چرتکه

2021-09-22 18:54:44 #اقتصادکلان MRU، مدل رشد سولو، قسمت ۲، سرمایه فیزیکی و بازده کاهنده!
در قسمت قبل، مقدمه‌ی رشد سولو، با متغیرهای مدل ساده‌سازی شده‌مان آشنا شدیم. در این نوبت نگاه دقیقتری به یکی از آن‌ها، یعنی سرمایه‌ی فیزیکی خواهیم انداخت. و بعدش با همین چهار کلمه‌ای که یاد می‌گیریم یکی از معماهای رشد را حل خواهیم کرد!
آپارات
حامی [چرتکه] باش
باز کردن / نظر دهید

2021-09-15 17:15:49 #اقتصادکلان MRU، مدل رشد سولو، قسمت ۱، مقدمه
حالا که در قسمت‌های قبل با داستان‌های رشد اقتصادی و توسعه آشنا شدید، بد نیست سلامی هم خدمت یکی از معروف‌ترین مدل‌های اقتصادی عرض کنیم! این جاست که آن روی اقتصاد را هم خواهید دید! مدل رشد سولو سعی می‌کند با ساده‌سازی واقعیت‌های جهان بیرون، یک ابزار تحلیلی نظری در اختیارمان قرار دهد تا با کمک آن بتوانیم بدون مشغول شدن به جزئیات، سازوکارهای کلی حاکم بر اقتصاد را بهتر بفهمیم. فکر کنم ویدیو را ببینید بهتر متوجه داستان شوید!
آپارات
حامی [چرتکه] باش
باز کردن / نظر دهید

2021-09-11 13:49:24 دکان مرثیه!
واقعیت این روزهای زندگی ما، حقایق بسیار تاسف آور و غمباری است. چیزهایی که حتی با طنزآمیز کردنشان هم نمی‌توانیم از تلخی بی‌اندازه‌شان بکاهیم. این موضوع کاملا برقرار است و حرفی در آن نیست! چیزی که الان می‌خواهم بگویم ربطی به این ندارد!
بحث الان در رابطه با شعب پر شمار غم‌پراکنی است. دکان‌هایی که درد و مرثیه می‌فروشند تا جلب نظر شما را کاسب شوند. چجور جاییست آن جا که هر چه مصیبت را بزرگنمایی کنی توجه بیشتری را خریده‌ای؟ کمترین مشکل این کارها این است که انگار آن واقعیت فجیع را برایمان کوچک‌نمایی می‌کند. حالا این که بار بزرگ دیگری بر انبان سنگین روانمان اضافه می‌کند به کنار!
از قضا این جور کاسبی‌های نامشروع(!) در اقتصاد از همه جا بیشتر است! چرا که هم در این حوزه درد بیشتر است و هم مطالب گاهی تخصصی می‌شوند و راحت‌تر می‌توان کاسه‌ها را زیر نیم‌کاسه مخفی کرد!

در همین راستاها، دیدم کانال تلگرام اقتصاد نگار، یکی از خبرگزاری‌هایی که اتفاقا در حوزه‌ی اقتصاد کار می‌کند نوشته : «سایه سنگین فقر بر سر ایرانی‌ها؛ درآمد سرانه ایران از پاکستان هم کمتر شد! اقتصاد ایران سال به سال آب می‌رود و البته تک‌تک ایرانی‌ها این موضوع را با پوست و گوشت و استخوان خود حس می‌کنند. اما حالا آمارهای بانک جهانی می‌گوید تولید ناخالص داخلی ایران از پاکستان هم کمتر شده و ایران با کشورهایی چون نیجریه و کنگو و جزایر سلیمان مقایسه می‌شود نه ترکیه و دیگر کشورها. در سال ۱۳۹۹، اقتصاد پاکستان هم حدود ۲۶۳ میلیارد دلار (حدود ۳۷ درصد بیشتر از ایران) تولید کالا و خدمات داشته و عراق هم با تولید ۱۶۷ میلیارد دلاری، تنها ۳ پله پس از ایران در این رده‌بندی قرار گرفته است. کشورهایی مانند ویتنام، کلمبیا، بنگلادش و آفریقای‌جنوبی هم در این رده‌بندی بالاتر از ایران قرار دارند.» منحصر به این بندگان خدا هم نیست! آمار بانک جهانی در رابطه با GDP سال ۲۰۲۰ ایران منتشر شده و مواد اولیه را جهت توزیع در دکاکین(!) مرثیه فراهم کرده.

