جامعه‌شناسی

2024-04-25 09:46:43 نرخ تورم و آیندۀ سیاسی کشور
#محمود_سریع‌القلم

پرسش بنیادی هم اکنون این است که چگونه می ‌توان نرخ دو رقمی تورم را به تک رقمی کاهش داد؟
امری که طی سال ‌های متمادی امکان ‌ پذیر نشده است.
از منظر اقتصاد سیاسی و عرف جهانی، راه ‌حل ‌های آزمون شده ای در بین کشورهای میان پایه وجود دارد.

بعضی اقدامات به شرح زیر قابل طرح هستند:

1. عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO)؛

2. روابط عادی مالی و بانکی با جهان؛

3. جذب سرمایه ‌گذاری خارجی؛

4. سیاست خارجی در خدمت مقتضیات رشد و توسعه اقتصادی؛

5. سرمایه ‌گذاری گسترده در زیرساخت ‌های کشور؛

6. صادرات حداقل چهار میلیون بشکه نفت در روز؛

7. حمایت شفاف و پایدار از فعالیت بخش خصوصی؛

8. شفافیت و تداوم در سیاست  ‌گذاری ‌های مالی، پولی، اقتصادی و مالیاتی؛

9. آزادی رسانه ‌های خصوصی و دولتی در پی گیری عملکرد افراد و نهادهای دولتی؛

10. محدود کردن روابط با همسایگان به تجارت، سرمایه گذاری، فرهنگ و دیپلماسی.

نه تنها ساخت فعلی قدرت نمی ‌تواند این Package را بپذیرد، بلکه کسری از آن را هم نمی ‌تواند قبول کند
زیرا این مجموعه اقدامات برای حرکت در مسیرتک رقمی کردن نرخ تورم، یک پارادایم حکمرانی جدیدی در راستای عملکرد کشورهای میان -پایه ای مانند ترکیه، اندونزی و مکزیک است که تضادی با نظام جهانی ندارند.

طبعاً هیچ حاکمیتی بر خلاف مصالح خود عمل نمی ‌کند.
این Package برای تک رقمی کردن تورم و امیدوار کردن عامۀ مردم نسبت به آینده، افکار نوین، مدیران متفاوت و پایگاه اجتماعی متمایزی می ‌طلبد.
پس آنچه باقی می ماند، تداوم سیاست های فعلی اقتصادی و رویکرد فعلی سیاست خارجی است.

حاکمیت کشور از دو سو، زیر فشار است:
بی ثباتی اقتصادی داخلی و تحریم ‌های خارجی.
هرچند بتوان داخل را با کنترل ‌های گاه و بی ‌گاه و چاپ ۵ همت (هزار میلیارد تومان) در روز، مدیریت کوتاه مدت کرد
ولی لغو تحریم ‌ها بدواً به اتخاذ یک منطق جدید در حکمرانی نیاز دارد که مجموعۀ غرب نیزامکان پذیرش آن را داشته باشد.

طبیعی است که حاکمیت کشور، چنین چرخشی را نخواهد پذیرفت زیرا باید در ساخت قدرت خود تجدید نظر کند. در عین حال، لغو حدود چهارهزار تحریم ‌، یک پروژۀ عظیمی است که تصورِ فرآیند مذاکراتی و اجرایی آن سرگیجه  ‌ ‌آوراست.
پس می ‌ماند تداوم سیاست های فعلی اقتصادی و رویکرد فعلی سیاست خارجی.

