Aasoo - آسو

2023-05-29 20:14:15 «امروز برای بشر چه کردید؟» به یاد بنجامین فرنتز، دادستان دادگاه نورنبرگ

تصویر بنجامین فرنتز در فیلم‌های‌ مستند «حسابدار آشویتس»، «تعقیب کیفریِ شر» و «ما اکنون نخواهیم مُرد»، کالنقش فی‌‌الحجر در خاطرم نقش بسته است. چندی قبل هنگام گوش سپردن به سخنان او در مستند «تاوان»، سروده‌ای از ماریو بِنِدِتی، شاعر اروگوئه‌ای، به ذهنم خطور کرد: «چه خوش است آنکه دانم/که تو در میانِ مایی» این واپسین دادستان بازمانده از دادگاه نورنبرگ، که در ۷ آوریل ۲۰۲۳ درگذشت، هر شب از چهار فرزندش می‌پرسید: «امروز برای بشر چه کردید؟» 

او دریافته بود که تأمین «صلح و کرامتِ» همه‌ی آدمیان مستلزم همبستگی و اتحاد کشورهای جهان است. در ۹۷ سالگی در مصاحبه با گاردین گفت: «استدلال کلیِ من این است که دنیا سیاره‌ی کوچکی است. ]همه‌ی[ ما باید در منابع این سیاره سهیم شویم، تا همه بتوانند در صلح و کرامت زندگی کنند، و این کار را می‌توان انجام داد. پذیرش این امر که ما باید به‌عنوان یک واحد اقدام کنیم به ایجاد اتحادیه‌ی اروپا انجامید... اکثر جنگ‌ها علیه گروه دیگر، "دیگری"، درمی‌گیرد. اما وقتی بخشی از دیگری هستید، کمتر تمایل دارید که به آن حمله کنید.»

فرنتز می‌افزاید: «اینکه تغییر چقدر طول می‌کشد به این بستگی دارد که چیزی که به تغییرش همت گماشته‌اید چه قدمتی دارد. همیشه می‌دانستم که دشوار است که بتوانم در طول عمرم ]نظر مردم درباره‌ی[ چیزی را که قرن‌ها خوب جلوه داده شده تغییر دهم. جنگ چنان در فرهنگ ما جاافتاده است که شاید متوجه نشده باشید که هنوز آن را ــ از طریق نمایش‌های نظامی، برافراشتن پرچم‌ها و رژه‌ی سربازان ــ شکوهمند جلوه می‌دهیم.»

@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-29 20:08:12 «بنجامین فرنتز، واپسین دادستان بازمانده از دادگاه نورنبرگ: قانون اساسیِ آمریکا می‌گفت زنان حق رأی و حق مالکیت ندارند. حالا زنان و رنگین‌پوستان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شوند و به ریاست‌جمهوری می‌رسند. پیشرفت واقعی است. نگران غلیان و فروکش کردن احساسات نباشید، آنچه مهم است روند است.»

aasoo.org/fa/articles/4391
@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-28 22:01:45 تجارت خارجی ایران و سلطه‌ی روزافزون چین بر بازار

در سال گذشته، حجم تجارت خارجیِ ایران، به استثنای نفت، به حدود ۱۱۳ میلیارد دلار رسید. بیش از ۳۰ میلیارد دلار از این مبادلات تجاری، سهم چین بود که بزرگ‌ترین شریک تجاریِ ایران است. بعد از چین، امارات متحده‌ی عربی دومین شریک تجاری ایران است. این دو کشور نیمی از مبادلات تجاری ایران را در اختیار دارند. بنا بر گزارش گمرک ایران، در سال گذشته ایران بیشتر از ۵۳ میلیارد دلار کالا، به‌جز نفت، صادر کرده و در مقابل نزدیک به ۶۰ میلیارد دلار کالای خارجی وارد کرده است. این یعنی، موازنه‌ی تجاریِ ایران منفی هفت میلیارد دلار بوده است.

آمار نشان می‌دهد که شرکای تجاری ایران، به‌ویژه پس از تحریم‌های ‌بین‌المللی در یک دهه‌ی گذشته، محدودتر شده‌اند و تجارت ایران عمدتاً منحصر به کشورهای آسیایی مثل چین، امارات متحده‌ی عربی و هند است و کشورهای غربی و ژاپن میزان مبادلات تجاریِ خود با ایران را به شدت کاهش داده‌اند.

در آمارهای رسمی گمرک ایران، صادرات نفت خام در مبادلات تجاری محاسبه نمی‌شود اما گزارش‌های دولتی نشان ‌می‌دهد که بزرگ‌ترین مشتریان نفت ایران در سال‌های اخیر چین و هند بوده‌اند. تحریم‌های ‌بین‌المللی به کاهش شدید صادرات نفت انجامیده و ایران ناچار شده که نفتِ خود را به‌صورت غیررسمی به قیمت‌های پایین‌تر به مشتریانی بفروشد که حاضرند عواقب ناشی از نقض تحریم‌ها را بپذیرند. مشکل ایران تنها به فروش نفت محدود نمی‌شود. به دلیل تحریم‌ها ایران قادر به انتقال رسمیِ پول حاصل از فروش نفت به داخل نیست و نمی‌تواند به‌راحتی عواید ناشی از فروش نفت را به اقتصاد بحران‌زده‌ی خود منتقل کند. مشتریان نفتی مثل چین صرفاً حاضر شده‌اند که در ازای واردات نفت، کالاهای تولیدیِ خود را به صورت پایاپای به ایران بفروشند.

