ادبیات ائوی

2022-05-15 18:38:00 .
#سؤزجوک_حاققیندا

.
سؤزسوز کی، تورکوستانین هر بیر بؤلگه‌سی بیزیم اوچون عزیز ساییلیر، آنجاق هر بؤلگه‌نین اؤزونه گؤره دانیشیق و یازی شیوه‌لری وار. مثلاً آنادولو (تورکیه) تورکجه‌سی، آذربایجان تورکجه‌سی، اوزبک تورکجه‌سی، اویغور و...
.
سون زامان‌لار، بیر آیدین دوشونجه‌لی انسان‌لا بحثه گیررکن، «کلمه» سؤزونو دیلیمه گتیرمه‌ییمه، منی قیناییب و «سؤزجوک» ایش‌لتمه‌مه‌ییمه اوزولدو. من ایسه اونو باشا سالا بیلمه‌ییب، داها دانیشماغا سون قویدوم.

دئمک ساوادسیز آتا- آنالاریمیز، تورکجه‌نین قایدا- قانون‌لارینی بیز ساوادلی‌لاردان یاخشی بیلیرمیش‌لر. اونلار «چک، جک، جوک و جیق» اک‌لرینی (پسوندلرینی) فیزیکی لحاظدان حضورلاری اولان و لمس اولونان‌لارا ایش‌لدیرمیش‌لر. بو‌قایدا، بیر کلمه‌نین خیردا وضعیتینی بیان ائتمه‌یه قوللانیرمیش. مثال اوچون:

ائوجیک: خیردا ائو. ائوین وارلیغی گؤزه گؤرونور و لمس اولوناندیر.
داغارجیق: کیچیک داغار.
الجک: دستکش.
دیلچک: خیردا دیل. (و آغیز بوشلوغوندا اوست داماغین دال طرفینده خوروز شکیللی چیخینتی. مجازی معنادا، هونر، باجاریق. دیلینه گؤره، دیلچه‌یی ده وار...)

گؤردویوموز کیمی، «سؤزجوک» دیلیمیزین یازی قایدالارینا اویغون دئییل و تورکیه‌نین دیل آکادئمیاسیندا دوخسان ایل قاباق دوزه‌لینیب.
ائله او واخت‌لار «اؤنم، اؤزل، اؤزلم، قادینسل، ائرکک‌سل» کیمی کلمه‌لرین قاباغیندا دایانان دا چوخ اولدو. زکی ولیدی توغان کیمی داهی دیلچی‌لر و آراشدیریجی‌لار بو ایشه قارشی گلدیلر. آنجاق دیل آکادئمیاسی گوج گلدی. سونرالار «بیلگی سایار» کیمی کلمه‌لره ده اعتراض چوخ اولدو. اعتراض ائدن‌لر، دئییردیلر: چوخ شئی‌لر بیلگی‌نی سایا بیلیر، ماشین حساب‌ دا بیلگینی ساییر و... نهایت زمان هرنه‌یی اؤز اَله‌ییندن کئچیرتدی و یئنه کئچیرده‌جک. داها بیلگی سایار ایش‌لنمیر و ائله «کامپیوتر» بیر یونیورسال کلمه اولاراق، دیل‌لرده‌دیر. همن ایش ایراندا دا اولدو. داها هئچ کس رایانه دئمیر!
منجه دیلیمیزین قایدا- قانون‌لارینا اویغون اولمایان کلمه‌لر، خالق دیلینه یول تاپمایاجاق.
بئله دوشونورم کی «سؤزجوک» 1380- جی ایل‌لردن بویانا دیلیمیزه یول تاپیب و بو کلمه ده تورکیه تورکجه‌سی‌نین تأثیرینده‌دیر. آنجاق آذربایجان تورکجه‌سینه اویغون دئییل.

ایضاح: دده قورقود داستان‌لاریندا، قاراجیق چوبان وار. قاراجیق صفت‌دیر و من یازدیق‌لاریم، آدلارا شامل‌دیر.

#شاهین_مرادی

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید

2022-05-14 19:38:45 #دیالوق

انقلاب‌لارین نئجه باشلاندیغین بیلیرسن؟
کتاب اوخویان‌لار، کتاب اوخومایان‌لارین یانینا گئدیب و دئیرلر:
«واخت چاتیبدیر، ایندی انقلاب زامانی‌دیر...»

#بیر_اوووج_دینامیت (A fistful of dynamite)

رجیسور: #سرجیو_لئونه
باش رول‌لار: #راد_استایگر و #جیمز_کابرن
یاییم ائوی: یورو اینترنشنال فیلم (ایتالیا)
چیخیش ایلی: 1971
اؤلکه: آمریکا، اسپانیا و ایتالیا.
#فیلیم_تانیتیمی
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید

2022-05-14 15:13:38 #کوچه‌ده

توستو، تورموز سسی، سیقنال همشه وار کوچه‌ده،
آدامین قلبی یاتیر قورخورو قوش‌لار کوچه‌ده.

قارا پالتار کیشی‌لر، مرمی، باتوم، شاققیلتی،
نه قدَ‌ر قورخو- سیخینتی، چکه‌جک جار کوچه‌ده؟

بیر باخیش لذّته بویلانماغیمیز دوشدو گوناه،
دیکیلیب‌دیر کوچه‌لر بویدا بیزه دار کوچه‌ ده.

سس دوشوبدور گئجه اوغرو تالاییب شهریمیزی
ایز قالیب‌دیر سئناتور مارک‌دا خودکار کوچه‌ده.