با توجه به هزینه ‌های فزایندۀ نهاد دولت و نا ترازی نظام بانکی، منابع مالی برای سرمایه ‌گذاری در تولید و زیرساخت ‌های کشور بسیار محدود بوده و یا به علت محدودیت استخراج و مشکلات فروش نفت، به حداقل رسیده است. برای حاکمیت، حفظ وضع موجود با اندکی تعدیل ‌های مقطعی تنها راهبرد واقع بینانه خواهد بود زیرا اصلاحات بنیادی اقتصاد کشور، خانه تکانی ‌های جدی سیاسی، فرهنگی و امنیتی به همراه خواهد داشت و ائتلاف ‌های متفاوت سیاسی را به وجود خواهد آورد. طبعاً هیچ حاکمیتی با دست خود ساخت قدرت خود را متزلزل نمی ‌کند ضمن اینکه در گونه  ‌شناسی لذاتِ متصورِ بشر، هیچ لذتی بالاتر از لذت قدرت قرار نمی ‌گیرد.
حفظ وضع موجود، توان اجرای یک راهبرد دراز مدت را ندارد اما با تعدیل ‌های ماهانه و شکار فرصت ‌های کوتاه  ‌مدت، قابلیت عملیاتی شدن را دارد.

متن کامل را اینجا بخوانید

درج دیدگاه

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-24 11:49:15 طبقه متوسط بر لبه پرتگاه فقر

از سال‌های ۹۷-۹۸ فاصله طبقه متوسط با خط فقر بسیار کاهش یافته است و در چند سال اخیر احتمال افتادن آنها به زیر خط فقر بسیار زیادتر از گذشته است.


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-19 19:46:20 سیدضیاء طباطبایی در گفتگو با پهلوی دوم از انقلابیگری او انتقاد می‌کند:

خدمتشان عرض کردم: قربان، آنقدر انقلاب، انقلاب نکنید، خوب نیست! گفتند چرا؟ مگر چه شده؟ عرض کردم، کلمه‌ء انقلاب یک کلمه‌ء زیر و رو کردن است؛ به‌هم ریختن و در هم پاشیدن. شما که شاه مملکت هستید نمی‌توانید انقلاب کنید. این کار را اگر بکنید مثل این است که خودتان بخواهید سلطنت را ملغی کنید. صاف ایستاد و چشم در چشمم گفت: یعنی چه؟ کاری که ما کرده‌ایم انقلاب است. در جواب گفتم: نه قربان، این یک اصلاح عمیق است که فقط کلمه‌ء اصلاحات به آن اطلاق می‌شود. با عصبانیت گفت الغای رژیم ارباب رعیتی، سهیم کردن کارگران در کارخانه، حق رای زنان اصلاحات بوده؟...متاسفانه گرفتار آدم‌هایی شده بود که عاشق انقلاب بودند و انقلابی فکر می‌کرده‌اند و چون دیده‌اند که فعلا سبوی انقلاب شکسته و پیمانه آرزوی‌شان به خاک ریخته، دور ایشان را گرفته‌اند که بیایید انقلاب بکنید منتها سفید! خطر این انقلاب سفید آن است که دوباره یاد عده‌ای می‌اندازد که انقلاب چیز خوبی است و پس باید انقلاب کرد.

سید ضیا؛مرد اول یا دوم کودتا،۲۰۱۱


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-17 08:28:52 پیرمردها اعلام جنگ می کنند؛ اما این جوانان هستند که باید بجنگند و بمیرند.

- هربرت هوور

دیدگاه

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-13 10:10:55 نشانه های سکولار شدن جامعۀ ایران
محمدباقر تاج الدین

