصد و چهارمین سال تشکیل جمهوری دموکراتیک آذربایجان در سال ۱۹۱۸ به رهبری محمد امین رسولزاده. این دولت یکی از نخستین جمهوریهای مبتنی بر احزاب و انتخابات آزاد در جهان اسلام بود:
ــ در آن سالها منورالفکران ممالک محروسه مأمنی جز باکو و استانبول نداشتند و طلایهدار آنچه بعدها اجتماعیون-عامیون لقب گرفت، روشنفکرانی چون نریمان نریمانوف و محمد امین رسولزاده بودند. نریمانوف رئیس نخستین دولت سوسیالیستی شوروی آذربایجان بود و رسولزاده رهبر نخستین دولت دموکراتیک.
ــ به تبع دلبستگی به سوسیال دموکراسی هدف اصلی دولتمردان جمهوری دموکراتیک آذربایجان تقسیم عادلانهی منابع ثروت و قدرت بود.
ــ رسولزاده به همراه سیدحسن تقیزاده، سلیمان میرزا اسکندری و سیدمحمدرضا مساوات، حزب دموکرات را بنیان نهاد و خود سردبیری ارگان مطبوعاتی آن را به عهده گرفت. این حزب یکی از جریانهای اصلی سیاسی تا دیکتاتوری رضاخان بود.
ــ فرویدن آدمیت می گوید رسولزاده اندیشهگری پرمایه، با ذهنی فرهیخته و فکری منظم و منطقی و از مردان استوار و بافضیلت بود.