کافه تاریخ

2021-08-12 15:02:41 ترس شاه از درج واقعیات در مطبوعات خارجی

دیدگاه شاه نسبت به مطبوعات خارجی مانند داخلی با تردید و سوظن همراه بود. شاه نسبت از درج واقعیات سیاسی کشور و مخدوش شدن چهره‌اش واهمه داشت.

اسدالله علم می‌گوید: گزارش دادم که روزنامه‌های انگلیسی و فرانسه زبان داخلی مصاحبه شاه را با نیوزویک چاپ کرده‌اند. قرار بود ترجمه فارسی آن امشب منتشر شود اما ظاهراً شاه انتشار آن را ممنوع کرده است. حالا روزنامه‌ها با نگرانی منتظر دستورند. شاه گفت، "همینطور است، می‌خواهم ترجمه فارسی را بررسی کنم." واضح است که می‌خواهد آن را سانسور کند.
شاه مصاحبه‌ با نشریات خارجی را خیلی جدی می‌گیرد. سه ماه پیش اعلام کرد که دیگر با آنها مصاحبه نخواهد کرد چون دردسرشان بیشتر از فایده‌شان است. فقط پس از اینکه هویدا به لندن مسافرت کرد و حسابی در روزنامه‌های آنجا مطرح شد، شاه تغيير عقیده داد و موافقت کرد با نیوزویک مصاحبه کند، بیشتر هم برای اینکه نخست‌وزیرش را سرجایش بنشاند.

منبع: کتاب «اسدالله علم؛ گفت‌وگوهای من با شاه» زیر نظر عبدالرضا هوشنگ مهدوی

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-12 12:29:22 تصویری از تعزیه و شبیه‌خوانی دوره قاجاریه

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-12 06:55:02 شادابی و سرزندگی ورزش باستانی از نگاه جهانگردانان خارجی

نیبور جهانگرد خارجی در خصوص ورزش باستانی ایرانیان می نویسد: ورزش باستانی را موزیک با ضرب‌ معینى‌ همراهى‌ می کرد. بـعد هرکدام از ورزشکاران دو تا میل می‌برداشتند و آنـها را روى شانه ‏هاى خود‌ می‌گذاشتند‌ و دور شانه ‌هایشان به گردش در می‌آوردند. چـندنفر در کنار‌ تخته‏اى‌ که‌ به دیوار تکیه داشت، دست هایشان را روى زمین می‌گذاشتند و پاهـایشان را‌ از‌ تـخته بالا می‌بردند. بعد ورزشکاران صـف می‌کشـیدند و اسـتاد برایشان سخنرانى می‌کرد یا دعـاى‌ بـلندبالایى‌ را‌ برایشان می‌خواند.

در این دعا اسـم عـلی و حسن و حسین(ع) شنیده مى‌ شد و ورزشکاران به خودشان فرورفته بودند. یـکی از ورزشـ‌هایی که در زورخانه طرفداران زیادی‌ داشت‌ کـشتی‌ بـود. حتى این کار هـم بـدون تـعارف کردن انجام نمی‌گرفت.

علاوه بر مردم عامى‌ و متوسط‌، مردان بلندپایه نظامى و غیرنظامى هم‌ از این زورخانه‏‌ها استفاده‌ مى‏کردند‌، تا بدن خود را نیرومند‌ کنند‌. مردان بزرگ درخانه‌هاى خود هم اتاق‌هایى مـخصوص ورزش داشتند و در این اتاقها با دوستان‌ و آشنایان‌ خود کشتى مى‌‏گرفتند.

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-11 10:49:43 اهتمام روزنامه «توفیق» به فرهنگ عمومی

روزنامه فکاهی توفیق موفق‌ترین نشریه طـنز در‌ تـاریخ‌ مـطبوعات‌ ایران، از جمله نـشریاتی بـود کـه آگاهانه و با اصرار به فرهنگ‌ مردم‌ توجه داشت.

این روزنامه در یکی از شماره‌های خود به یکی از مصادیق بارز حکومت پهلوی در زمینه فساد اقتصادی پرداخته است. این روزنامه در ۳۰ فروردین سال ۱۳۴۱ در قالب حکایتی طنزآمیز نوشته بود : یکی از صدر اعظم‌های بزرگ سـلسله حـرفانی «علی پور ذو الحرف باف»است.

او در پیری به صدارت‌ رسید و از هوشمندی او آورده‌اند که یـک‌ روز‌ بـا تـنی چند از معاونان نشسته بود، همهمه و غوغایی به گوشش رسید، پرسید: این هیاهو چیست؟ گفتند: دو نفر از متجاوزین‌ بـیت المـال را گـرفته‌اند، نمی‌دانند سه نفر قبلی را چه کنند؟ صدر‌ اعظم‌ خندید و گفت بـگویید دری دیـگر هم برای زندان بسازند تا از یک درب این دو نفر وارد و از درب دیگر آن سه نفر خارج شوند. همه‌ از‌ هوش صـدر اعـظم در عجب شدند.


منبع: جلوه های فرهنگ مردم در کاریکاتورهای روزنامه توفیق، اثر فرهنگ مردم

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-11 08:55:03 قمه زنی عزاداران در روز عاشورا در اواخر دوره قاجاریه

در مورد مکان پیدایش قمه زنی، روایات مختلفی مطرح است. این مراسم ریشه عربی ندارد. از لحاظ تاریخی نیز انجام این عمل در ایران پیش از صفویه رواج نداشته‌است.