ایکی گون سونراسی آخشام چاغی جومهور آغامیز:
ملّتین روزیسی بولدور ساتیلیر نار کوچه‌ده!

شهریمیز ده، دؤنه‌جک‌دیر داها آت مئیدانینا
هر گلن اؤز آتینی بیر جوره هایلار کوچه‌ده.

تین ووروبدور دئیه‌سن ملّتی لال‌دیر بو شَهَر
اؤلولردیر گئیینیب اَینینه پالتار کوچه‌ده!

#محمد_نوین_باراز
#ادبیات_ائوی

@adabiyatevi باز کردن / نظر دهید

2022-05-14 09:14:26 قان سوزَن بیلمیرم هانسی یارامدیر...

من سنی سئویرم، من داها دا چوخ
داریخدیم سئوگینی حئسابلار‌ کیمی
بیلمه‌دیم نه اولدو، نئجه اولدوق بیز
یاریم بوراخدیغیم کیتابلار کیمی

باشیمین هاواسی سئوینج و کَدَر
اؤزگه قوناقلیقدا چوخ ایچمک کیمی
بیز بیر بیریمیزدن آیریلدیق، سانکی
بیر کانسِر اؤلومه گون سئچمک کیمی

کَدَرله قول-بویون، سئوگیلی کیمی
دونیامین یارالی یئرینده‌یم من
نه بیلیم هانسی درد، هانسی یارام‌دیر
گؤزومون یاشینی آخیدیر دن-دن...

نه اولار یولوما بیر یولچو چیخسا
بوتون اوره‌ییمی پای وئرسم اونا
بیری ساریلماقلا جانیمی سیخسا
بلکه اوندا هرشئی گیرر یولونا

اوزومدن بیلینیر قیریق- تؤکویوم
سینیق بیر اوره‌یه گولوش یاراشماز
یارادیر سئوینجیم، کَدَریم کیمی
اؤزومله کوسلویوم داها باریشماز

ساواشدان قورتاران بیر عسگر کیمی
مئیداندا بوراخدیم وارلیغی بوتون
اؤزومه کَسمیشم حاققی حئسابی
بیر چاخماق گؤز یاشی، بیر نفس توتون

گیزلیجه گؤز یاشیم آخیر اوزومه
بیلیرسن اؤزویله نه ائدیر اینسان؟
او قدر سؤزوم وار، سسیم‌ده چیخمیر
اؤزومه گولورم، گؤزوم دولو قان

من نه‌یم؟ من کیمم؟ یارالی بیر سؤز
اؤزونو شئعیرله اؤلدورن شاعیر
پای اولدو گولوشه، اوزو گولمه‌دی
دونیانی اؤزونه گولدورن شاعیر

یالانچی چیخدیلار آتالاریمیز
قان سوزن بیلمیرم هانسی یارامدی
اؤلومله هر گئجه قول بویونام من
کیم دئییر دلییه گونده بایرامدی؟


#آردا_خانی
بو گون شاعیرین دوغوم گونودور. یوز ایل عؤمور و سعادت آرزولاییریق
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید

2022-05-14 09:11:58 لوطفن یایین و دستک اولون

#تهران_کیتاب_سرگیسی
#نمایشگاه_کتاب_تهران

آذربایجان ناشیرلری
ناشران آذربایجان

ساوالان ایگیدلری
راهرو ۱۷، غرفه ۲۶

آذرتوران و نباتی
راهرو ۳، غرفه ۴

اختر و ییلاق قلم
راهرو ۴، غرفه ۲۲

حکیم نظامی گنجوی
راهرو ۱۳ غرفه ۶

دورنالار
راهرو ۱۵، غرفه ۳

آذربایجان
راهرو ۳، غرفه ۲

یاران
راهرو ۲۷، غرفه ۲۸

راهرو ۳- غرفه ۲۹
آیدین ساو نشریاتی،

قایناق: #ادبیات_سئونلر
لوطفن یایین و دستک اولون

#ساوالان_ایگیدلری #آذرتوران #نباتی #اختر #ییلاق #حکیم_نظامی #درنالار #آذربایجان #یاران #آیدین_ساو_نشر #آذربایجان_ادبیاتی #بولاق_درنه_یی #نمایشگاه_بین_المللی_کتاب_تهران باز کردن / نظر دهید

2022-05-12 18:40:47 #دانیشان_رسیم_لر

باهالیق و تورم آماری بو ایل ایراندا، دونیا شاخص لریندن 5 قات یوخاری دیر...

@adabiyatevi باز کردن / نظر دهید

2022-05-11 19:13:58 بوش، قیزغین، یالقیز، آلدادیلمیش، هامیمیز قورخو موزئی‌لری‌ییز.

#چارلز_بوکوفسکی

boş, qızğın, yalqız, aldadılmış, hamımız qorxu muzeyləriyiz.

#Charles_Bukowski

#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید

2022-05-11 15:42:52 سس: #احسان_عبدی
سؤز: #سئور_شهابى

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید

2022-05-11 12:50:49 بوراسی دونیا
نه چوخ قیمت‌لندیردیک،
اویسا بیر تارلا ایدی
اَکیب- بیچیب گئده‌جکدیک...

#جاهیت_ظریف‌اوغلو
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید

2022-05-11 11:48:31 قورخوروق... دوشونمکدن و سئومکدن قورخوروق. انسان اولماقدان قورخوروق.

#اوغوز_آتای
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi باز کردن / نظر دهید