دفاع در دیوان کیفر متن دفاع آقای کسروی در دیوان کیفر ـ تک | پاکدینی ـ احمد کسروی

دفاع در دیوان کیفر

متن دفاع آقای کسروی در دیوان کیفر ـ تکه‌ی 20


اکنون بر سر دفاع می‌روم : درباره‌ی اتهام آقای مختار ببازداشتهای غیرقانونی که قسمت مهمی از اتهاماتست ما بیش از همه خود را در برابر یک مسئله‌ی علمی قضایی می‌یابیم و آن اینست که تخلف از یک قانونی هنگامی جرم است که تقید بآن قانون درمیان باشد وگرنه در اجرای مجازات دچار اشکال خواهیم بود.

این مسئله در قوانین مطرح نشده ولی اصولاً مسلم است و من اینک آن را با مثلی روشن می‌گردانم : فرض کنیم در قوانین ایران قماربازی جرم شمرده شده و برای کسی که قمارخانه دایر کند ، یا جوانان را بقماربازی وادارد مجازات سنگینی تعیین یافته. ولی در همان حال قمار در بیرون مجاز می‌باشد و کسی از آن منع نمی‌نماید. بلکه یک محله‌ای از تهران بنام «کوی نو» برای قمارخانه‌ها تخصیص یافته و پاسبانها برای تأمین نظم و آرامش در آنجا گمارده شده ، و هر کسی می‌تواند بی‌آنکه محجوب گردد سوار اتوبوس شده و بقمارخانه‌ها رود و چند ساعتی در آنجا بگذراند و فردا قصه‌ی خود را به یاران و دوستانش بازگوید. خلاصه آنکه عملاً قمار مجاز گردیده و آن قوانین مربوطه بقمار جز نمایشی در قانون شمرده نمی‌شود. لیکن با اینحال روزی یکی را از قماربازان یا قمارخانه‌داران بگیرند و پرونده برایش تنظیم کرده بپیشگاه دادگاه آورند ، ببینیم آیا قاضی می‌تواند چشم رویهم گزارد و او را محکوم بمجازاتی که در قانون پیش‌بینی شده است گرداند؟!.

چنانچه گفتم این یک مبحث قضاییست و برای نخستین بار در ایران مورد ابتلا گردیده و شما باید آن را حل کنید و من چنین می‌بینم که همین مسئله باین دادگاه و باین رسیدگی عنوان تاریخی خواهد داد. زیرا در آینده همیشه در گفتگو از مباحث قضایی این موضوع را یاد کرده و این دادگاه را نام خواهند برد.

حقیقت آنست که در چنین موردی یک قاضی نمی‌تواند بعنوان اجرای آن قانون بکسی مجازات دهد. زیرا یک قانون هنگامی مُجراست که تقیّد بآن درمیان باشد و عملاً ممانعت از تخلف نمایند. یک قانونی که بکنار گزارده شده و هیچ ممانعتی از اقدام بضد آن نمی‌شود قوّه‌ی قانونی خود را از دست داده. از سوی دیگر یکی از موجبات مجازات «تجری» است. وقتی که ما به یک کسی مجازات می‌دهیم یک نکته هم این را در نظر می‌گیریم که چرا از میان صدهزار تن تنها این یک نفر خیره‌رویی کرده و به یک کاری که ممنوع است و در نظرها زشت شمرده می‌شود اقدام نموده. در مورد فرض ما این موجب درمیان نیست و از گناهکار «تجری» رخ نداده است. اینست اجرای آن مجازاتی که در قانون تعیین گردیده با حق و عدالت سازگار نخواهد بود.

از این گذشته وقتی که یک جرمی شیوع یافته و صدها کسان بآن مرتکب می‌باشند و ما تنها یک یا دو تن را بدادگاه کشیده و مجازات می‌دهیم این تبعیض گذشته از آنکه سخریه‌آور است بآن محکومین تشدید مجازات نیز محسوبست. اینها نکات مهمی است که باید در اجرای عدالت منظور گردد.

در چنین موردی قاضی باید باحترام مقام قضاوت از رسیدگی خودداری کند و باعتراض برخاسته بگوید : اگر این قانون مُجراست چرا عملاً ممانعت نکرده‌اید؟!.. چرا وسایل ارتکاب آن را فراهم ساخته‌اید؟!. اکنون هم چرا همگی را دنبال نمی‌کنید؟!.. چرا تنها یکی دو تن را برگزیده به پیشگاه دادگاه آورده‌اید؟!.. چرا دستگاه قضاوت را بازیچه‌ی اغراض خود ساخته‌اید؟!.

.