دولت نوآور (بخش اول) | مسعود زمانی حدود یک ماه پیش م | Karkhoone | کارخونه
دولت نوآور (بخش اول)
| مسعود زمانی
حدود یک ماه پیش مدیر اسبق فناوری دولت ایالات متحده (Chief Technology Officer of the United States – CTO) آقای «آنیش چوپرا – Aneesh Chopra» کتاب جدیدی با عنوان «دولت نوآور: چگونه فناوری‌های نوین می‌توانند دولت را متحول کنند – Innovative State: How New Technologies Can Transform Government» منتشر کردند. این کتاب شامل مصاحبه‌ها و تجارب ارزشمندی است که خود آقای چوپرا و همچنین مدیران ارشد ایالات متحده از بکارگیری فناوری در افزایش اثربخشی و چابکی دولت داشته‌اند. من کتاب را با قیمت ۱۱ دلار خریده و حدود نیمی از کتاب را خوانده‌ام و بنظرم موضوع جالبی آمد و خواستم این کتاب را با دیگر دوستان نیز به اشتراک بگذارم.
در مورد پست و عنوان سازمانی آقای چوپرا باید این نکته را ذکر کرد که این پست سابقا بعنوان معاونت سیاست‌های علمی فناوری در ایالات متحده شناخته میشد ولی در دولت آقای اوباما این پست به شکل جدیدی بازتعریف گردید و وظیفه آن این است که به کمک فناوری‌های جدید، اشتغال‌زایی، کاهش هزینه‌های تامین سلامت اجتماعی و همچنین امنیت، سیاست‌گذاری و البته اجرای برخی از سیاست‌ها را برعهده بگیرد. همچنین از دیگر وظایف این معاونت افزایش دسترسی عمومی به اینترنت است. نکته جالب در مورد آقای چوپرا اینست که همان اوایل گرفتن پست دولتی، جان استوارت در یکی از برنامه‌هایش وی را “جورج کلونی”!! سیاستمداران نامید و همین لقب همچنان برایش باقیمانده است.
آقای چوپرا اولین CTO ایالات متحده بودند و وظیفه اصلی ایشان فراهم کردن و استقرار جدیدترین فناوری‌های درون ساختار نه چندان مدرن دولت (نسبت به بخش خصوصی) بود. وی با تجربیاتی که از تحصیلات دانشگاهی و همچنین پستهای مدیریتی در شرکتهای خصوصی و دولتی داشت در این کتاب میگوید که یکی از مهمترین کارکردهای دولت برای مردم تامین اطلاعات و تسهیل دسترسی به آن است. این دسترسی به اطلاعات در دراز مدت به ایجاد شغل و پایداری اقتصادی می‌انجامد. وی اعتقاد دارد که شکل نه چندان متفاوتی از نظام نوآوری باز (Open Innovation)، می‌تواند راه حل نهایی یک دولت نوآور باشد که در آن تمامی بخشهای جامعه و همچنین بخش خصوصی ضمن دسترسی مناسب به اطلاعات به دولت در زمینه سیاست‌گذاری و همچنین اجرای این سیاست‌های یاری رسانند. این مورد بخصوص در فعالیتهای ایشان در دولت اول اوباما بسیار پررنگ بود و بخش زیادی از نوآوری و بازآرایی بخشهای بشدت کند دولتی، توسط بخش خصوصی و متخصصان حقیقی و عمدتاَ در قالب کمک‌های بدون چشمداشت صورت گرفت. این ارتباط دوسویه موجبات درونزا شدن برخی نوآوری‌های در بدنه خود دولت نیز شده است.
وی بخشی از متدهای خود را در قالب “جعبه ابزار نوآوری باز” بیان کرده است. که در آن همانطور که ذکر شد تمرکز بر روی تکنیک‌هایی نظیر دسترسی کاربرپسندانه و راحت به اطلاعات، مطرح کردن چالش‌ها و جوائز (برای یافتن راه حل) در میان نخبگان و سپس جذب نوآوران و کارآفرینان با استعداد است. چوپرا مثال‌های متعددی از این جعبه ابزار بیان کرده است، از بهینه سازی و مدرن کردن ساختار شبکه توزیع برق ایالات متحده تا ایجاد پایگاه داده‌های تخصصی برای خدمات درمانی به سربازان آمریکایی و یا شبکه اطلاعاتی برای جمع‌اوری داده و کمک رسانی به آوارگان طوفان کاترینا و نظایر آن.
لازم به توضیح است که بخش دولتی همانند کشور ما، در ایالات متحده نیز خیلی حوزه جذابی نیست و یکی از چالش‌های آمریکا کوچ بسیاری از متخصصین توانمند دولتی به بخش خصوصی در همان دو یا سه سال اول حضور خود در دولت است (دلایل این مسئله قابل بحث است: درآمد، پرستیژ، برند منفی دولت و …). این مهم که در کشور ما نیز وجود دارد بدنه کارشناسی دولت را با بحران مواجه می‌کند. البته پیشنهاد میکنم در این مورد این پست خوب (چرا کار دولتی داشتن خیلی هم خوب است؟) از دوست خوبم علی نعمتی عزیز را از دست ندهید. آقای چوپرا یکی از متدهای خود برای بهبود عملکرد دولت را استفاده از توان همین نیروهایی میداند که هم تجربه کوتاهی در دولت داشته‌اند و هم نمی‌خواهند بطور مستقیم و تحت لوای دولت کار کنند. آقای چوپرا نوآوری باز را بهترین راه حل برای بکارگیری استعدادهای بسیار زیاد مردم و بخش خصوصی در بهبود عملکرد دولت و همچنین تحکیم و افزایش مقولیت آن در نزد جامعه میداند.
