ترجمه روایت: امام باقر علیه السلام فرمود: «...به خدا قسم که علم به جز از اهل خانه ای که جبرئیل علیه السلام بر آنها نازل شده گرفته نمیشود.»
منابع: کافی ج ۱، ص ۴۰۰ بصائر الدرجات ج ۱، ص ۹
بیان: با توجه به مجموع روایاتی که گفته شد واضح میشود که منظور از این روایت، فقط علم دین و احکام نیست بلکه علم به همهی اموراتی که یکی پس از دیگری تا روز قیامت پدید میآید است که حضرت قسم میخورد به جز از ما اهل بیت علیهم السلام گرفته نمیشود! و اگر امام در پاسخ به سوال خاصی این را فرمودند دلالت نمیکند که این اطلاق در لحن و فحوا را حمل بر همان مورد خاص بکنیم. بلکه از باب تذکر اصل و استناد به عام، اینگونه سخن گفتند. مانند کسی که دستش زخم بود و برای وضو نزد امام آمد حضرت فرمود خداوند در دین عسر و حرج نگذاشته روی آن آب بریز. آیا باید بگوییم چون سوال از وضو بود پس خداوند فقط در مسألهی وضو در دین عسر و حرج نگذاشته است؟! یا امام از باب تذکر عام و اصل کلی، میخواستند حکم این مورد خاص هم با عمومیت آن اصل روشن کنند؟! این از لحن امام واضح و روشن است که البته از فهم نا آشنایان با لحن امام دور است.
ترجمه روایت: امام باقر علیه السلام به سَلَمه و حَکَم (از علمای عامه) فرمودند: «شرق بروید و غرب بروید! هرگز علم صحیحی نخواهید یافت مگر چیزی که از نزد ما اهل بیت بیرون آمده باشد.»
منابع: کافی، ج ۱، ص ۳۹۹
بیان: اگر قرار باشد این روایات را مقید بر موارد خاص کنیم و بگوییم منظور حضرت از علم، فقط در موضوع احکام شرعی بوده است آنوقت به ناچار باید کل آن ۴۰ روایت گذشته را رد کنیم و آیات صریح قرآن (لا رطب و لا یابس الا فی کتاب مبین و فیه تبیان کل شیء و ...) همه را بدون دلیل تأویل ببریم که قطعاً این کار مردود است و وجهی ندارد. اکنون روایات بعدی کار را تمام میکند.