اگر چه روند سکولار شدن جامعۀ ایران از دهه ها پیش آغاز شده اما واقعیت این است که طی دو دهۀ اخیر شتاب بیش تری گرفته و طی دو سال اخیر به اوج خودش رسیده است به گونه ای که می توان چندین نشانۀ آشکار و قوی برای چنین روندی را بر شمرد. دربارۀ مفاهیم سکولار به معنای عرفی یا این جهانی(secular)، سکولاریسم به معنای عرفی گرایی یا دنیاگرایی(secularism) و سکولاریزاسیون به معنای عرفی سازی جامعه(secularisation) تعاریف و نظریه های گوناگونی توسط اندیشمندان ارائه شده است که پرداختن به تمامی آن ها به هیچ وجه در نوشتۀ کوتاه حاضر نمی گنجد. در تعریفی کوتاه و به نسبت قابل قبول می توان گفت که سکولار شدن روندی است که طی آن جامعه از هویت دینی و زیستن در چارچوب های ارائه شده از سوی متولیان دینی به سمت و سوی هویت غیر دینی یا این جهانی سوق داده شده و معیارها و ملاک های عقلانی و علمی راهنمای نظری و عملی شهروندان می شود. در جامعه ای که سکولار شدن روند غالب پیدا می کند دین و دینداری نیز کم کم رنگ می بازد و شهروندان خود را ملزم به رعایت اصول و معیارهای دینی نمی بینند و در واقع از زیر سقف دین خارج می شوند. گسترش و عمق مدرنیته در ایران و همچنین عملکرد نامطلوب متولیان دین و حکومت دینی را می توان دو دلیل مهم برای سکولار شدن جامعه برشمرد. در نوشتۀ حاضر به برخی از مهم ترین نشانه های سکولار شدن جامعۀ ایران اشاره می شود:
1.عبور از باورها و اعتقادات دینی گوناگون توسط بخش قابل ملاحظه ای از افراد جامعه به ویژه نسل های جدید به گونه ای که یا آن باورها و اعتقادات را به کناری نهاده اند و یا به سختی برخی از آن ها را می پذیرند. این در حالی است که در گذشته بسیاری از ایرانیان به راحتی هر باور و اعتقاد دینی ای که توسط متولیان دینی مطرح می شد را می پذیرفتند. بروز چنین حادثه ای بیش از همه به دلیل گسترش و عمق عقلانیت و دانش های جدید بوده است.
2.بسیاری از شهروندان به ویژه نسل های جدید برای تنظیم امور زندگی خویش هیچ مراجعه ای به احکام و آموزه های دینی نمی کنند و بلکه به علوم و دانش های جدید مراجعه می کنند و از عقلانیت و دانش های دوران مدرن بهره می برند. این در حالی است که برای مثال در 40 یا 50 سال پیش بسیاری از ایرانیان برای تنظیم بخش عمده ای از امور زندگی خویش به احکام و آموزه های دینی مراجعه می کردند، روندی که حالا کاملاً برعکس شده است. این مهم ترین نشانۀ سکولار شدن جامعه و در واقع هستۀ مرکزی آن محسوب می شود یعنی جایگزین کردن عقلانیت و دانش های جدید با آموزه ها و احکام دینی.
3.عبور از اسطوره اندیشی و اسطوره پردازی های دینی نیز یکی دیگر از نشانه های مهم سکولار شدن جامعه است. باز هم در مقام مقایسه می توان گفت نسل های پیشین جامعه اگر تا حد زیادی در چنبرۀ اسطوره اندیشی و اسطوره پردازی های دینی گرفتار بودند این موضوع در مورد نسل های جدید به هیچ وجه صدق نمی کند، چرا که آنان به طور کامل از این روند عبور کرده اند و دیگر هیچ کدام از باورهای اسطوره ای در حوزۀ دین را نمی پذیرند.
4.عدم انجام مناسک دینی مانند به جای آوردن نماز و روزه و یا پرداخت خمس و زکات و یا حاضر شدن در مناسک های جمعی مانند سفر حج و نمازهای جمعه و جماعت توسط بیش تر افراد جامعه. مطابق با آمارهای رسمی و غیر رسمی و همچنین بنابر قرائن و شواهد موجود طی دهه ها و بلکه سال های پیشین با کاهش قابل ملاحظه ای در این حوزه های دینداری نیز روبرو هستیم.
5.خودراهبر شدن نسل های جدید و عبور از دگرراهبری نیز یکی دیگر از نشانه های مهم سکولار شدن جامعه محسوب می شود به گونه ای که این گروه از افراد جامعه مبتنی بر تشخیص خودشان امور فردی و جمعی خود را تنظیم می کنند و هیچ نیازی به راهبری شدن توسط مثلاً روحانیون یا متولیان دینی ندارند.
6.رواج گستردۀ سبک زندگی مدرن در جامعه توسط گروه های مختلف اجتماعی یکی دیگر از نشانه های بارز و آشکار سکولار شدن جامعه است که هر سال و بلکه هر روز چنین روندی عمق و گسترۀ فراوانی می یابد. از پوشش گرفته تا سفرهای گوناگون داخلی و خارجی و تا سبک مصرف در حوزه های گوناگون مانند موسیقی و سینما و فیلم و سایر هنرها همگی نشانه های روشنی از کنار گذاشتن سبک زندگی دینی و رواج و غلبۀ سبک زندگی مدرن در جامعه است. برای مثال سفرهای گستردۀ ایرانیان در نوروز امسال به رغم این که در ماه رمضان قرار داشتیم گواه روشنی است بر این موضوع.


