#پاسخ_به_شبهات 151 بخش نخست موقعیت پست زنان پیش از مدرنیته و | پاسخ به شبهات دینی
#پاسخ_به_شبهات 151 بخش نخست
موقعیت پست زنان پیش از مدرنیته و تحقیر آنان توسط ادیان به ویژه اسلام
فراوان در مقالات، درس‌ها، تبلیغات و کتب امروز شاهد آن هستیم که پیرامون موقعیت خفت‌بار زنان پیش از مدرنیته سخن می رانند.
ما حصل چنین تبلیغاتی این است که زنان در سالیان پیش از مدرنیته، دارای چند خصوصیت بوده اند که به برکت مدرنیته این خصوصیات بد از زندگی آنان پاک شده است:
۱. زنان در پستو بودند و حتی حق بیرون رفتن از خانه را نداشتند و کسی آن را نمی دید، در چنین موقعیتی هیچ گونه پیشرفتی در جامعه برای آنان متصور نبود.
۲. زنان بی سواد بودند و تنها کارشان، کارهای خانه بود و از علوم، فرهنگ و دانش بشری و اجتماعی، بهره و حظی نداشتند.
۳. شغل‌ها و منصب‌ها و حتی حق تحصیل، تدریس و مانند آن همه به دست مردان بود و برای زنان هیچ شغلی غیر از خانه داری تصور نمی شد.
حال از تکرار چنین ادعاهایی چه نتایجی قرار است گرفته شود و نویسندگان و ترویج کنندگان این مطالب، در صدد اثبات چه اغراضی می‌باشند؟!
آنچه از سیل این مباحث و خیل مقالات آنان استفاده شده است، نتیجه گیری پیرامون چند مورد می‌باشد:
۱. ادیان ابراهیمی به ویژه اسلام به زنان ظلم کرده و آنان را از اولین و بدیهی ترین حقوق خود منع کرده‌اند. به بیان دیگر برای اثبات ظلم ادیان به زنان به قدری مطالب علیه زنان در تاریخ نوشته می شود، تا هر خواننده بپذیرد که منشاء تمامی این ظلم ها احکام دینی بوده است.
۲. زنان تا پیش از مدرنیته این اوضاع خفت‌بار را دارا بودند و به برکت انقلاب صنعتی و دگرگونی های دو سده اخیر بود که زنان مجاز به آمدن در اجتماع و دیده شدن گردیدند و نقطه عطفی برای پیشرفت زنان صورت گرفت.
۳. از این اوضاع خفت‌بار چنین نتیجه گرفته می‌شود که مردان بر زنان سلطه و برتری داشتند، از این رو آنان را موجوداتی ضعیف، ناقص العقل و کم اهمیت تلقی می‌کردند.
۴. برخی نیز چنین ادعا می‌کنند که فقه اسلامی در مورد زنان ناکارآمد است، پس احکام مرتبط به حقوق زن باید کنار گذاشته شود و یا فقهای شیعه در طول تاریخ اصرار بر حبس زنان داشتند.
حال با بررسی دقیق تاریخ به ویژه تاریخ اسلام و به‌خصوص صدر آن، میزان صحت مطالب گفته شده را بررسی می کنیم.
پیش از اثبات مدعای خود پیرامون اینکه زنان در زیر سایه قوانین اسلام از عزت و عظمت بیشتری برخوردار هستند، دو مقدمه را بیان می‌داریم:
مقدمه اول: آنچه برای ادیان ابراهیمی و هر انسان عاقلی، فاقد ارزش می باشد، این است که دیده شدن زنان و اهمیت آنان را صرفاً به امور جنسی و جاذبه های شهوانی تقلیل دهیم، به بیان دیگر بسیاری از از شغل ها و صنعت های امروز که زنان را استخدام می‌کنند و زنان نقش مهمی در چنین فعالیت هایی دارند، تنها با استفاده از ظاهر، اندام و زیبایی آنان است. به عنوان مثال در رسانه با تمامی شاخه های آن، زنانی که از زیبایی ظاهر، اندام و جاذبه های جنسی بهره ای نداشته باشند، تقریباً جایی در رسانع نخواهند داشت و در موارد بیشمار دیگر همین جاذبه ها برای جذب مردان و در نتیجه منافع اقتصادی صورت می‌گیرد. بدیهی است که ادیان ابراهیمی و عُقلا و متدینین نه تنها چنین دیده شدنی را هیچ‌گونه فضیلتی برای زنان تلقی نمی کنند که تنها تمرکز به جنبه‌های حیوانیِ انسان و زن است.
مقدمه دوم: آنچه مهم است این است که ابتدا کرامت و هدف از خلقت زن و مرد دانسته شود و سپس کارهایی برای رسیدن به این هدف صورت بگیرد. آنچه در ادیان ابراهیمی به ویژه اسلام روی آن تاکید دارد این است که جاذبه های زنانه مقدم بر فضیلت، کرامت، اخلاق، تقوا و صبر هیچ انسانی نگردد و آنچه برای اسلام در این راستا ارزشمند است، تنها عبودیت و تقوا می باشد که بدون کمال و اخلاق نیکو به دست نمی آید.
حال با این مقدمه می‌‌توان دانست که آیا جنش‌های پیشا مدرنیته باعث کرامت زن شده است یا عقاید و احکام اسلامی!
با وجود این که تمامی احکام اسلام برای شکوفایی همین کرامت نسبت به زن وضع شده است، با این حال به برخی از زنان بزرگوار تاریخ اسلام نگاهی می اندازیم تا ادعاهای بیان شده در ابتدای این مقاله مورد تردید قرار بگیرد. دقت شود که ما تنها زنانی را اشاره خواهیم کرد که در زمان پیامبر اسلام و یا اهل بیت می زیستند و اگر بخواهیم زنان مسلمان پس از اهل بیت تا پیش از مدرنیته را نام ببریم تعداد آنان بیش از شمارش خواهد بود چرا که در میان آنان تعداد فراوانی از دانشمندان، فقها، شاعران، محدّثان و زنان اهل کرامت و اخلاق حضور دارند.
