نگاه متفاوت (احمد زیدآبادی)

2022-08-25 10:11:58 رسانه و فکت و زهرماری و باقی قضایا!


فلسفۀ وجودی "رسانه" آگاهی‌بخشی صحیح و دقیق به مخاطب در مورد موضوعاتی است که از چشم او دور مانده است.
اما همانطور که اغلب پدیده‌ها در دنیای کنونی از فلسفۀ وجودی خود تهی شده و یا عکس آن عمل می‌کنند، بسیاری از رسانه‌ها نیز به همین بلا دچار شده‌اند.
به واقع "رسانه" نیز در دنیای ما بلازده شده است زیرا به طور وسیعی برای پخش اطلاعات غلط و گمراه کننده و عملاً به عنوان ابزاری برای توزیع جهالت به کار گرفته می‌شود.
از همین رو، بزرگترین هنر مخاطبِ امروز، دنبال کردن جدی و پیگیر خبرها و گزارش‌ها نیست؛ بلکه شناخت انواع خبرها و رسانه‌ها از یکدیگر است.
اگر مخاطبی نتواند خبر دقیق و غیردقیق و رسانۀ نشردهندۀ هر یک از آنها را از یکدیگر تمیز دهد، تمام سعی و تلاشش برای پیگیری خبرها نه فقط بیهوده که افتادن در وادی گمراهی خواهد بود.
این را بارها نوشته‌ام، اما به قولِ معلم دورۀ دبیرستانم "چه فایده؟ کسی که گوش نمی‌گیره!" چرا؟ چون بسیاری از آدمیزادگان، خودشان علاقه‌ای به اطلاعات صحیح و دقیقِ مغایر امیال و علایق خود ندارند! این دسته از افراد، واقعیت را فقط در قالبِ همسویی با امیال خود می‌پسندند و به واقع آنهایند که رسانه‌ها را به سمت توزیع جهل هدایت می‌کنند. چگونه؟ رسانه برای بقای خود نیاز به انبوه مخاطب دارد وگرنه ورشکسته یا شکست خورده به حساب می‌آید. بنابراین، رسانه برای جذب مخاطب مجبور به رعایت علایق و سلایق مخاطبان است. حال اگر مخاطب به هر دلیلی از واقعیتِ تلخ رویگردان شده باشد، خواهان تبلور رؤیاهای شیرین خود در اخبار رسانه است. رسانه هم به تدریج از خیر بازتاب واقعیات تلخ می‌گذرد و رؤیاهای شیرین مخاطب را به عنوان خبر و فکت به خورد او می‌دهد!
این وضعیت بغرنج چند پیامد دارد. اول، امر را هم بر رسانه و هم بر مخاطبِ آن مشتبه می‌کند به طوری که اولی پس از مدتی واقعاً تصور می‌کند که واقعیات را بازتاب می‌دهد و بنابراین، بین او و فکت‌ها بیگانگی به وجود می‌آید و دومی هم با واقعی فرض کردن خبرهای بی‌پایه بر همان اساس فهم و تحلیل و عمل می‌کند و سبب‌ساز رویدادهای ناخوشایندی برای خودش می‌شود.
پیامد مهلک‌تر اما دچار شدن رسانۀ حرفه‌ای و متعهد به فکت‌ها، به این بلیه است. این نوع رسانه هم برای آنکه از قافله به کلی عقب نماند و یا مخاطبش را به کلی از دست ندهد و یا متهم به محافظه‌کاری نشود، به قول مرحوم مطهری، ابتدا اندکی "زهرماری" قاطی اخبارش می‌کند تا برای مخاطبِ گریزان از واقعیت دلپسندتر شود! سپس وقتی بازار "زهرماری‌ها" را داغ و جذاب دید، غلظت آنها را روز به روز بیشتر می‌کند تا اینکه سرانجام خودش نیز به رسانۀ توزیع کنندۀ جهالت تبدیل می‌شود. در این میان، بزرگترین زیانکار، مخاطبِ علاقمند به دریافت اطلاعات صحیح و دقیق است. چنین مخاطبی که میلی به شیره مالیدن بر سر خود ندارد، طبعاً می‌کوشد تا از جاذبۀ خبرهای نادرست برکنار بماند. او اما پس از مدتی بدون آنکه بداند در محاصرۀ انبوه خبرها و گزارش‌های بیگانه با واقعیت قرار می‌گیرد و امکان تمایز بین خبر صحیح از ناصحیح و دقیق از نادقیق را از دست می‌دهد!
شاید در پاسخ همۀ این حرف‌ها گفته شود که چسبیدن به فکت‌ها مربوط به دنیای اصطلاحاً مدرن است و اکنون ما در دوران پسامدرن به سر می‌بریم، دوره‌ای که فکت‌ها و واقعیت‌ها نیز بر مبنای تمایل افراد تأویل و تفسیر و حتی تولید می‌شوند! با تأویل و تفسیرش خیلی مشکلی ندارم اما تولیدش از زیست-جهان ذهنی کنونی ما چیزی باقی نمی‌گذارد.
به نظر من تا زمانی که آب همچنان در دمای صد درجۀ سانتیگراد در ارتفاع هم‌سطح دریای آزاد به جوش می‌آید، نمی‌توان از قید و بند فکت‌ها به کلی خلاص شد و روزی که احیاناً بتوان از آنها به کلی خلاص شد، نظم دنیا و معنای زندگی و نوع روابط آدم ها دیگر آنی نخواهد بود که اکنون درک می‌شود.
#احمد_زیدآبادی
#رسانه
#توزیع_جهالت
#مخاطب
#مرتضی_مطهری
@ahmadzeidabad
https://instagram.com/ahmadzeidabadiii باز کردن / نظر دهید

