اینکه در مدت دوازده روزی که فاصله بين عید و پایان آنست اوقات م | 🍀دکتر عبدالحسین زرین کوب🍀
اینکه در مدت دوازده روزی که فاصله بين عید و پایان آنست اوقات مردم در آسایش، در دید و بازدید، و در نوشخواری می گذرد در واقع کوششی است یا فرصتی تازه برای بازگشت به لحظه های خدایی، لحظه های آغاز خلقت، آغاز پیدایش عالم و انسان که نفحه ی الهی در آن روز در وزش هست و محدودیت های عادی حیات جاری و ملاحظات اخلاقی و طبقاتی کنار گذاشته می شود.
این مراسم دوستانه و دید و بازدیدهای شادمانه که کدورت های دیرینه را رفع می کند و دوستی های تازه به وجود می آورد، در عین حال به سبب الفتی که بین طبقات مختلف ایجاد می نماید، مرزهای طبقاتی را می شکند، ممنوعیت ها را تا حدی از بین می برد، بدون آنکه به بی بند و باری و بدمستی بینجامد، شادی و خوشی را در بین تمام طبقات مجال ظهور می دهد. در بین طبقات مختلف برادری واقعی را که ملاحظات مربوط به شؤون و حيثيات مكتسب، در حیات عادی در تمام سال مانع تحقق یافتن آنهاست به نحو بارزی ایجاد می کند.
اینکه پیر و جوان، فقیر و غنی، مستخدم و ارباب غالباً بدون ملاحظه شؤون در بازیهای کودکانه با هم شرکت می کنند، اینکه در طیّ آن روزها غذای اشخاص فقیر هم در حد ممکن با همان تجمل و تفنن که خاص اغنياست و به هرحال بیش و کم از همان نوع درست می شود، اینکه لباس های پاکیزه و غالبا خوشرنگ طبقات فقیر هم، هرچند بهای بسیار ندارد، از لحاظ ظاهر با لباس اغنيا لااقل از حیث تازگی همانندست و بالأخره اینکه در طی این مدت طبقات کارگر و زارع هم زحمت و کار بدنی را ترک می کند و به آسایش و راحت که در تمام مدت سال خاص اشخاص مرفّه و متعیّن است دست می یابد، نمونه هایی است که نشان می دهد عید تا چه حدّ سدّهای طبقاتی را می شکند و تا چه اندازه طبقات مختلف را هم سطح می سازد.
عبدالحسین زرین کوب، پاریس - شهریور 1368
(نوروز و آیین های وابسته به آن، درکتاب "نقشِ بر آب"، 1374، 448، 449)
