2022-08-23 22:01:30
#گزارش
سی و سومین نشست معرفی و نقدِ کتاب: بخش اول
"دریچهای چند به قلمرو تیموریان هرات"
نویسنده: دکتر عبدالغفور آرزو - استاد دانشگاه کابل افغانستان
این نشست نیز براساس هماهنگی و دعوت قبلی، با حضور مدیر محترم مؤسسه فرهنگی خردسرای فردوسی، آقای دکتر #محمد_جعفر_یاحقی اساتید و جمع کثیری از علاقمندان به حوزه ادب و فرهنگ و کتاب در تاریخ ۲۷ مردادماه ۱۴۰۱ تشکیل گردید.
درابتدا مدیر نشست، آقای #دکتر_مهراد ضمن خوشامدگویی، به بیان هدف، عنوان و موضوع برنامه پرداخت
سپس نوجوان #کیانا_رهنورد از گروه فرهنگی - هنری واسپوهران ایران، به خوانش ابیاتی از مثنوی حماسه ساتی برزن تالیف دکتر عبدالغفور آرزو پرداخت که بسیار مورد توجه همگان قرار گرفت.
سخنران بعدی دکتر #متولی_حقیقی استاد تاریخ بود که به بررسی و نقد ابعاد کار و اندیشه دکتر آرزو پرداخت.
وی دکتر آرزو را استاد فرهیخته و شخصیتی مهربان دانستند وبه تشکر از مجموعه خردسرای فردوسی و جناب دکتر یاحقی پرداختند و بیان داشتند :
"در طی سال گذشته با راه اندازی "انجمن پایندان" برای بنده و امثال بنده افتخار آشنایی اهل قلم و اندیشه و فرهیختگانی از کشور عزیز #افغانستان را فراهم ساختند تا از دریای معرفت و مهربانی این بزرگواران بهره مند شویم
یکی از این بزرگوارانی که امروز درخدمت شان هستیم که قرار است در مورد شخصیت و کتابهایشان صحبت کنیم جناب آقای دکتر عبدالغفور آرزوهستند.
البته باید یک عذرخواهی هم بکنم که میزبانان خوبی نبودیم برای این بزرگواران، ولی با این همه از نگاه های مهربان ونگاه های مظلوم شان دراین مدت خیلی چیزها یاد گرفتیم.
صحبت من در دوبخش است، یک قسمت در مورد آقای دکتر آرزو و یک قسمت در مورد کتاب. امیدوارم خیلی وقت بزرگواران را نگیرم،
جناب آقای دکتر آرزو در طی سال گذشته چهار جلد از آثار شان را سخاوتمندانه به بنده هدیه فرمودند؛ باغچه بی غرض، بحران آب و دیپلماسی خاموش ، درون کاوی جامعه شناسی دوره ابدالیان و بالاخره کتاب امروزکه
" دریچه ای چندبه قلمرو تیموریان هرات"
من همه آثار دکترآرزو را نخوانده ام ، مخصوصا دو کتاب تاریخی ایشان را خواندم .
و همین طور مجموعه سخنرانی های دکتر آرزو .
در کلید واژه های ایشان خراسان و عشق به خراسان موج می زند ، و دیگر بیدل و بیدل شناسی.
اسم بیدل را نمی شناختم ، الان در ردیف شعرای بزرگ مثل حافظ و سعدی در ذهنم جای گرفته و دیگر "عرفان وحدت وجودی" که جزو اندیشه های دکتر آرزوست ، البته کمی ضدیت با صفویه در نوشته های ایشان می بینم، بنده هم باصفویه یک مقداری ضدیت دارم.
خیلی از ما ایرانی ها زمانی که به تاریخ مشترک می.رسیم، میگوییم احمدشاه دُرّانی بنیانگذار جدایی افغانستان از ایران بوده، ولی واقعیتش خود من هم در اینجا میگویم که صفویان هم بنیانگذار سنگ جدایی ایران از افغانستان بودند، به دلایلی فرصت بیان آن اینجا نیست.
من در ابعاد دیپلماسی آب و مسائل سیاسی تخصصی ندارم و به ابعاد تاریخی صحبت اشاره و قضاوت میکنم.
از نکات بارز در کتاب تاریخی دکتر آرزو و فاصله گرفتن از برخی مورخان ایرانی و افغانستان است در دوره رضاشاهی و محمد رضاشاهی و نادرشاهی و ظاهر شاهی... همان کاری که شاعران نوپرداز افغانستان کردند، همین شعری که از غفران بدخشانی خواندند، شاعرانی مثل #نجیب_بارور، #جبران_کاوه و چند نفر دیگر، اینها آمدند و راه همدلی را در پیش گرفتند و همدلی و همزبانی را خوشتر میدانند تا روند جدایی دوملت را که در جاهایی علیه هم دیگر جبهه بگیریم.
متاسفانه یک میراثی تا روز امروز هم برای ما وجود دارد، یه وقت هایی در ابعاد نوشتاری علیه هم جبهه میگیریم.
ولی خیلی کسان مثل #محمد_کاظم_کاظمی و دیگران و شعرا، همدلی را در پیش گرفتند و
اهل تاریخ هم باید همین گونه باشند و همین روند همدلی را دنبال کنند به جای آن روندی که به اختلافات می پردازد.
می.خواهم نگاهی دوباره به این کتاب داشته باشیم از باب معرفی و هم نقد
لذا نکاتی را خدمت شما بزرگواران ذکر میکنم:
بحث دریچه؛ بنده روستایی هستم در یکی از روستاهای اسفراین، ما اصطلاحاتی داریم، واژه هامان متفاوت است با آنچه در ادبیات گفته میشود.
مثلا گفته میشود "دروازه"، وقتی میگویند منظور دروازه شهر است، ولی ما در روستا به آن حَیاط که دَرِ بزرگ دارد و شَتر با بارَش رَد میشود میگوییم، یعنی " در خیلی بزرگ".
بَعد داریم، "دَر" یا همان "دَرب"، این دَرب مال اتاق است که دوتا لَت دارد.
باز داریم، "دَرچَه" همین، "دریچه"، این دَرِ بزرگ یک لَت است ، کوچک تر است،
بعد میرسیم به "پنجره " که به آن میگوییم
" آغ شَه".
باز کوچکترین جا را ، که فقط حالت نور دیده میشود، میگوییم، "روزَن"، و جالب هست که من این پنج تا دریچه را که نگاه میکردم، در ارتباط با هرات عرض میکردم، دیدم.
ادامه دارد
@kheradsarayeferdowsi
494 viewsedited 19:01