جامعه‌شناسی

2023-12-27 00:48:51 فتحعلی شاه بودن کافی است!
فرشاد غریب پور

برای کنده شدن پاره های تن مملکت و زجر کشیدن ملت لازم نیست که حتما "سلطان حسین صفوی" بی عرضه باشی، که از قضا مقامات نظام علاقه‌ی خاصی به زدن این برچسب بر دیگران دارند. همین که فتحعلی شاه باشی کافی است؛  همین که مرد جنگ و جهاد و لشکرکشی و در عین حال بی تدبیر و نادان در سیاست باشی و دلخوش به این باشی که روسها خطابت کنند "اعلیحضرت ... پادشاه اعظم مقتدر مملکت ایران" برای بیچاره کردن مردم و از دست رفتن بخش هایی از این کهن دیار کفایت می کند. وحشی ترین و پرزورترین گاو هم عاقبت در کمند است، این سرگذشت تکرارشونده حکام مدعی و بی دانش است.


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-12-23 08:48:13 مالیات بر فقر
غلامرضا سلامی

در چند روز گذشته رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه در توجیه افزایش ۵۰ درصدی مالیات در لایحه بودجه ۱۴۰۳ نسبت به بودجه سال گذشته، چندین بار گفته است بخش مهمی از این افزایش مربوط به تورم است (نقل به مضمون) یا به عبارتی به مالیات‌گیری از تورم (کاهش ثروت) اذعان کرده است. با این نگاه این سوال پیش می‌آید که چرا دولت باید در جهت حذف تورم بالا از اقتصاد ایران، قدم موثری بردارد چون ظاهرا هرچه تورم بالاتر، درآمد دولت بالاتر.

در این نوشته قصد بر این نیست که اثرات مخرب این نگاه بر اقتصاد کشور تبیین شود، فقط دولتمردان و مجلسیانی که طی سال‌ها با تعدیل نرخ بهره با تورم موجود به دلیل تورم‌زایی با افزایش این نرخ، مخالفت کرده‌اند لازم است بدانند که تورم‌زایی مالیات از تورم، به‌مراتب بیشتر از تورم‌زایی افزایش معقول نرخ بهره است. در این ‌‌‌نوشته هدف آن است که نشان داده شود آثار مالیاتی تورم همراه با تصمیمات اشتباه دیگر چه بلایی برسر حقوق‌بگیران خواهد آورد.

در ابتدای سال ۱۴۰۲ با وجود تورم بالای ۵۰ درصدی سال، حقوق کارکنان دولت و به‌تبع آن بقیه کارکنان و بازنشستگان ۲۰درصد افزایش یافت و قرار است طبق لایحه بودجه سال۱۴۰۳ با وجود مالیات ادعایی ۴۰ درصدی، حقوق شاغلان ۱۸ درصد و مستمری بازنشستگان ۲۰ در‌صد افزایش یابد.

بیایید فرض کنیم در ابتدای سال ۱۴۰۱ حقوق یک کارمند حدود ۱۶میلیون و ۵۰۰هزار تومان بوده باشد و بازهم فرض کنیم با این حقوق می‌توانسته امور خود و خانواده‌اش را به نحوی اداره کند. در این محاسبه از تورم ماهانه صرف‌نظر و وضعیت این شخص در ابتدای سال ۱۴۰۳ ارزیابی می‌شود.

افزایش حقوق سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ مصوب، حقوق این شخص در پایان فروردین ۱۴۰۳ به مبلغ ۲۴ میلیون تومان خواهد رسید که از نظر قدرت خرید حدودا معادل یازده میلیون و ۵۰۰هزار تومان فروردین ۱۴۰۱ است؛ یعنی این شخص بدون داشتن هر نقشی در ایجاد تورم، طی دوسال به‌جای بهترشدن وضعیت رفاهی و معیشت‌اش به دلیل سابقه کار بیشتر و ارتقای دانش و تجربه‌اش، مبلغ ۵ میلیون تومان از قدرت خرید ماهانه خود را از دست داده است و به همین نسبت فقیر‌تر شده است.

کاش داستان به همین‌جا خاتمه می‌یافت، ولی طبق همین لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ قرار است از این شخص مبلغ حدود یک میلیون و ۶۰۰هزار تومان هم در هر ماه مالیات گرفته شود. اگر فرض کنیم خط‌فقر خوش‌بینانه حدود ۲۵ میلیون تومان باشد، در این‌صورت در واقع دولت با این‌کار خود عملا دارد از فقر، مالیات دریافت می‌‌‌کند./دنیای اقتصاد



جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-12-17 21:08:08 امروز شخصی به شیخ فضل‌الله گفته بود اگر قشون روس وارد ایران شود، دیگر از اسلام، چیزی باقی نمی‌ماند. شیخ گفته بود: در قفقاز، سرباز روس، در وقت نماز، مردم را امر می‌کنند به نماز جماعت! اگر روس وارد شود، دین ما را قوت خواهند داد!