ما در قسمت دوم مجموعه‌ی اقتصاد رشد، در مورد GDP و تعدیلاتی که بر روی آن انجام می‌شود مطالبی را بیان کردیم. گفتیم که برای مقایسه در طول زمان باید مقادیر را نسبت به تغییر در سطح قیمت‌ها تعدیل کنیم. یعنی اثر تورم را خنثی کنیم. از طرف دیگر باید مقادیر را با توجه به تغییرات جمعیت نیز تعدیل کنیم و اثر افزایش جمعیت را در نظر بگیریم.
حالا برای مقایسه‌ی بین کشورها هم مطلب همین است! اولا سطح قیمت‌ها در هر کشور و ثانیا جمعیت کشورها مهم است. این که ایران ۸۰ میلیونی را با پاکستان ۲۲۰ میلیونی مقایسه کنیم، گر چه ممکن است از برخی جنبه‌ها مهم باشد، اما اطلاعات دقیقی از «پوست و گوشت و استخوان» به ما نمی‌دهد. و از این مهمتر سطح بسیار متفاوت قیمت کالاها در کشورهای گوناگون، این طور مقایسه‌های شتابزده را خیلی غلط انداز می‌کند. خیلی! به همین دلیل اقتصاددان‌ها از سر بیکاری کلی زحمت کشیده‌اند و ابزارهایی برای مقایسه‌ی دقیقتر فراهم کرده‌اند. از جمله PPP، شاخصی که مجموعه‌ی ما هم تا به حال از همان استفاده کرده است. شاخص برابری قدرت خرید. اگر در مجموعه‌ی داده‌های بانک جهانی در گپ‌مایندر که یکی دو باری خدمتتان معرفی کرده‌ایم هم بروید می‌توانید همین شاخصی را ببینید و با آن کار کنید. همچنین دکتر حامد قدوسی در چند پست اخیر خود به این موضوع پرداخته و نکات جالبی در رابطه‌ی با آن بیان کرده که دیدنش برای تکمیل مطالب دوره توصیه می‌شود.
فکر ‌می‌کنم باید دوباره تاکید شود که بله! وضع واقعا خراب است! سفره‌ی مردم واقعا کوچک شده و بسیاری دچار فقر شده‌اند. اما برای بیان این حقایق که انقدر به وضوح جلوی چشممان رژه می‌روند و به آشکاری در آمارها مشهود هستند، نیازی نیست دست به دامان اباطیل شویم! چه بسا با این کار، حتی آن حقیقت واضح را هم مخدوش می‌کنیم.
باز کردن / نظر دهید

2021-09-04 16:49:28 در قسمت دهم مجوعه‌ی رشد اقتصادی، این پازل بسیار فاخر را مشاهده فرمودید! این تصویر به خوبی نسبت مباحث گوناگون در اقتصاد رشد و توسعه را با یک دیگر نمایش میدهد.
سوال اصلیمان همان سوال سوزناک عباس میرزاست که انگار از سفیر فرانسه، ژوبر پرسید. چرا برخی کشورها فقیر هستند و برخی غنی؟ چرا بعضی‌ها جلو افتادند و مابقی آن عقب‌ها گیر کرده‌اند؟
اما پاسخ این سوال، لایه‌های گوناگونی دارد. ما در ادامه‌ی این دوره به همان لایه‌ی اول قناعت خواهیم کرد. اما می‌توانید برای دیدن مباحث عمیقتر به بحث توسعه‌ی اقتصادی مدرسین همین مجموعه مراجعه کنید.
و اما بحث لایه‌ی اول! آن چیز که در ادامه خواهیم دید، مدل رشد سولو است. یک مدل ساده‌ی اقتصادی، که از آن برای توضیح تفاوت میان ثروت و درآمد کشورها بر مبنای عوامل تولید یا همان دلایل لایه‌ی اول بهره خواهیم برد. و این بحث حدود ۶ هفته‌ای طول خواهد کشید.
و اما یک سوال!
حالا که هم به بهانه‌ی مجموعه‌ی داستان سنجی و روایت جان اسنو با اقتصاد سنجی آشنا هستید و هم کمی از خرد و کلان دیده‌اید، دوست دارید بعد از اتمام بحث رشد اقتصادی سراغ چه موضوعی برویم؟ در نظر سنجی زیر به این سوال پاسخ دهید!
باز کردن / نظر دهید

