2022-02-15 16:01:27
#فیزیولوژی
#آموزشی مبحث: انسولین،گلوکاگون و دیابت ملیتوس
انسولین: مهمترین هورمون تنظیم کننده قند خون (پایین آوردن قند خون و ذخیره شدن منابع انرژی بدن)
اثر انسولین بر کربوهیدرات‌ها:
جذب سریع،ذخیره و استفاده از گلوکز و مهار گلوکونئوژنز (افزایش فعالیت آنزیم گلوکوکیناز و غیرفعال کردن آنزیم فسفریلاز کبدی)
افزایش فعالیت گلیکوژن سنتتاز
تبدیل تمام مقادیر اضافی گلوکز به اسیدهای چرب
نکته: انسولین بر جذب و مصرف گلوکز در همه‌ی سلول ها نقش دارد جز سلول‌های مغز؛ سلول‌های مغز به گلوکز نفوذپذیرند و گلوکز را بدون واسطه انسولین مصرف می‌کنند.
اثر انسولین بر چربی‌ها:
افزایش مصرف گلوکز--> کاهش مصرف چربی
مهار هیدرولیز چربی‌ها از طریق مهار لیپاز حساس به انسولین
اثر انسولین بر پروتئین‌ها:
موجب پیشبرد سنتز پروتئین ها با روش‌های زیر:
۱)انتقال فعال اسیدهای آمینه به داخل سلول‌ها
۲)افزایش رونویسی RNA از DNA
۳)افزایش ترجمه RNA
۴)مهار کاتابولیسم پروتئین‌ها
کنترل ترشح انسولین:
مهمترین عامل:سطح قندخون (هرچه قند پلاسما بالاتر، ترشح انسولین بیشتر)
عوامل تحریک کننده ترشح انسولین: برخی اسیدهای آمینه(بخصوص آرژینین و لیزین)، گاسترین، سکرتین، کوله سیستوکینین، پپتید مهاری معده، تحریک پاراسمپاتیک، هورمون‌های گلوکاگون، هوروون رشد، کورتیزول و به مقدارکمتر استروژن و پروژسترون
هورمون تیروئید نیز موجب ترشح انسولین می‌شود.
عوامل مهارکننده ترشح انسولین: سوماتوستاتین،تحریک سمپاتیک و ورزش
گلوکاگون: ترشح در زمان افت غلظت گلوکز خون وافزایش غلظت گلوکز خون
اثر مقابل هورمون انسولین
اثرات گلوکاگون:
اثر گلوکاگون بر کربوهیدرات‌ها:
۱)افزایش گلیکوژنولیز
۲)افزایش گلوکونئوژنز
تسهیل ورود اسیدهای آمینه به سلول‌های کبدی و فعال شدن آنزیم‌های مربوط به گیکونئوژنز و آنزیم‌های حمل اسیدهای آمینه
گلوکاگون در غلظت های بالاتر از حد طبیعی --> فعال کردن لیپاز سلول‌های چربی--> افزایش اسیدهای چرب پلاسما
در مقادیر بسیار بالا--> افزایش قدرت قلب و ترشح صفرا و کاهش ترشح اسید معده
تنظیم ترشح گلوکاگون:
قوی ترین عامل:غلظت گلوکز خون (افزایش غلظت گلوکز خون -->اثر مهاری بر ترشح گلوکاگون)
غلظت بالای اسیدهای آمینه(بخصوص آرژینین و لیزین) و ورزش(باعث بالا رفتن اسیدهای آمینه خون) -->افزایش ترشح گلوکاگون
سیستم اتونوم نیز بر گلوکاگون اثر دارد.
نکته:
انسولین باعث مهار ترشح گلوکاگون با مکانیسم عمل پاراکرین می‌شود ولی گلوکاگون با اثر پاراکرین خود، موجب افزایش ترشح انسولین می‌گردد.
نکته:
برای عمل هورمون رشد(GH) وجود مقادیر زیادی از انسولین الزامی است و به طور کلی انسولین و GH اثر سینرژیک بر رشد بدن دارند.
نکته:
افزایش غلظت گلوکز خون بر اثر GH،باعث تحریک سلول‌های پانکراس و ترشح انسولین می‌شود.خود GH نیز مستقیما باعث تحریک سلول‌های پانکراس و ترشح انسولین می‌شود. ترکیب این ۲ اثر گاهی به اندازه‌ای است که در اصطلاح سبب سوزاندن سلول‌های پانکراس و پدید آمدن دیابت ملیتوس می‌گردد.
تست:در رابطه با عوامل مؤثر در ترشح دو هورمون انسولین و گلوکاگون کدام زوج عوامل زیر به ترتیب اثر تحریکی-تحریکی دارد؟(دندانپزشکی شهریور ۹۰)
آرژینین-آرژنین
سوماتواستاتین-آرژنین
آرژنین-عوامل کتونی
گلوکاگون-انسولین
پاسخ:گزینه ی صحیح است
@oloom_payeh
776 views13:01
ع