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-10 12:05:00 "کفش ملی روزگاری پوتین‌های کل سربازان اتحاد جماهیر شوروی را تأمین می‌کرد"

محمود نجفی عرب، رئیس اتاق بازرگانی تهران در سخنانی حکمرانی دولتی پس از انقلاب اسلامی را "حکمرانی ناکارآمد" خواند...

او در انتقاد از اقتصاد دولتی پس از انقلاب به "شرکت کفش ملی" به عنوان یک نمونه موفق از اقتصاد بخش خصوصی در زمان محمدرضا شاه پهلوی اشاره کرد...

نجفی عرب در این باره گفت:

«کفش ملی روزگاری پوتین‌های کل سربازان اتحاد جماهیر شوروی را تأمین می‌کرد، امروز فقط چند تا سوله از این مجموعه باقی‌ مانده که لانه کبوتر و انبار شرکت سایپا شده است.»

رئیس اتاق بازرگانی تهران  سهم بخش خصوصی در اقتصاد ایران را تنها ۱۰ درصد اعلام کرد در حالی که این سهم در ترکیه ۹۰ درصد از اقتصاد کل این کشور است.

درج دیدگاه

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-09 13:56:08 چین نیازمند تنش‌زدایی با آمریکا
— تفاوت یک حکومت ملی توسعه‌‌گرا با حکومت‌های ایدئولوژیک، مستعمره و بازیچۀ قدرت‌ها

این صحبت‌های بن سلمان ولیعهد عربستان یا رییس‌جمهور کره‌جنوبی یا نخست وزیر بریتانیا نیست، این صحبت‌های شی چین پینگ است! رهبر مقتدر چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان که محور بلوک شرق در جهان است.

در صحبت‌های او هیچ نشانه‌ای از افول آمریکا نیست و او می‌داند که امکان ندارد چین در تقابل با آمریکا بتواند به توسعه خود ادامه دهد و به دنبال بازسازی روابط خود با آمریکا و غول‌های فناوری و سرمایه‌گذاری آمریکا است.
او این صحبت‌ها را در سانفرانسیسکو انجام داده‌است، در پایتخت فناوری آمریکا. اولویت چین توسعه اقتصادی است و سیاست‌هایش صرفا بر اساس این اولویت است.

#سیامک_قاسمی


درج دیدگاه

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-07 09:13:33 بحران‌های سیاسی با زندگی ما چه می‌کنند؟
درباره سوگ حفظ تعادل وجودی
دکتر #مرتضی_کریمی

حفظ تعادل وجودی و روانی در دل این همه تلاطم (خبر جنگ، تحریم...) دشوار است. بعد از کلی مراقبت و تلاش با شنیدن خبری ناگوار همه چیز به نقطه صفر برمی‌گردد و دوباره پر از خشم و حسرت و نگرانی می‌شویم. ممکن است فکر کنیم که تنها ما در چنین وضعیتی هستیم و حتی خودمان را مقصر بدانیم. اما مسأله به هیچ وجه شخصی نیست. ما با ساختار سیاسی پیچیده‌ای مواجه‌ایم که مردم را عصبی، افسرده، خسته و مضطرب می‌خواهد. 

من اعتقاد دارم هر سوگی، نیاز به سوگ‌-کاری یعنی دیدن واقعیت، پذیرفتن آن و انجام کاری برای آن دارد.