2022-08-24 18:30:57 شفا دهنده یا کورکننده؟

مبارزه با فساد در جمهوری اسلامی مثل بسیاری از دیگر برنامه‌ها به جای آنکه شفا دهد، کور می‌کند!
اول، برخی نهادهایی که باید در هر شرایطی از حوزۀ منفعت اقتصادی دور باشند، دست‌شان در این حوزه باز گذاشته شده است.
دوم، امکان هیچگونه نظارت عمومی بر این نهادها وجود ندارد.
سوم، هیچگونه نظام اقتصادیِ مشخص و مدون برای کشور تعیین و تبیین نشده است.
چهارم، موجودی به عنوان شرکت‌های"خصولتی" در اقتصاد شکل گرفته که گفته می‌شود تمام مضرات شرکت‌های دولتی و خصوصی را در خود جمع کرده ولی از مزایای هیچکدام از آنها برخوردار نیست.
پنجم، یک سلسله قوانین متعارض و متضاد و مبهم و ناکارآمد و دائم‌التغییر برای ادارۀ بنگاه‌های اقتصادی تصویب شده که هر مدیر و کارشناس حقوقی را به سرگیجه می‌اندازد.
ششم، با سیاست کنترل و تثبیتِ دستوری قیمت‌ها، بین قیمت واقعی و قیمت دستوری کالاهای تولیدی شکاف افتاده و از این طریق، بازار چند نرخی بسیاری از کالاها داغ شده که این نیز زمینه را برای انواع فساد و سوءاستفاده و رانت فراهم می‌سازد.
هفتم، تحقیق و تفحص از عملکرد بنگاه‌های بزرگ، به جای آنکه از طرف هیئت‌هایِ تخصصی مورد اجماعِ نخبگان این حوزه و آشنا به دردسرهای امور اجرایی صورت گیرد، اغلب به افرادی با اندکی سواد حوزوی و با گرایش‌های تند سیاسی سپرده می‌شود که نهایتاً به جای یک گزارش کارشناسی و مستند و علمی، کارشان بعضاً به صدور بیانیه و انتقام‌گیری از رقبای سیاسی ختم می‌شود!
هشتم، همۀ موارد فوق در حالی است اقتصاد کشور تحت تحریم‌های شدید بین‌المللی دچار رکود و تورم فزاینده شده و فقر و بیکاری گسترده، بسیاری را برای انجام انواع مفاسد مالی و اقتصادی حریص کرده است.
نهم، نزاع ‌های پایان‌ناپذیر سیاسی و انتقامجویی‌های جناحی، سال‌هاست سایۀ سنگین خود را بر اقتصاد انداخته به طوری که هرگونه جرأت تصمیم‌گیری از مدیران به نسبت پاک‌دست را سلب کرده و در عوض برخی مدیران ناآگاه به امر اقتصاد، اما متکی به حمایت‌های بی‌دریغ سیاسی را جسارت بی حد و حساب بخشیده است.
دهم، با چنین وضعی واقعاً چگونه می‌توان به صحت و دقت گزارش‌های مربوط به مفاسد اقتصادی اعتماد کرد؟ چه بسا مدیر بدبختی که به دلیل برخی تصمیمات برای خلاصی از قوانین مبهم و ناکارآمد و بدون کمترین سوءاستفادۀ شخصی نامش در گزارش‌های فساد بر سر زبان عموم افتد و بی‌هیچ دلیل موجهی آبرویش ریخته و اعتبارش ملکوک شود و چه بسا افراد زرنگِ مستظهر به حمایت‌های سیاسی به رغم ارتکاب فسادهای واقعی، حتی اشارۀ غیرمستقیم به نام‌شان نیز امکانپذیر نباشد.
بگذریم از هزاران شهروند مستعد و کارآفرینِ بخش خصوصی که در این فضای آلوده و مسموم و پرفساد باید برای حفظ بنگاه تولیدی خود همۀ بلاها را به جان بخرند و ای بسا که در این آشفته بازار قربانی هم بشوند!
تا اقتصاد کشور و نوع رسیدگی به تخلفات و مفاسد، در اتاقی شیشه‌ای به طور شفاف در معرض دید عموم قرار نگیرد، از یک سو فساد روندی روزافزون خواهد داشت و از سوی دیگر، گزارش‌های تحقیق و تفحصِ این‌چنینی به جای آنکه اقتصاد بیمار کشور را شفا دهد، به کلی کور می‌کند!
#احمد_زیدآبادی
#فساد_اقتصادی
#تحقیق_و_تفحص
#نظام_چند_نرخی
#شفافیت_اقتصادی
@ahmadzeidabad
https://instagram.com/ahmadzeidabadiii باز کردن / نظر دهید

