#زندگی_پس_از_زندگی #حامد_صفایی_پور تامل دوم مهمترین ادعای م | هم‌پیشانی
#زندگی_پس_از_زندگی #حامد_صفایی_پور تامل دوم
مهمترین ادعای من در نوشته قبلی این بود که آنچه در این برنامه به نمایش درآمده است، معیارهای یک پژوهش علمی را ندارد. آنچه می‌بینیم، نمایش تلویزیونی‌ای از مشاهدات همسو با تنها فرضیه پژوهش (فرضیه الف) است.
البته اینکه فرضیه پژوهش چیست، دقیقا مشخص نیست. دلیلی بر عالم غیب؟ اثبات معاد؟ تجرد نفس؟ جاودانگی روح؟ حقانیت دیگر باورهای مذهبی از قبیل شفاعت و... .
اکنون می‌خواهم به متواضعانه‌ترین نقد ممکن درباره این پژوهش بپردازم. برای این‌کار بیایید با هم به دو سوال زیر پاسخ دهیم:
یک، در تجارب تجربه‌گران (مشاهدات پژوهشگر) چه چیزی عجیب و نیازمند توضیح و تفسیر است؟ (گام نخست این پژوهش)
دو، بهترین توضیح و تفسیر بر این مشاهدات چیست؟ (گام دوم)
لطفا پیش از مطالعه متن، شخصا به دو پرسش بالا پاسخ دهید.
پاسخ یک: شواهد قابل توجه و متعددی وجود دارند که نشان می‌دهد تجربه‌گران نوعی آگاهی مستقل از بدن دارند که تا امروز، هیچ توضیح علمی‌ای درباره آن وجود نداشته است و بنابراین مساله‌ای تبیین‌خواه است.
پاسخ دو: اکنون، بهترین تبیین درباره این مشاهدات، فرضیه الف، و نه دیگر فرضیه‌هاست.
و بنابراین: فرضیه الف، با شواهد جدی و جدیدی #سازگار است یا #تقویت می‌شود.
نکته: توجه کنید که در امور تجربی، هیچ‌گاه، باوری به صورت ضروری #اثبات نمی‌شود، بلکه فقط و فقط موقتا و آن‌هم به صورت احتمالاتی #تایید می‌شود. بنابراین این پژوهش در اوج موفقیت، فرضیه خود را موقتا و به صورت محتمل، و بدون امکان تایید دقیق میزان آن، تایید می‌کند.
این موقتی بودن به این امر وابسته است که چه زمانی فرضیه رقیب دیگری به میدان بیاید و فرضیه الف را از میدان به در کند.
جمع‌بندی: بهترین موفقیت ممکن برای این پژوهش، تایید احتمالی و موقت فرضیه آن است.
اکنون سوال این است: آیا چنین دستاوردی کمکی به ایمان مومنان می‌کند؟ آیا دینداران حاضرند باور به غیب، معاد یا جاودانگی نفس را در چنین سبدی، مسکوت به نتایج پژوهش‌های آتی، گذارند؟
اگر بله، این چه ایمانی است به غیب؟، گویا این ایمانی به علم است؛ و اگر خیر، پس امثال این پژوهش چه کمکی به ایمان مومنان می‌کند؟
مشکل از آنجا آغاز شد که توجه نکردیم بهای ادعای پژوهش علمی درباره روح و...، موقتی و محتمل بودن نتایج آن است.
آغاز هر پژوهش علمی (تجربی) درباره یک باور بنیادین دینی، پایان ایمانی بودن آن‌ها است.
مطالعه کامنت‌ها در اینستاگرام https://www.instagram.com/p/Ccyjn72N-ze/?igshid=YmMyMTA2M2Y=