@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-28 22:01:00 «شرایط نابرابرِ ایران در مقابل چین، به این نگرانی دامن زده است که چین ‌می‌خواهد از ناتوانیِ ایران در جامعه‌ی جهانی استفاده کند و با حذف رقبا در بازار ایران، به موقعیتی انحصاری دست یابد به گونه‌ای که حتی اگر ایران زمانی بخواهد به همکاری با کشورهای غربی روی بیاورد با مانعی به نام چین مواجه خواهد شد.»

@NashrAasoo
aasoo.org/fa/articles/4390 باز کردن / نظر دهید

2023-05-28 18:16:26 نه به حکومت اعدام
مانا نیستانی

aasoo.org/fa/cartons/4393
@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-27 22:03:03 درباره‌ی آزادیِ نوشتن در اوکراین

وقتی درباره‌ی وضعیت کنونیِ اوکراین و آنچه امروز باید بگویم فکر می‌کنم، به نظر می‌رسد که بهتر بود به جای سخنرانیِ آرتور میلر، در مراسم سخنرانی جورج اورول صحبت کنم. خشونت روسیه پنجه‌ی آهنینش را گویی از روزهای دورِ شوروی به سمت ما دراز کرده است، از قرن بیستم، از کشوری با وزارت حقیقت و وزارت سعادت، از کشوری که در آن قتل‌‌عام شهروندان عادی با موسیقی چایکوفسکی و شوستاکوویچ در هم آمیخته، از کشوری که در آن حتی بناهای یادبود پوشکین هم اونیفرم نظامی بر تن می‌کنند و مجبور می‌شوند که در جنگ علیه اوکراین و هویت و فرهنگ اوکراینی مبارزه کنند.

روز اول ماه مه برای پنج ساعت در ماشینم در مرز اوکراین و اسلواکی نشستم تا اوکراین جنگ‌زده را به مقصد دانمارک ترک کنم و از دانمارک خودم را برای این جلسه به اینجا، به نیویورک برسانم. وقتی زمین مسطح مسابقه‌ی اسب‌دوانی به زمین مسابقه‌ی اسب‌دوانی با مانع تبدیل می‌شود مسافتی که باید طی کنید تغییری نمی‌کند، تنها معنایی جدید می‌‌‌یابد. آن‌ها که می‌‌خواهند بر مسافت غلبه کنند نیاز به قوا و درکی جدید دارند. این در مورد هر مسئله‌ای صادق است: جنگ قوانین حل مسئله را تغییر می‌‌دهد اما دستیابی به نتیجه‌‌ی مطلوب را ناممکن نمی‌کند.

امروز مسئله‌ی اوکراین این است که از استقلال و آزادی‌اش دفاع کند و اصلاحاتی را که باید مدت‌ها قبل به شکل کامل پیاده می‌شد عملی سازد. برای ایجاد تغییر باید متوجه واقعیتِ هر وضعیتی باشید. هر گونه تصمیم‌گیری در دوران جنگ یا صلح، اگر مبتنی بر درک صحیح از وضعیتِ امروز نباشد امکان ندارد که به نتیجه برسد. حتی نمی‌توان مسیر صحیح به سمت هدف را پیدا کرد. همیشه سعی‌ام بر این بوده که از جلب احساس ترحمِ مخاطب پرهیز کنم و اگر اکنون نمی‌‌توانم از ایجاد چنین احساسی بپرهیزم عذرخواهی می‌کنم. کلمات پرطمطراقی مانند حقیقت، عدالت و سرزمین مادری قبلاً مرا به‌شدت آشفته می‌کردند. باعث می‌شدند که نتوانم به صداقت گوینده اعتماد کنم، هر چند کاملاً هم نسبت به عدم صداقتشان مطمئن نبودم. اما اکنون گاهی اوقات وقتی به خودم می‌آیم متوجه می‌شوم که غرق در افکار متظاهرانه هستم. سعی می‌کنم که این افکار را از خود دور کنم. می‌کوشم تا در نهایت آرامش و خونسردی به اتفاقاتِ کنونی فکر کنم اما صادقانه بگویم که همیشه موفق نمی‌‌شوم.