2022-08-24 13:40:52 https://hammihanonline.ir/3816/
یادداشت امروزم با عنوان "فساد اینجا، فساد آنجا، فساد همه جا!" در روزنامۀ هم میهن
یادداشت چنین شروع می شود:
"از نگاه یک مارکسیست ارتدوکس، نظام سرمایه‌داری یکسره فاسد است و جز بازتولید فساد کارویژۀ دیگری ندارد چراکه این نظام مبتنی بر مالکیت خصوصی است و مالکیت خصوصی هم «دزدی» است! در این نگاه، رقابت افراد برای کسب مال، پول، سرمایه و ثروت در نظام سرمایه‌داری تحت هر عنوانی از جمله تولید، توزیع و خدمات، عملاً رقابت برای ازدیاد دزدی و فساد است و همۀ قوانین مربوط به تنظیم رقابت نیز فسادانگیز به شمار می‌‌رود.
از نگاه یک فرد لیبرال و یا نئولیبرال، نظام اقتصادی تحت کنترل دولت که به «سوسیالیسمِ به واقع موجود» شهرت یافته و در اتحاد جماهیر شوروی سابق رایج بود، عین ظالمانه‌‌ترین و رسواترین نوع فساد است، زیرا اعضای یک حزب یکه‌تاز با سلطۀ هراس‌افکنانۀ خود بر تمام شئون جامعه، هر نوع آزادی اقتصادی مردم خود را سلب می‌‌کنند و منابع ملی و ثروت کشور را بر مبنای نیازهای ایدئولوژی کاذب خود در زمینه‌‌های غیرمرتبط با رفاه و آسایش اجتماعی به هدر می‌‌دهند. بنابراین هر تصمیمی در نظام اقتصادی تحت کنترل دولت از این منظر صرفاً کمک به انباشت و تعمیق فساد است...."
@ahmadzeidabad باز کردن / نظر دهید

2022-08-24 07:29:45 https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/189587/
لینک یادداشتم در روزنامۀ اعتماد در بارۀ اختلافات درونی اصولگرایان بر سر برجام
در پایان این یادداشت آمده است:
"دولت براي اجراي موثر برجام و بهره‌مندي از فوايد آن، ناچار به جدا كردن راه خود از اصولگرايانِ مخالف اين توافق است. مهم‌ترين چالش داخلي پيش روي دولت آقاي رييسي در آينده به واقع همين است. ممكن است اين بخش از اصولگرايان براي پيشگيري از اين روند، درصدد احياي قصه «خطرِ اصلاح‌طلبان» به عنوان نخ تسبيح وحدت اجزاي جناح خود برآيند و در اين زمينه اقدام به التهاب‌آفريني كنند. در اين ميان اصلاح‌طلبان و اعتدالگرايان هم به جاي صدور بيانيه‌هاي آتشين در غم از دست رفتن دوران دوگانگي قدرت، لازم است بيشتر مراقب اين نوع ترفندها باشند!"
@ahmadzeidabad باز کردن / نظر دهید

