گشتی کوتاه در محلههای مرکز به پایین تهران در ایام دههی محرم، | Reza Nassaji
گشتی کوتاه در محلههای مرکز به پایین تهران در ایام دههی محرم، میتوانست گواه کاهش آشکار رونق میزبانی عزا در میان تودهی نابرخوردار باشد؛ بدین معنا که شرایط اقتصادی در دو سه سال اخیر بهقدری سخت شده که بسیاری مردم عادی از ادای نذر و میزبانی مراسم ناتوان شدهاند. بدین معنا، شرم ناتوانی در ادای نذر و تداوم سنت خانوادگی میزبانی از عزاداری هم به شرمندگیهای این مردم اضافه شده است.
البته این بهمعنای کاهش رونق هیئتهای بزرگ نیست؛ هیئتهایی که از شهرداری تهران حمایت دریافت میکنند و حسینیههای میزبان مداحان گرانقیمت و واعظان عمدتاً حکومتی تهران و قم که پخش زندهی تلویزیونی هر ساله بر رونقشان میافزاید. در این میان، اماکن دولتی جایگزین حسینههای خانگی و ایستگاههای صلواتی شدهاند؛ جایی که هم محیط فیزیکی بزرگتر است و هم ترکیب شیمیایی اطعام چربتر. به هر روی، استقلال هیئتها و خوداتکایی مردم در ادای نذر و اجرای مناسک، جایش را به وابستگی هر چه بیشتر میدهد.
از سوی دیگر، هیئتهای بالای شهر روزبهروز پررونقتر میشوند؛ مداحان و واعظان، اماکن بالای شهر را ترجیح میدهند و تلویزیون هم. سلبریتیهای تلویزیونی و اینفلوئنسرهای اینستاگرامی را هم به این فهرست اضافه کنید که فیلم و عکس خود در حال بستهبندی اطعام و نذریهای آنچنان شیک را به نمایش میگذارند تا به سبک بازاریان و دولتمردان قدیم که برای حلال شدن مالشان حج و زیارت میرفتند و هیئت و نذری به پا میکردند، این چند شب گناهان یکسالشان را بشورد و پایین ببرد، در عین حال که فالوورشان را چند کا بالا میکشد.
به هر روی، تودهی متوسط و فرودست مذهبی که زمانی روی کار «حکومت اسلامی» قمار کرد تا به همهی خواستههای مادی و معنوی برسد، اینک نه تنها دست خود در مادیات اینجهانی را خالی میبیند، که پایش در معنویات آنجهانی سست شده است. شیعهی شهری همهچیزش را فدا کرد – از ارزشهای سنتی دین تا آرمانهای مدرن انقلاب - تا دوچندان آن را در پی استقرار حکومت اسلامی داشته باشد و حالا میبیند که جز همان حکومت اسلامی هیچ ندارد. در این صورت، چارهای ندارد جز آنکه سرش را پایین بیندازد و با پراید، موتورسیکلت یا پای پیاده خودش را به هیئتهای حکومتی یا بالای شهر برساند که مداحان و وعاظشان بابت ثروت و مکنتشان – که البته از دستگاه امام حسین و دستگاه جمهوری اسلامی به دست آوردند – فخر میفروشند.
اینجاست که باید به مذهبی هم گفت اگر امام حسین و سعادت آخرت را دوست دارد، میبایست از ذلت زندگی در دستگاه حکومت طاغوت و اطاعت کورکورانه از یزید زمانش دست بردارد و مثل ما هر روز با خودش تکرار کند که «همین امروز باید انقلاب شود» @RezaNassaji