@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-27 22:01:17 آنچه می‌خوانید بخش‌هایی از سخنان آندری کورکف در مراسم سخنرانیِ «آزادی آرتور میلر» در جشنواره‌ی صداهای جهانی است که در ۱۳ مه ۲۰۲۲ توسط انجمن قلم آمریکا در نیویورک برگزار شد. آندره کورکف تحصیلاتش را به‌عنوان مترجم زبان ژاپنی به پایان برد و در دوران سربازی وقتی‌ که در اودسا زندان‌بان بود رمان‌نویسی را آغاز کرد. رمان او با عنوان زنبورهای خاکستری، جنگ سال ۲۰۱۴ اوکراین را از نگاه یک پرورش‌دهنده‌ی زنبور به تصویر می‌کشد. کورکف در مصاحبه‌ای در مارس ۲۰۲۲ می‌گوید: «برای اوکراینی‌ها آزادی مهم‌تر از ثبات است. برای روس‌ها عکس این موضوع صادق است. اوکراینی‌ها در هر دور از انتخابات رئیس‌جمهورشان را عوض می‌کنند. روس‌ها تزارشان را تا زمان مرگ سرِ کار نگاه می‌دارند.»

aasoo.org/fa/articles/4389
@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-17 14:00:13 باز کردن / نظر دهید

2023-05-16 19:59:36 مشعل آزادی دست‌به‌دست می‌گردد، اما خاموش نمی‌شود؛ مروری بر «نامه‌های زندان» نسرین ستوده

نسرین ستوده در مقام همسر، مادر، خواهر، وکیل و... طوری می‌نویسد که گویی آزاد است، تا آنجا که به نظر می‌رسد او از مجرای کلماتْ مهار زندگیِ بیرون را نیز تا اندازه‌ای در دست دارد. حتی گاه زمام عواطف منفی، مثل حسِ افسوس و حسرت، را نیز در مشت خود می‌گیرد. برای مثال، وقتی از خاطرات خوشِ خود با خانواده‌اش می‌نویسد بیش از آنکه حسی حسرت‌مندانه را القا کند، امید به تکرار دوباره‌ی آن لذت را در دل مخاطب برمی‌انگیزد: نظیر رفتن به استخر،خوردن کیک پرتقالی در زمستان،درست‌کردن آدم‌برفی،رفتن به تئاترو بازدید از کتاب‌فروشی‌ها و گالری‌های نقاشی. درمقابل، او از عواطف مثبت لگام برمی‌دارد. از همان نامه‌ی نخست پیداست که ستوده این رویکرد، یعنی گزینشِ عواطف مثبت به جای عواطف منفی، را آگاهانه به کار می‌برد، چنان‌که به دخترش مهراوه می‌نویسد: «از سبد سلام‌هایم نگرانی‌ها، دلتنگی‌ها و اشک‌هایم را برمی‌دارم تا سبدم سرشار از سلام و سلامتی برای تو و برادر عزیزت باشد.»

نامه‌های نسرین، سربه‌سرْ امید و مطایبه نیست، زیرا او فقط یک زندانی نیست. نسرین مادرِ دو فرزند نیز هست که یکی از آن‌ها هنگام بازداشت مادر هنوز تولد سه‌سالگی‌اش را جشن نگرفته بود، آن‌قدر کوچک که حتی معنای اتهام و زندان را درست نمی‌فهمید، آن‌قدر که نسرین در دومین نامه‌اش از زندان به او می‌نویسد: «تو... آن‌قدر معصومی که نمی‌توانم برایت بگویم از کجا نامه می‌نویسم.» و در همان نامه به‌تلخی می‌نگارد: «نیمای عزیزم، در طول شش ماه گذشته دو بار به‌شدت گریستم. بار اول در سوگ پدرم بود که از عزاداری و سوگواری نیز محروم بودم و بار دوم همان روز بود که نتوانستم با تو به خانه برگردم و وقتی به سلولم برگشتم بی‌اختیار و بلندبلند گریستم.»

استمرار مبارزه، ثبات عقیده، عزم راسخ و ترجیح زیستِ معنادار بر زندگی عافیت‌طلبانه ویژگی‌هایی است که در گوشه‌گوشه‌ی نامه‌های زندان به چشم می‌آید. افزون بر این، کلماتِ نسرین ستوده بر انسان‌باوری، بردباری، نزاکت، قانون‌مندی و عدالت‌جوییِ او گواهی می‌دهند، صفاتی برجسته که آن را حتی از قفس‌بانان خود نیز دریغ نمی‌دارد.

@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-16 19:53:42 «مجموعه‌ی نامه‌های زندانِ نسرین ستوده، که انتشارات آسو در ابتدای سال میلادی جاری به نشر آن همت گمارد، کتابی است پربرگ در امتداد سنتِ زندان‌نگاری در ایران. مجموعه‌ای است مشتمل بر بیش از دویست نامه که عمدتاً از دو زندان اوین و قرچک نوشته شده و بر برهه‌ها و برش‌هایی از تاریخ مبارزات مدنی در ایران پرتو می‌افکند. مخاطب نامه‌ها بسیار گسترده‌اند: از نیمای سه‌ساله تا ریاست پارلمان اروپا؛ از مهوش شهریاری، زندانی بهائی، تا آریل دورفمن، نویسنده‌ی شهیر شیلیایی.»

aasoo.org/fa/articles/4371
@NashrAasoo باز کردن / نظر دهید