در مواجهه با این سوگ چه کاری می‌توان کرد؟

ایدئولوژی حاکم ما را ناگزیر به افتادن در این ورطه کرده است. هر روز با اخبار ارز و طلا و جنگ از خواب بیدار می‌شویم. مدام در حال انتقاد، مقایسه و تحلیل شرایطیم. 

قطعا سکوت، انفعال، بی‌تفاوتی و بی‌عملی راه حل نیست. نمی‌شود گفت «من سیاسی نیستم یا با سیاست کاری ندارم»، چون سیاست با ما کار دارد. اما دادن عنان زندگی به دست سیاست، کشتن «روح و مزه زندگی» است. 

باید واقعیت را ببینیم و بپذیریم که قدرت ما محدود است. بر ما واجب است که جوهره زندگی را پاس بداریم. هیچ‌حقی بالاتر از حق زندگی نیست.

جایی خواندم، در جنگ جهانی دوم، سربازی آمریکایی اسیر ژاپنی‌ها شد. همسر او، با ناامیدی تمام بسته‌ای (حاوی پودر سوپ، دهان‌شویه...) برای او ارسال کرد تا توسط صلیب سرخ به دست او برسد. بسته یک سال بعد به طور شانسی به سرباز رسید. محتوای آن با هم ترکیب شده بود. مزه سوپی که بیشتر طعم دهان شویه می‌داد سرباز را به زندگی برگرداند.  

زندگی ما جدا از سیاست نیست. اما هر کسی می‌تواند چشمش را کنترل کند تا زندگی را آن طور که دوست دارد ببیند. 

#ویکتور_فرانکل، توضیح داده است که در اردوگاه‌های نازی، در بدترین شرایط، که تمام آزادی‌های انسانی گرفته شده بود، باز افراد قادر به انتخاب بودند. آنها می‌توانستند تکه آخر نان را قبل از اعدام بخورند یا به دیگری بدهند تا زنده بماند. می‌تواند پای چوبه دار بخندد و قدرت را ریشخند کند یا منفعل باشد. این چیزی است که هیچ حکومتی نمی‌تواند آن را از انسان سلب کند. 

اگر بپذیریم که قدرت ما محدود است، اگر همه چیز را سیاسی نکنیم و به زندگی اجازه جریان یافتن بدهیم، اگر به خودمان فرصت زندگی در حال، دیدن داشته‌ها، حتی جشن گرفتن برای موفقیت‌های کوچک را بدهیم، می‌توانیم کارهای نامحدود انجام بدهیم. چون قدرت حاکمیت هم محدود است. گاهی بهترین عمل سیاسی که می‌توانیم انجام دهیم، دیوانه‌وار زنده-گی کردن است.

درج دیدگاه برای این مطلب

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-06 08:21:04 ناصرالدین شاه گفت؛ «ما جز با رعیت خود دیگر با کسی جنگ نداریم و به اندازه آن‌ها هم توپ داریم ...»

تاريخ بیداری ایرانیان
ناظم الاسلام کرمانی


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2024-04-01 21:07:59 جدال بر سر تصاحب فضاها؛ مسجد یا پارک؟!
#محمد_مختارپور

فضاهای عمومی شهرها را باید به‌مثابه‌ی میدان کنش‌های جمعی که محل تنازع نمادین نیروهای اجتماعی و سیاسی‌اند دید. این روزها خبرهایی مبنی بر عزم شهرداری تهران برای ساخت‌وساز مسجد در پارک‌های مهم شهر تهران دست‌به‌دست می‌شود. عده‌ای تشویق و عده‌ای (دست‌کم در واکنش به افکار عمومی) تکذیب می‌کنند. اما مسأله از چه قرار است؟!

فضا امری سیاسی است و به هیچ وجه خنثی نیست و با روابط قدرت درآمیخته است. حاکمیت سعی دارد فضاهای شهری را به یکدیگر شبیه کند. شبیه‌سازی و ایجاد همگنی نوعی اعمال قدرت و کنترل فضا در راستای مهار سرکشی از قدرت و ایدئولوژی حاکم است.

متن کامل را اینجا بخوانید

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید