2022-07-27 19:50:14
سوسیالیسم (Socialism)اصطلاح سوسیالیسم (Socialism) یعنی جامعهگرایی و جامعهباوری، از واژه فرانسوی سوسیال (Social) به معنای اجتماعی، اخذ شده است. ریشه لاتینی آن، واژه sociare به معنای شریک و همراه است. این اصطلاح در مکاتب مختلف ، تقریبا مستقل از هم ، ولی در تحت شرایط و اوضاع و احوال مشابه پدیدار شده است . در ربع دوم قرن نوزدهم میلادی در انگلستان و فرانسه این اصطلاح برای مشخص کردن جریانی که در نتیجه انقلاب صنعتی و فرجام سیاسی و اقتصادی به وجود آمده بود، به کار رفت.
سوسیالیسم را گاهی با کمونیسم اشتباه کرده و یکی میخوانند و مدتی مدید تابعین کارل مارکس، خود را سوسیالیست میخواندند. در گرایشهای سوسیالیستی ترقی و عدالت در جهان جز با انجام عمل جمعی و ارادی تحقق پذیر نیست و فرد انسانی باید مورد کنترل و هدایت قرار گیرد. اندیشه و تفکر سوسیالیستی که ناشی از عدالت جویی انسان است همواره در تاریخ بشر در اشکال مختلف منطبق بر جوامع وجود داشته است. ولی آن چه را به عنوان سوسیالیسم در جهان مدرن میتوان مطرح کرد، واقعیتی است که در تحولات قرن نوزدهم در اروپای غربی و سپس در بخش های مختلف جهان عینیت میگیرد.
مهمترین اصل مشترک تمامی نظریه های سوسیالیستی، اهتمام آنها به ترجیح جامعه بر فرد، و فراتر نهادن سود همگانی بر سود فردی است. اصول و مؤلفه های عمده نظام سوسیالیستی: جامعهگرایی (جامعهباوری)، برابریو فراملیّتی است. البته میتوان در مجموع دیدگاه های سوسیالیستی را در سه اصل خلاصه کرد: اصالت جمع، مالکیت دولتی و برنامه ریزی متمرکز اقتصادی.
در اواسط قرن نوزدهم سوسیالیسم اشکالی بسیار متنوع یافته بود. این اشکال تاریخی را میتوان در سه جریان اصلی ملاحظه کرد:
۱. سوسیالیسم رویاگران (تخیلی): به فاصله وحشتناک میان کارگر و سرمایهدار و علت و معلول آن نمیاندیشید بلکه تنها خواهان بهبود و اصلاح وضع کارگران بود.
۲. سوسیالیسم مبتنی بر عقاید مارکس که آن را سوسیالیسم علمی نیز می نامند. بر پایه آن تنها راه نجات کارگران از استثمار سرمایهداری، انقلاب و عمل رهاییبخش انقلابی میباشد که موجب سرنگونی سرمایهداری میشود.
۳. سوسیالیسم اصلاحطلب یا تطورگرا، که بر پایه آن میتوان جامعه سرمایهداری را از داخل و با اصلاحاتی تدریجی به سوی آرمان سوسیالیسم متحول ساخت.
آیدا مهدوی
عضو انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
#چهارشنبههای_سیاسی #تعریف #سوسیالیسم
#9
@SBUpolitics
171 viewsسپهر خدابندهلو, edited 16:50