باید بفهمانیم که اگر در آرزوی زندگانی هستید باید همچون دیگران | پاکدینی ـ احمد کسروی

باید بفهمانیم که اگر در آرزوی زندگانی هستید باید همچون دیگران با ما همدستی نمایید و این پاشیدگی و بیراهی را از میان بردارید.


پابرگی (از ویراینده) :
1ـ این گفتار در بازپسین ماههای سال 1942 نوشته شده. این هنگام جنگهای بسیار سخت و خونینی میان لشگرهای آلمان با نیروهای آرتش شوروی در جبهه‌های استالینگراد و ولگا می‌رفت. از آنسو در جبهه‌های مصر میان نیروهای محور و متفقین از یکسو و در «خاور دور» میان ژاپن و آمریکا جنگهای بسیار سخت دیگری در کار بود. کشور ما از یک سال پیش به اشغال نیروهای متفقین درآمده بود و ایشان در آغاز تنها از ما راه می‌خواستند که اسلحه و خواروبار به شوروی برسانند. ولی از چندی پیش بعلت سختی جنگ در شوروی و کمبود خواروبار در آنجا به خواروبار ما نیز دست‌اندازی می‌کردند و دولتِ ناتوان ایران کاری از دستش برنمی‌آمد. کمیابی خواروبار تنها از این نبود که متفقین خواروبار ایران را مستقیم یا با دست قاچاقچیانی خریده می‌بردند ، بلکه انبارداران (محتکر) نیز خوراک و دیگر دربایستهای زندگانی را انبار کرده و باعث بالا رفتن بهای آنها شده بودند و در نتیجه بیچیزان گرسنگی و سختی می‌کشیدند.
سرانجام کمتر از یک ماه بعد ، نایابی نان به پیشامد 17 آذر 1321 در تهران انجامید که به آشوب نان شناخته شده است. گرسنگی و تیفوس بجان مردم افتاده بود و ایرانیان براستی روزگار بسیار آشفته و سختی را می‌گذرانیدند. در این گیرودار دسته‌های سیاسی هم میدان یافته پیاپی به یکدیگر می‌تاختند. خوانندگانی که از آغاز ، پرچم را خوانده بودند می‌دانستند که در آن روزنامه چه اندازه از پراکندگی ایرانیان نکوهش رفته و راه یگانگی که همان راه رهایی است نشان داده و بر آن تأکید شده بود.
ناتوانی دولت در اداره‌ی کارها یکی از علتهایش از همین دسته‌بندیهای سیاسی سرچشمه می‌گرفت و دیگری از میدان گرفتن ملایان و مخالفت ایشان با دولت. چنانکه پرچم در گفتارهای پیش بناچار به آن پرداخته و سه پرسش از ملایان پرسیده بود تا آنها را به پاسخگویی وادارد.
آتش شکاف میان دولت و مردم که ملایان برافروخته به آن دامن می‌زدند (نگاه کنید به : گفتار «خرده‌گیری و پاسخ آن»ـ پرچم روزانه شماره‌های 219 تا 222¬) هم برای آن زمان که گرسنگی و مرگ ایران را فراگرفته بود بیمگین بشمار می‌آمد و هم برای آینده‌ی این کشور. این یکی از علتهای پافشاری برای پاسخ خواستن از ملایان بود تا تکلیف دولت و مردم هرچه زودتر روشن گردد و دو تیرگی از میان برخیزد.



.