2022-08-23 10:20:33 https://www.ilna.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-3/1267988-%
لینک مصاحبه‌ام با خبرگزاری ایلنا
@ahmadzeidabad باز کردن / نظر دهید

2022-08-22 12:45:05 فایل صوتی حضورم در کلاب هاوس چلچراغ و بحث در بارۀ نوشتۀ مهندس میر حسین موسوی و وضعیت احیای برجام و سوءقصد به سلمان رشدی
@ahmadzeidabad باز کردن / نظر دهید

2022-08-21 10:51:26 https://hammihanonline.ir/3522/
یادداشتم در شمارۀ امروز رونامۀ هم‌میهن در بارۀ موضوع خروج نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا. در این یادداشت آمده است:
"واقعیت این است که آمریکا و ایران هر دو نیازمند دستیابی به توافق‌اند، اما هر کدام به دلایلی می‌کوشند تا نرمش‌ها و انعطاف‌های خود را کمرنگ نشان داده و دستاوردهای برجام را به سود خود معرفی کنند.
وضعیت دولت بایدن از این جهت مشخص است. دولت بایدن در داخل آمریکا با چالش انتخاباتی حزب جمهوریخواه که بخش اصلی آن مخالف احیای برجام است، دست و پنجه نرم می‌کند. چنانچه توافقنامۀ احیای برجام در چشمِ رأی‌دهندگان آمریکایی ضعیف و نامتوازن جلوه کند، طبعاً حزب جمهوریخواه می‌تواند با تکیه بر آن، رأی مردم آمریکا را به سمت خود جذب کند و زمام کنگره را در انتخابات ماه نوامبر به دست بگیرد. در خاورمیانه به‌خصوص در اسرائیل نیز دولت بایدن بر سر ماجرای برجام با مشکلی کم‌و‌بیش مشابه روبه‌روست. در صورت نارضایتی شدید اسرائیلی‌ها از مفاد توافقنامۀ احیای برجام، این مساله می‌تواند با لحنی آشکار به رسانه‌ها کشیده شود و زمینۀ بهره‌برداری حزب جمهوریخواه از آن را در انتخابات کنگره فراهم آورد.
بنا به این دلایل، دولت بایدن نسبت به نوع معرفی توافقنامه به افکار عمومی حساس است و احتمالاً به همین دلیل با تمرکز بر موضوع خارج کردن سپاه از فهرست سیاه آمریکا درصدد برآمده است تا خود را در مذاکرات سرسخت نشان دهد.
برای طرف ایرانی اما موضوع از جهاتی آسان‌تر و از جهاتی بغرنج‌تر است. ایران برای عرضۀ برجام به تودۀ مردم، نه‌فقط با مشکلی مواجه نیست بلکه با استقبال آنها روبه‌روست. در این مورد تنها مشکل آن، کنایه‌های برخی نیروهای سیاسی است که مخالفت قبلی اصولگرایان با برجام را به انحاء گوناگون به رخ‌شان خواهند کشید. این اما به خودی خود، چالشی سنگین و پایدار نیست و به واقع بازتاب آن در بین بدنۀ اجتماعی اصولگرایان مسالۀ اصلی دولت است....."
@ahmadzeidabad باز کردن / نظر دهید

2022-08-20 11:18:35 منظور؟

سردار اسماعیل کوثری از نمایندگان مجلس گفته است: "هر کس تا به حال از حسین شریعتمداری شکایت کرده، پیروز و برندۀ دادگاه نشده است"!
حالا منظور سردار از این حرف چه بوده است؟ از حسین شریعتمداری تعریف کند؟ یا بی‌طرفی دستگاه قضایی را مورد چالش قرار دهد؟
#احمد_زیدآبادی
#اسماعیل_کوثری
#حسین_شریعتمداری
#قوه_قضائیه
#دادگاه
@ahmadzeidabad
https://instagram.com/ahmadzeidabadiii باز کردن / نظر دهید

2022-08-20 10:21:21 در روزهای اخیر در بارۀ واکنش اصولگرایان به نوشتۀ مهندس میرحسین موسوی، پیامدهای احیای برجام و سوءقصد به جان سلمان رشدی یادداشت‌هایی نوشته‌ام. این یادداشت‌ها پرسش‌هایی را برای برخی از مخاطبان پیش آورده است. امشب ساعت ده به وقت تهران در کلاب هاوس چلچراغ در بارۀ این مسائل توضیح می‌دهم.
@ahmadzeidabad باز کردن / نظر دهید

2022-08-19 11:32:00 زبان الکن و زبان بدون لکنت!