تاریخ بیداری ایرانیان، ج۲، ۴۵۹


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-12-16 16:12:18 باز کردن / نظر دهید

2023-12-10 20:33:00 اگر کتابهای فروید را سرسری نمی‌خواندی می‌دیدی که فحش یکی از اصول اکی‌لیبر (تعادل) آدمیزاد است. اگر فحش نباشد، بله، آدم دق میکند. هر زبانی که فحش‌مند است، دق دل مردمش بیشتر است. از تعداد فحش و نوع فحش هر زبانی میشود از اوضاع مردمی که تو یک ناحیه هستند سر درآورد. رابطه بینشان را کشف کرد. زبان فارسی اگر هیچ چیز نداشته باشد، فحش آبدار زیاد دارد. ما که سر این ثروت عظیم نشسته‌ایم چرا ولخرجی نکنیم؟ هان دوست عزیزم؟ شما را چه میشود؟ دیگر چس‌فحش را هم به ما نمیتوانی ببینی؟ بله! ایمایه اینجوری هستیم. میخوای بخوای، نمیخوای نخوای. موجودی هستیم فحشمند و تا دلمان میخواهد فحش ریخت و پاش میکنیم تا همه عبرت بگیرند.

#صادق_هدایت
به نقل از م ف فرزانه


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-12-09 14:54:43 تتلو نماد عصیان یک نسل است که علیه اجبار به یک سبک زندگی مشخص و نوعی قاعده‌مندی عبوس و رسمی در مدیریت بدن می‌خواهد بشورد. تتلو نمود بدوی‌ترین خواسته‌های نوزادی و ابتدایی انسانی است. آرزو دارد حرمسرا داشته باشد تا تمام زنان عالم را بنده‌ی خود کند، نه اینکه پر از شهوت است که پر از وحشت است و تنهایی و بدین‌سان می‌خواهد ایمنی مادرانه‌ای که از آن محروم شده را در شکل دربند کردن تمام بدن‌های بالقوه‌ی مادر مستغنی کند تا مبادا قحطسالی هر روزه‌ی ذهن ترسیده‌اش از نبود پیوند و ایمنی باز بترساندش. من در پی سرزنش جامعه یا نوجوانانی نیستم که در این بدوی‌ترین شکل پی‌جویی خواهش‌های نفسانی، و یا رکاکت و پرده‌دری در استفاده از زبان در ابتدایی‌ترین شکل آن و در غیر انتزاعی‌ترین صورت آن خود را می‌یابند و او را نماد مبارزه علیه زور و اجبار دریافت می‌کنند. باید درد را جای دیگری جست و انگشت اتهام را سمت جاهای دیگری گرفت.

#امیرحسین_جلالی_ندوشن


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-12-07 23:32:03 وقتی از یک کشور آزاد گذارتان به کشوری می‌افتد که آزاد نیست، منظره‌ی عجیب و خارق‌العاده‌ای یکباره در مقابل شما ظاهر می‌گردد که شما را غرق در بهت و حیرت می‌نماید.

در کشور آزاد همه‌چیز در حرکت و فعّال است. ولی در کشور غیرآزاد همه‌چیز آرام و بی‌حرکت به نظر می‌رسد. در اوّلی صحبت جز بر سر بهبود و ترقّی نیست. و در دیگری وضع چنان است که گویی جامعه آنچه را آرزو می‌کرده است تحصیل نموده و دیگر هیچ آرزویی ندارد، جز آنکه آرام بگیرد و در پرتو نعم و امتیازاتی که به دست آورده است استراحت کند.
با این حال کشوری که در آن، آن هـمـه بـرای ترقّی و کسب سعادت مجاهدت و کوشش می‌کنند، از دیگری که آن همه از سرنوشت خود راضی به نظر می‌رسد آسایش و رفاه بیشتری دارد
و وقتی وضع این دو کشور در نظر گرفته شود آن هـمه احتیاجات جدیدی که در کشور آزاد هـمه روزه احساس می‌شود، با بی‌نیازی کشور دیگری که هیچ احتیاجی احساس نمی کند باور کردنی نیست.

الکسی دو توکویل، تحلیل دموکراسی در آمریکا، ترجمه: رحمت‌الله مقدم مراغه‌ای، فصل ششم: امتیازات استقرار دموکراسی، ماهنامه رخ نگار


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-12-06 16:56:40 رشد بالای مهاجرت در ایران

فایننشال تایمز در گزارشی با عنوان فرار مغزها، نوشت: ایران با افزایش ۱۴۱ درصدی، سریع‌ترین رشد مهاجرت را در ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ داشته است.

این رقم از ۴۸ هزار نفر در سال ۲۰۲۰ به ۱۱۵ هزار نفر در ۲۰۲۱ رسیده و ایران به مرحله مهاجرت دسته جمعی کنترل نشده رسیده است.


جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-11-24 00:34:36 «حق» (right) هر شخص ملازم است با یک «تکلیف» (obligation) مثبت یا منفی بر شخصی دیگر، آن‌گونه که برای تضمین احقاق آن «حق» و اجرای آن «تکلیف» توسل به قوه‌ی قهریه روا است. «حق» چیزی است «لازم‌الاجرا» (enforceable). (متأسفانه در زبان فارسی هنوز معادل دقیقی برای enforceable نداریم، و واژه‌ی «لازم‌الاجرا» روا بودن استفاده از زور برای احقاق حق را نمی‌رساند.)

مثلاً ذیل «حکومت قانون»، هر فرد به پس‌اندازهای خود یک «حق لازم‌الاجرا» دارد—«حق مالکیت». معنای آن این است که اگر کسی در یک «حساب پس‌انداز بازنشستگی» یا «حساب پس‌انداز سلامت» از محل درآمد خود وجوهی را برای بازنشستگی‌اش یا مخارج آتی درمانی‌اش ذخیره کرده باشد، همه‌ی دیگران یک «تکلیف لازم‌الاجرا» دارند که بی‌اذن مالک به آن وجوه دست‌درازی نکنند، و آن همه‌ی دیگران شامل حکومت نیز می‌شود، و حکومت از آن «تکلیف لازم‌الاجرا» مستثنا نیست. در این وضعیت، اگر بخشی از حکومت، مثلاً رئیس قوه‌ی مجریه، تصمیم بگیرد که طی فرمانی خودسرانه وجوه حساب‌های پس‌انداز بازنشستگی یا حساب‌های پس‌انداز سلامت شهروندان را مصادره کند، ذیل «حکوت قانون»، هر یک از آن مالکان یک‌لا‌قبای خصوصی قادر خواهند بود که رئیس قوه‌ی مجریه را به دادگاه بکشانند، و قاضی آن دادگاه قادر خواهد بود قدرقدرت‌ترین آدم کشورش را محکوم کرده و فرمان خودسرانه‌ی او را غیرقانونی و ملغا اعلام کند.

اما در یک دولت رفاه، شهروندان آنچنان که بر وجوه حساب‌های پس‌انداز شخصی خود «حق مالکیت» دارند، بر مطالبات غیرقراردادی خود از دولت «حق مالکیت» ندارند. مثلاً اگر اکثریت در یک مجلس قانون‌گذاری امروز تصمیم بگیرد که سن بازنشستگی از ۶۰ سال به ۶۵ سال افزایش بیابد، شهروندان ۶۰ تا ۶۵ ساله «حق» این را ندارند که به حکم لازم‌الاجرای یک دادگاه آن تغییر در قانون موضوعه را ملغا کرده، و آن مستمری بازنشستگی را از دولت بستانند.

بنابراین، مطالبات غیرقراردادی شهروندان از دولت رفاه همچنان که با قیام و قعودی در یک مجلس قانون‌گذاری برقرار می‌شوند، با قیام و قعودی هم ملغا می‌شوند. و چیزی که با قیام و قعود جمعی از آدم‌ها ملغا بشود، دیگر «حق» نیست.

از نظر حقوقی، نام دقیق‌تری که بر مطالبات غیرقراردادی شهروندان از دولت رفاه می‌توان گذاشت، «امتیاز» (privilege) است.

متن کامل را اینجا بخوانید

جامعه‌شناسی
@IRANSOCIOLOGY باز کردن / نظر دهید

2023-11-22 00:12:03 پروانه اسکندری یا پروانه فروهر (۲۹ اسفند ۱۳۱۷ – ۱ آذر ۱۳۷۷)، از رهبران جنبش دانشجویی و سپس حزب ملت ایران و جبهه ملی ایران بود. او نخستین زنی بود که به‌ عضویت شورای مرکزی جبهه ملی ایران درآمد. پروانه فروهر مدیر مسئول نشریه جبهه ملی ایران بود. ۱۳۷۰–۱۳۷۷، او و همسرش، داریوش فروهر، چهره‌های برجسته اپوزیسیون دگرگونی‌خواه کشور بودند. آن‌ها شب یکم آذر ۱۳۷۷ در جریان قتل‌های زنجیره‌ای ایران، فجیعانه کشته‌شدند.

این مستند به ابعاد مختلف زندگی و شخصیت این کنشگر سیاسی می پردازد.



باز کردن / نظر دهید