هم‌اکنون نیز کاملاً مشخص نیست این عمل چگونه وارد ایران شده‌است. قمه زنی در دوران قاجاریه گسترش بیشتری یافت. نخستین تلاش‌ها از سوی دولتمردان ایرانی برای برانداختن قمه زنی، توسط امیرکبیر آغاز شد، او برای این کار فتوای امام جمعه تهران را نیز گرفت که گفته بود که این رسم مخالف شریعت است.

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-10 16:45:50 خارجی ها در ایران بیشتر از ایرانیان احساس آسودگی‌ می کردند‌

در عصر حکومت پهلوی عـشرت طلبی، مـدگرایی و تـقلید‌ از‌ فـرهنگ غرب زمینه حضور گسترده غرب را، هم به لحاظ فکری و هم فیزیکی، در ایران فراهم کرد و همان گونه که خانم رایت نویسنده آمریکایی گفته، در زمان شاه آمریکایی ها در‌ همه‌ جـای ایران حضور داشتند.

«رابین رایت» در کتاب خود با عنوان « آخـرین انقلاب بزرگ‌»آورده است: خارجی ها ‌‌بیشتر‌ از ایرانیان احساس آسودگی می کردند؛ زیرا تمام برنامه های فرهنگی ـ آموزشی و حتی سیاسی ـ اقتصادی‌ بر‌ اساس‌ منافع و خواست های آنها تـنظیم شـده بود. البته مردم ایران در بـرابر ایـن وضعیّت، بی تفاوت‌ نبودند، بلکه همچون آتشی زیر خاکستر بودند که به دنبال روزنه‌ای برای زبانه‌ کشیدن می گشتند و هر چه‌ زمان‌ می گذشت و حکومت مـحمّد رضـا بیشتر خواسته های اجانب را دنـبال مـی کرد، این آتش بیشتر شعله ور می شد.

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-10 12:48:52 دعواهای شاه و فرح به روایت اسدالله علم

فرح در دوره شاه قدرت زیادی کسب نمود. او گاه و بدون اطلاع شاه و دستگاه سیاسی حاکم، اقداماتی را در سطوح کلان انجام می‌داد که البته موجب عصبانیت شاه می‌شد. درواقع شاه گرچه نمی‌توانست مانع برخی از اقدامات فرح گردد، اما هیچگاه او را طرف مشورت قرار نمی‌داد.

در خاطرات محرمانه «امیراسدالله علم» آمده است: سر شام رفتم. بر سر دعوت از یک عده اشخاص و سفرای خارجی، شاهنشاه خیلی سخت به شهبانو پریدند. به طوری که من خجالت کشیدم. من پیشنهاد کرده‌ام از دستجات مختلف اعم از دیپلماتهای مقیم مرکز و صاحبان صنایع و هنرمندان و نویسندگان دعوت مخلوطی برای شام در حضور شاهنشاه به عمل آید. تصویب فرموده‌اند.

راجع‌به تاریخ دعوت و اشخاصی که باید دعوت شوند، سر شام که هر دو تشریف داشتند، پرسیدم که کارم آسان شود. شهبانو با دعوت صاحبان صنایع به عنوان این که مردمان بدنامی هستند، مخالفت کردند. شاهنشاه سخت عصبانی شدند و فرمودند که من از شما مشورت نمی‌خواهم. هر عملی بخواهم می‌کنم.

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-10 10:11:51 توهین علی اکبر داور به شعور ملی ایرانیان در حمایت از استبداد رضاخانی

از‌ نشریات دوره پهلوی اول، می‌توان بـه روزنامه «مرد آزاد» به مدیریت علی اکبر خان داور اشاره کرد. وی از کارگزاران، نظریه‌پردازان و معماران دولت مطلقه رضا خان بود.

او‌ از بهمن ۱۳۰۰ روزنامه‌اش را که نام آن از نشریه کلمانسو، سیاستمدار شهر فرانسه اقتباس شده بود،انتشار داد و از ۸ بـهمن ۱۳۰۱ تـا‌ ۱۳۰۴ روزنامه در ستونی به نام‌ «یادداشت‌ یومیه»، به انعکاس نگرش‌های سیاسی و اجتماعی و دیدگاه‌های اقتصادی خود پرداخت و با این یادداشت‌ها، نظر بسیاری از سیاستمداران و روشنفکران ازجمله تیمورتاش، فیروز میرزا و در رأس‌ همه‌ سردار سـپه را بـه‌ خود‌ جلب کرد.

از نظر سیاسی،داور تنها راه‌ رهایی‌ ایران‌ را حاکمیت اراده‌ای مقتدر و استوار می‌دانست تـا اخـتلافات امـروزه را با «حکم می‌کنم»از بین بردارد، زیـرا بـه‌اعتقاد او،ملت ایران با میل و رضای خود «آدم» نخواهد‌ شد‌، بلکه‌ باید سعادت و پیشرفت را بر او تحمیل کرد.

منبع: مشروطه و جمهوری اثر علیرضا ملایی‌توانی

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-09 13:20:54 نمایی از گنبد و گلدسته حرم حضرت ابوالفضل(ع) در کربلای قدیم

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید

2021-08-09 11:53:24 قصاب‌هایی که در دوره رضاشاه چکمه می‌پوشیدند

داستان رفتارهای غیرانسانی و کشتارهای وحشیانه ارتش رضاخانی در برخورد با عشایر، بسیار تلخ و دردآور است. کافی است بدانیم که سپهبد امیر احمدی لقب قصاب لرستان، سپهبد جان محمدخان لقب قصاب ترکمن صحرا و سپهبد شیبانی لقب قصاب بویراحمدی و تعداد دیگری از افسران ارشد نیز افتخار لقب قصابی در مناطق دیگر کشور را به دست آوردند.

ادامه در:

https://www.cafetarikh.com/news/48466

@cafetarikhcom باز کردن / نظر دهید