2021-07-31 17:34:42
بررسی عوارض احتمالی واکسنهای کووید-۱۹ استفاده شده در ایران
نوع مطالعه: همگروهی آینده نگر
هدف مطالعه: ارزیابی عوارض احتمالی (واکنشهای موضعی و سیستمیک) واکسن کووید-۱۹ (ساینوفارم، استرازنکا، اسپوتنیک و برکت) که در فاصله ی ۱۸ فروردین تا پایان تیر (تقریبا ۳/۵ ماه) بررسی شده است.
عوارض موضعی و عمومی بررسی شده: قرمزی، گرمی، خارش، تورم، درد، سفتی، کبودی، تب، تهوع، ناخوشی، لرز، سردرد، درد مفاصل، درد عضلات و خستگی.
محل انجام مطالعه: هفت شهر شامل شاهرود، رشت، سنندج، مشهد، بیرجند، زاهدان و کرمان
حجم نمونه: قرار است برای هر واکسن حدود ۳۰ هزار نفر وارد مطالعه شوند و فعلا در فاصله زمانی گفته شده ۲۳۵۰۴ نفر (۵۱/۴ درصد زن) بررسی شده اند.
فعلا برای استرازنکا، اسپوتنیک، ساینوفارم و برکت به ترتیب ۸۹۹۴، ۱۱۲۵، ۱۱۹۸۸ و ۱۴۴۴ نفر بررسی شده اند. میانگین مدت زمان پیگیری برای سه واکسن خارجی تقریبا هشت هفته و برای برکت یک هفته بوده است.
نتایج:
برور حداقل یک واکنش موضعی یا سیستمیک در روز اول بعد از تزریق دز اول برای واکسن های استرازنکا، اسپوتنیک، سینوفارم و برکت به ترتیب در ۹۰/۶، ۸۳/۹، ۴۹/۹ و ۳۹/۵ درصد از افراد بوده است. در روز های بعد روند کاهشی شده و در روز هفتم در ۱۲/۵، ۸/۳، ۸/۴ و ۷/۲ درصد از افراد دیده شده است.
موارد واکنهشای موضعی و سیستمیک در روز اول بعد از دز دوم به ترتیب در ۵۴/۲، ۶۹ و ۳۳/۶ درصد بوده است. نوبت دوم برکت برای شرکت کنندگان هنوز فرا نرسیده و محاسبه صورت نگرفته است.
وقتی قرار است میزان عوارض بین واکسنها مقایسه شود، یکی از فاکتورهایی که باید در نظر گرفت، میانگین سنی و جنسیت شرکت کنندگان برای هر واکسن است. (جدای از کافی بودن حجم نمونه برای هر واکسن) میانگین سنی شرکت کنندگان برای استرازنکا، اسپوتنیک، ساینوفارم و برکت به ترتیب حدودا ۵۸، ۴۶، ۶۴/۹ و ۶۰/۸ بوده است. تقریبا ۴۷ تا ۴۸ درصد از افراد برای واکسنهای خارجی مرد و ۵۴٪ برای برکت مرد بوده اند. بر اساس مطالعات گروه مسن معمولا عوارض کمتری در مطالعات نشان می‌داده اند.
بروز کووید-۱۹ بعد از واکسن: ۲۲۳ مورد برای استرازنکا و ۱۲ مورد برای اسپوتنیک و ۱۳۲ مورد برای ساینوفارم گزارش شده است. اما وقتی ۱۴ روز بعد از دز دوم را در نظر بگیریم، صفر مورد برای استرازنکا، ۲ مورد برای اسپوتنیک و ۲۰ مورد برای ساینوفارم بوده است. باید توجه داشت دز دوم برای استرازنکا تقریبا برای هیچ یک از شرکت کنندگان زده نشده بوده است. اما در جدول مربوط به این گزارش تعداد موارد ابتلا برای استرازنکا بعد از دز دوم هم صفر گزارش شده است.
فعلا این مورد برای برکت قابل محاسبه نبوده است. نکته ی مهم دیگر این که میزان در معرض بودن افراد را برای ابتلا به کووید-۱۹ باید در نظر گرفت. مثلا افرادی که اسپوتنیک زده اند احتمالا همه از کادر درمان بوده اند.
بستری و فوت به علت عارضه واکسن: اسپوتنیک نداشته و ساینوفارم و استرازنکا هر کدام دو مورد. برای برکت فعلا قابل محاسبه نبوده است. موردی از مرگ به علت عارضه واکسن گزارش نشده است. در‌مجموع از ۱۸۴ مورد بستری گزارش شده، تنها بک مورد PTE آنهم بعد از ساینوفارم گزارش شده است.
این گزارش توسط کمیته ساماندهی تحقیقات کووید-۱۹ از وزارت بهداشت به عنوان اولین گزارش از عوارض واکسن کووید-۱۹ در ایران منتشر می‌شود. البته این گزارش در قالب مطالعه کوهورت بوده و امیدواریم گزارشهای هفتگی از عوارض داشته باشیم. بررسی و‌ثبت آنها کافی نیست باید منتشر شود.
از طرفی به من گفته شده است که چندین مطالعه اثربخشی هم در کشور در حال اجراست که امیدوارم زودتر نتایج آن منتشر شود.
متن کامل گزارش را از اینجا ببینید:
1.6K views14:34
I
