2021-12-31 10:07:50
هایپوناترمی:
سدیم یکی از مهمترین یون های موجود در مایع خارج سلولی است. به همین دلیل وقتی سدیم، کم یا زیاد شود تمام سیستم های بدن دچار اختلال شده و علائم بیماری ظاهر میشود.
غلظت نرمال سدیم پلاسما بین ۱۳۵ تا ۱۴۵ میلی مول بر لیتر می باشد.
زمانی که غلظت سدیم به کمتر از ۱۳۵ برسد فرد دچار هایپوناترمی شده است.
به طور کلی هایپوناترمی به دو دسته کلی تقسیم میشود:
هایپوناترمی واقعی ( True Hyponatremia)
هایپوناترمی کاذب (PseudoHyponatremia)
سدیم یک یون مهم موجود در مایع خارج سلولی است پس با کم شدن سدیم قاعدتاً اسمولالیته مایع خارج سلولی هم باید کم شود. پس اولین قدم در برخورد با هایپوناترمی اندازه گیری این اسمولالیته می باشد که با فرمول زیر محاسبه می شود:
Sos=2Na +Glu/18 +BUN/2.8
اگر اسمولالیته همزمان با غلظت سدیم کم شده باشد هایپوناترمی واقعی اتفاق افتاده اما اگر سدیم کم شده اما ببینیم که اسمولالیته مایع خارج سلولی نرمال است یا افزایش یافته است ما با هایپوناترمی کاذب مواجه شده ایم.
هایپوناترمی کاذب علل مختلفی دارد
اگر همزمان با کاهش سدیم اسمولالیته نرمال باشد معمولا به علت زیر است:
هایپرلیپیدمی
هایپرپروتئینمی
سندروم TUR
اما اگر سدیم کاهش یافته اما اسمولالیته بالا باشد دو علت مهم دارد :
هایپرگلایسمی
تجویز مانیتول وریدی
هایپوناترمی واقعی:
زمانی است که سدیم کاهش یافته و اسمولالیته مایع خارج سلولی هم قاعدتاً کم شده است.
قدم بعدی تعیین وضعیت Total Body Water میباشد.
هایپوناترمی واقعی هم به سه دسته تقسیم میشود:
هایپوناترمی هیپوولمیک
هایپوناترمی یوولمیک
هایپوناترمی هایپرولمیک
هایپوناترمی هیپوولمیک:
یعنی سدیم کاهش یافته و حجم مایعات بدن هم کم شده است.
بنابراین با یک Loss مایعات بدن مواجه هستیم که یا از طریق کلیه دفع شده یا غیرکلیوی مانند پوست ، سیستم گوارشی و......
برای افتراق این دو از هم سدیم ادرار را اندازه میگیریم.
سدیم ادرار بیشتر از ۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر باشد علت آن کلیوی است که شامل موارد زیر میتواند باشد :
مصرف بیش از حد دیورتیک
وقوع دیورز اسموتیک
سندروم cerebral salt wasting
سدیم ادرار کمتر از ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد پس میفهمیم که مایعات بدن از سیستم های غیرکلیوی شده و علل زیر ممکن است واقع شده باشد:
اسهال
استفراغ
تعریق
سوختگی
هایپوناترمی یوولمیک:
در این حالت سدیم کاهش یافته ولی حجم کل مایعات بدن نرمال می باشد.
علل هایپوناترمی یوولمیک:
هایپوتیروئیدی متوسط تا شدید
نارسایی ثانویه آدرنال
سندروم SIADH
مصرف بعضی داروهای خاص
استرس
هایپوناترمی هایپرولمیک:
حالتی است که سدیم پلاسما کاهش یافته اما حجم کل مایعات بدن افزایش یافته است.
در این حالت هم افزایش حجم مایعات بدن یا کلیوی است یا غیر کلی که باز هم برای افتراق دادن باید سدیم ادرار اندازه گیری شود
اگر سدیم ادرار بیشتر از ۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر باشد علت کلیوی است:
نارسایی حاد و مزمن کلیه
اگر سدیم ادرار کمتر از ۲۰ باشد علت افزایش حجم مایعات بدن غیرکلیوی است که سه علت شایع و مهم دارد :
سندروم نفروتیک
سیروز کبدی
نارسایی قلبی
درمان هایپوناترمی :
درمان اورژانسی هایپوناترمی حاد که بیمار با علائم مثل تشنج مراجعه میکند باید سریعا اقدام شود( علتش مهم نیست):
یک سالین هایپرتونیک مانند سدیم کلرید ۳ درصد با دوز ( 4-6 cc/kg )
میزان اصلاح سدیم در 24 ساعت نباید بیشتر از 12mmol/L باشد.
درمان هایپوناترمی هایپوولمیک:
تنها درمان در این بیماران N/S میباشد. نرمال سالین تاثیر چندانی روی افزایش سدیم ندارد و ما برای اصلاح هایپوولمی میدهیم که باعث اصلاح سدیم میشود.
هایپوناترمی یوولمیک :
اساس درمان در این بیماران ، درمان بیماری زمینه ای است.
هایپوناترمی هایپرولمیک:
محدود نمودن دریافت آب و نمک
تصحیح هایپوکالمی
تجویز دیورتیک های Loop و ACE
دکتر وحید انفرادی
کپی مطلب بدون ذکر منبع کانال مجازنمی باشد
@pharmamedicall2
@pharmamedicall2
.
912 views07:07
ن
