(ادامه از پست پیشین...) ناوالنی، آن مخالفِ سرسخت و سمجِ پوتین | تاریخاندیشی ــ مهدی تدینی
(ادامه از پست پیشین...)
ناوالنی، آن مخالفِ سرسخت و سمجِ پوتین که دو سال پیش گویا مسموم شد ــ اما نمرد ــ و اینک در زندان است، در سال ۲۰۱۶ در گزارشی ادعا کرد پریگوژین از طریق قراردادهای دولتی با وزارت دفاع ۲۳ میلیارد روبل به جیب زده است. از اعداد و ارقام که بگذریم، مسیری که پریگوژین را به نظامیها رساند همینجا بود ــ از راه شکم؛ هم شکمِ واقعی، هم شکمِ مجازی.
اما نام پریگوژین را بیش از همه به دلیل رهبری ارتشی خصوصی به نام «واگنر» میشناسند؛ سپاهی متشکل از سربازان مزدور که البته همیشه در خدمت منافع دولت کرملین و پوتین وارد عمل شده است؛ چنانکه در اکراین هم ــ بجز این ۲۴ ساعت اخیر ــ از اول دوشادوش ارتش رسمی روسیه علیه اکراین میجنگید ــ مزدور هم که به اخلاقیات، تاریخ، جامعه و انسانیت فکر نمیکند؛ کاسبِ خون است؛ میجنگد و پولش را میگیرد. گروه واگنر بسیار مجهز است و جنگافزارهای نبرد هوایی هم دارد. البته امور سازماندهی نظامی این گروه را فردی دیگر به نام دمیتری اوتکین بر عهده داشته است که آشکارا نئونازی است ــ علائم نازیها را بر بدنش خالکوبی کرده است و اصلاً نام «واگنر» از نامِ موسیقیدان بزرگ، «ریشارد واگنر» آمده، که آهنگسازِ یهودیستیزِ محبوب هیتلر بود.
پریگوژین پدیدهای کاملاً پوتینیـروسی است. دربارۀ عملکرد جنایتکارانۀ واگنر در اکراین گزارشهای زیادی پخش شده است. پریگوژین به زندانها میرفت و از میان تبهکاران روس سربازگیری میکرد. سطح خشونت در نیروهای او زبانزد است (چنانکه در مزدوران رمضان قدیروف). پریگوژین تباهترین نوعِ اولیگارش بود که میتوانست دنیا به خود ببینید. البته انتقاداتی که او نسبت به فرماندهی نظامی و وزارت دفاع روسیه میکند، انتقادات درستی است و آنچه را نباید میگفت، سرانجام بر زبان راند. پریگوژینِ بیکله ضربۀ بدی به وجهۀ کرملین و ارتش روسیه وارد آورد؛ حتی اگر همین لحظه همهچیز تمام شود و دو طرف روی همدیگر را ببوسند.
دزدِ جوانی که زمانی گوشۀ حیاط زندان مینشست، امروز علیه ارباب شورید و به سوی خانۀ ولینعمتش لشکرکشی کرد و بیآبرویی بزرگ و بیسابقهای را برای روسیه، کرملین و پوتین پدید آورد. شورش پریگوژین ــ به گمان من ــ یا سرکوب خواهد شد یا با تطمیع او به نحوی رفعورجوع خواهد شد؛ تطمیعپذیری در ذات پریگوژین است ــ فقط گاهی چند شاتِ اضافۀ وُدکا آن را مختل میکند. اما این میانپرده، ترک عمیق دیگری بر تمثال صاحبان قدرت در کرملین میاندازد. سکانداریِ روسیه برای پوتین سختتر از قبل خواهد شد. این پوتین دیگر آن پوتینِ ژانویۀ ۲۰۲۲ نیست. دیگر هیچ متوهمی انتظار ندارد روسیه آخر و عاقبت افتخارآمیزی در اکراین داشته باشد ــ متوهمترینها همین امثال فرماندهان خوشرقصِ دستچینشده، پریگوژینها و رمضان قدیروفها بودهاند که امروز (دستکم در این ساعت) روی هم اسلحه کشیدهاند. پوتین روسیه را خرجِ خود کرد و در چنین شرایطی ورشکستگی پوتین آسیب عمیقی به روسیه میزند. پوتین تا ورشکستگی فاصلۀ زیادی ندارد. لگدپراکنی پریگوژین چه با امتیاز دادن به او ختم به خیر شود، و چه به سرکوب سخت یا حذف نرم و موذیانۀ او همراه باشد، مجسمۀ پوتین را نمیاندازد، اما لقتر میکند.