2022-06-29 14:07:02
کارگاه
تفویض اختیار؛ بازخوانی آرای سیاسی در نسبت با توان اجتماعی در شرایط کنونی
سیدعبدالرضا حسینی
در این دوره تمرکز اصلی بر مفهوم «تفویض اختیار»، نه به معنایِ کاربردی و محدود آن در علوم مدیریت و سیاست، بلکه به عنوان مفهومی بنیادی در فلسفه سیاسی و عنصری اساسی در تعیین ساختارهای سیاسی و توان اجتماعی است. هر آنچه از متون و مسائل که در اینجا طرح خواهد شد، در نسبت با مفهوم تفویض اختیار است، تا در تکرار آن از زوایای مختلف بتواند حساسیتی نظری به ما بدهد. لذا با یک دوره عمومی در فلسفه سیاسی سروکار نخواهیم داشت، هرچند که بیشتر متون بررسی‌شده متونی کلاسیک و عمومی در این حوزه شناخته می‌شوند. موضوعاتی که در نسبت با توان اجتماعی در شرایط کنونی مورد بحث قرار می‌گیرند نیز با همین حساسیت نظری مورد توجه قرار خواهند گرفت، هرچند که به شکلی آگاهانه سایر ابعاد را فعلاً نادیده خواهد گرفت و یا شأنی ثانوی بدان خواهد داد. ترتیب مطالب نیز نه بر اساس خط زمانی، بلکه بر اساس منطق بحث ما در اینجا، مطابق با سرفصل‌هایی که در ادامه آمده است، خواهد بود. از متون انتخاب شده، تنها بر بخش‌هایی در منابع مشخص شده است، تأکید خواهد شد و کلیت بحث و زمینه شکل‌گیری دیدگاه‌های هر اندیشمند به منابع مرتبط و شارحان مسلط واگذار می‌شود. لذا دستاورد مورد انتظار این کارگاه، نه بررسی و مرور آرای اندیشمندان سیاسی، بلکه فراخوانی انتقادی آنها برای ایجاد فهمی سیاسی در نسبت با توان کنونی و حضور تاریخی ماست.
- طرح مسأله: توان اجتماعی و امکان مصادره‌نشدن؟
جلسه اول: اشمیت، امر سیاسی و دوگانه‌های غالب در فضای سیاسی کنونی
- اعطای تام قدرت: تعیین صاحب اختیار مناسب
جلسه دوم: هابز، هگل، لنین
- اعطای ساختاریِ قدرت: تعیین حدود مناسب اختیاراتِ تفویض‌شده
جلسه سوم: روسو، مونتسکیو، لاک
- توزیع قدرت: تعدیل انحصار در اختیارات تفویض‌شده
جلسه چهارم: راولز، میگدال، اوفه
- بازپس‌گیری تام قدرت: تعیین شیوه مبارزه برای تصاحب اختیار
جلسه پنجم: مارکس، کروپتکین، فوکو
- بازطرح مسأله: توان اجتماعی و تفویض ساختاری اختیار
جلسه ششم: جمع‌بندی
منابع:
کارل اشمیت. مفهوم امر سیاسی. ترجمه سهیل صفاری. تهران: نگاه معاصر: 1392.
توماس هابز. لویاتان. ترجمه حسین بشیریه. تهران، نشر نی: 1380. فصول 17-31 (صص 189-325).
گ. و. ه. هگل. عناصر فلسفه حق. ترجمه مهبد ایرانی‌طلب. تهران، نشر قطره: 1378. فصل سوم (صص 291-395).
ولادیمیر لنین. وظایف پرولتاریا در انقلاب ما و دولت و انقلاب. در مجموعه آثار و مقالات. ج 1. ترجمه محمد پورهرمزان. تهران: فردوس: 1384. صص 458-480.
جان لاک. رساله دوم درباره دولت. ترجمه شهرام ارشد نژاد. تهران. روشنگران و مطالعات زنان: 1387. فصل نوزدهم (247-277)
ژان ژاک روسو. قرارداد اجتماعی. ترجمه غلامحسین زیرک زاده. تهران، انتشارات شرکت سهامی چهر: 1341. کتاب سوم، فصل 9-18 (صص 135- 159)
منتسکیو. روح القوانین. ترجمه علی اکبر مهتدی. تهران، امیرکبیر: 1349.کتاب بیست و نهم (صص 858-881)
جان راولز. عدالت به مثابه انصاف. ترجمه عرفان ثابتی. تهران، نشر ققنوس: 1383. بخش پنجم. صص 299-325.
کلاوس اوفه. نظریه دولت رفاه. ترجمه عباس شادلو. تهران. نشر وزرا: 1399. بخش دوم، فصل اول.
جوئل میگدال. دولت در جامعه. ترجمه محمد تقی دلفروز. تهران، نشر کویر: 1395. صص 58-96.
کارل مارکس. مانیفست کمونیست. ترجمه حسن مرتضوی. در مانیفست پس از 150 سال. تهران. انتشارات آگاه: 1399.
پیتر کروپتکین. تسخیر نان. ترجمه رضا اسکندی. تهران. انتشارات افکار: 1399. فصل دوم.
میشل فوکو. نقد چیست؟ و پرورش خود. ترجمه ن. سرخوش و ا. جهاندیده. تهران. نشر نی: 1392.
@isa_ctc
791 views11:07
م
