مسئلهی حجاب و بیحجابی دارد خونین میشود. مسئلهی حجاب و ب | اخلاق در حوزه اجتماع
مسئلهی حجاب و بیحجابی دارد خونین میشود.
مسئلهی حجاب و بیحجابی در جامعهی ما دارد به جاهای باریکی کشیده میشود. این روزها که من تهران زیاد رفت و آمد دارم، بسیار میبینم که زنان و دختران با پوششی که حاکمیّت آن را ممنوع میشمارد در خیابان آمد و شد میکنند. اوضاع در شهرهای دیگر نیز، بیش و کم چنین است. در همین خیابانها زنان و دخترانی هم رفت و آمد دارند که پوشششان جوری است که هویّت مشروعیّتبخشِ حاکمیّت میخواهد و میپسندد. این دو گروه حضور هم را پذیرفتهاند و بر هم خشم و خشونت نمیگیرند. ماجرای اتوبوس بیآرتی تهران یک پدیدهی هراسانگیز تازه است. پدیدهای که ناشی از رفتار غیریّتسازانهی برخی از مسئولان کمتر حواسجمع کشور ماست. آنها یا نمیدانند با این کارشان چه آتشی به بزرگترین سرمایهی اجتماعی این جامعه میزنند و یا میدانند و برایشان مهم نیست شهروندان به روی هم چنگ بزنند و همدیگر را در اتوبوس و خیابان دشنام دهند و گاز بگیرند. غیریّتسازی اجتماعی با اهداف مختلفی شکل میگیرد و برجسته میشود. هورات معتقد است که مهمترین اهداف این کار عبارتند از خلق رابطهی غیریتسازانه که نتیجهاش میشود تولید دشمن و تعیین مرزهای سیاسی؛ تثبیت هویّتهای جزئی عاملان اجتماعی؛ و آزمودن و مشروط کردن هویّت مشروع. در هر سه مورد مهمترین کارکرد غیریّتسازی تولید دوگانهی "ما و دیگری" است و در نتیجه به حاشیهراندن دیگری. دوگانهی پرخطری که نظم اجتماعی را تهدید میکند و در نهایت اخلاق و اصل بقاء جامعه را تهدید میکند. این دوگانه همواره گروهی را در موضع هراس اخلاقی و خشونت قرار میدهد. وقتی گروهی در بارهی خود چنین بیاندیشند که خیام میگوید: مائیم که اصل شادی و کان غمیم سرمایهی دادیم و نهاد ستمیم
پستیم و بلندیم و کمالیم و کمیم آئینهی زنگ خورده و جام جمیم طبیعی است که دیگری را در حوزهی عمومی به رسمیّت نشناخته و او را در موقعیّت "خشونتروایی" قرار میدهد. عرصهی عمومی را برای او ناامن کرده او را از کمترین منزلت اجتماعی محروم میکند. مسئلهی بیحجابی در جامعهی ما دارد وارد یک فاز جدید میشود. در یک کلام دارد ستیزهجو و خونین میشود. این پدیده ممکن است اسباب مختلفی داشته باشد، ولی بیگمان غیریّتسازیهایی که برخی مسئولان در بازتولید و برجستهسازی آن نقش مهمی دارند، از مهمترین دلایل است. مهراب صادقنیا ۱۴۰۱/۴/۲۸ @sadeghniamehrab