رئیس قوۀ قضائیه گفته است: "با من صریح و بدون لکنت حرف بزنید."
نمی‌توان بیان چنین کلامی از سوی آقای محسنی اژه‌ای را نادیده گرفت، اما با توجه به تجربه‌های گذشته و جاری، در صورتی که دستگاه قضایی در برابر حرف‌های غیرِصریح و الکن ما نیز از خود طاقت و تحمل نشان دهد، خودش خیلی پیشرفت به حساب می‌آید!
بنابراین، با همان زبان استفهامی و الکن از آقای محسنی می‌پرسم:
ماجرای سپیدۀ رشنو چیست؟ چرا دستگیر شده و در کجا به سر می‌برد؟ پخش "اعترافات" وی با آن وضعیت دردناک در تلویزیون در چه شرایطی و طبق کدام قانون صورت گرفت؟
تأیید حکم وکلا و فعالانی که تمام اقدام شان "قصد شکایت" از مسئولان بلندپایه نزد قوۀ قضائیه نظام بود، با کدام موازین قانونی و شرعی قابل توجیه است؟
ارجاع پروندۀ مصطفی تاجزاده به شعبۀ 15 دادگاه انقلاب که به صدور احکام شدید و غلیظ علیه معترضان سیاسی معروف است و حتی شیخ صادق آملی نیز نوع برگزاری محاکمۀ معترضان به انتخابات سال 88 توسط ریاست آن را تاب نیاورد، به معنای ارسال چه پیامی به جامعۀ سیاسی کشور است؟
این نوع پرسش‌ها بدبختانه بی‌شمار است.
آیا همۀ این اقدامات رأساً از سوی دستگاه قضایی انجام می‌شود؟ اگر می‌شود پس آن وعدۀ تحول کجا رفت؟ اما اگر سررشتۀ این قبیل امور همچنان به دست "ضابطان" است، پس وعدۀ کنترل و مهار ضابطان چه شد؟
وقتی همین زبان الکن و استفهامی نیز می‌تواند پرونده‌سازی از سوی "دستگاه‌های ضابط" را به دنبال داشته باشد، واقعاً دعوت ریاست قوۀ قضائیه از منتقدان برای صریح و بدون لکنت حرف زدن با وی، چه معنا و مقصودی دارد؟
این نوع دعوت‌ها مرا به یاد سید محمد خاتمی در روزگار ریاستش بر قوۀ مجریه می‌اندازد. آقای خاتمی در آن دوران بخصوص دانشجویان را مرتب به پرسشگری و انتقاد از وضعیت دعوت می‌کرد، اما هنگامی که دانشجویی به دلیل پرسشگری یا انتقادش مورد تعقیب قضایی قرار می‌گرفت و به زندان می‌افتاد، آقای خاتمی برای نجات او خود را مسلوب‌الاختیار معرفی می‌کرد!
در همان زمان خطاب به او نوشتم: آخر این چه کاری است؟ دعوت به نقد از طرف بالاترین مرجع اجرایی کشور و آنگاه اعلام ناتوانی در حفظ امنیت منتقد؟
ناگفته نماند که رؤسای جمهور پس از خاتمی نیز خود را مسلوب‌الاختیار معرفی کردند، اما تاکنون چنین حرفی از طرف رؤسای قوۀ قضائیه زده نشده است. اگر واقعاً رئیس قوۀ قضائیه هم اختیار کافی برای اداره و بهبود عملکرد دستگاه تحت مدیریت خود نداشته باشد، پس اقتداری که ژان بُدن آن را در انحصار دولت‌ها فرض کرده، در کجا پنهان شده است؟ در برخی دستگاه‌های اصطلاحاً ضابط؟
#احمد_زیدآبادی
#محسنی_اژه_ای
#سپیده_رشنو
#مصطفی_تاجزاده
#محمد_خاتمی
@ahmadzeidabad
https://instagram.com/ahmadzeidabadiii باز کردن / نظر دهید