2021-09-03 13:46:04 توسعه، چیزی فراتر از پول!
ما صحبت در مورد اقتصاد کلان را با تولید ناخالص داخلی یا همان GDP آغاز کردیم. گفته شد که گر چه درآمد همه چیز نیست ولی اگر بخواهیم از یک معیار برای مقایسه استفاده کنیم، احتمالا این بهترین معیار است. معیاریست که با سلامتی، تحصیلات و کلی چیزهای خوب دیگر همبستگی مثبت دارد و درکی از وضعیت کشور به ما می‌دهد.
همه‌ی این‌ها هست، اما توسعه چیزی فراتر از این‌هاست. اگر نفت بفروشی و درآمدت بالاتر برود، این ربطی به توسعه ندارد! گر چه این پول را می‌شود در راه توسعه خرج کرد اما این پول باد آورده معادل توسعه نیست!
توسعه امری چند بعدی است. یک مجموعه‌ی ذی‌الوجوه(!) است و از محیط زیست و منابع طبیعی، تا نظام‌های نهادی و سرمایه‌های اجتماعی را شامل می‌شود. علاوه بر چند بعدی بودن، عمیق‌تر است و سعی در شناخت لایه‌های زیرین تفاوت‌های ملل گوناگون دارد و صرفا درگیر تولید ناخالصشان نمی‌شود.
ما در ادامه‌ی مجموعه‌ی جاری، بیش از این که به مباحث مرتبط با توسعه بپردازیم، درگیر مدل‌های رشد خواهیم شد. مباحثی که بیشتر به لایه‌های بالایی دلایل تفاوت ثروت کشورها می‌پردازند. و البته درس‌های بسیار جالبی هم دارند.
اما همین دو مدرس بزرگوار این مجموعه‌، یک دوره برای توسعه هم دارند که مباحث بسیار جالبی از جمله جغرافیا و توسعه، اقتصاد آب، تجارت، حقوق مالکیت، فقر، سلامت، تحصیلات، مهاجرت و ... را مورد بررسی قرار داده‌اند.
این دوره را می‌توانید از اینجا مشاهده کنید. اگر علاقه‌مند به مشاهده‌ی زیرنویس شده‌ی این مجموعه هستید، کلاس درس اقتصاد توسعه، زحمت زیرنویس مجموعه‌ی مذکور را کشیده‌اند و در کانالشان که در زیر همین پست نمایش داده شده است، همراه با مطالب سودمند جانبی، جمع‌آوری کرده‌اند. که امیدوارم از آن حسن استفاده را ببرید!
باز کردن / نظر دهید

2021-09-01 17:47:01 #اقتصادکلان MRU، رشد اقتصادی، قسمت ۱۰ ام، پازل رشد!
واقعا چرا؟ چرا پول برخی ممالک از پارو بالا می‌رود و برخی دیگر برای یک پول سیاه پاروکشی(!) می‌کنند؟ تا به حال خیلی گفتند و شنیدیم. اما انگار مشتی قطعات پازل به دستمان دادند. حرف‌های خوبی است ولی لازم است تا با هم جور شوند!
این قسمت خیلی مهم است! پازلی را برایتان جور می‌کند که فکر کنم تا عمر دارید چیزی از آن در یادتان باقی بماند! دست کم بخشی از معماهای لاینحلی که قبل از خواب سراغتان می‌آید را جواب خواهد داد! اصلا این طور فکر کنید که کل این سری را با شوق رسیدن به این قسمت تقدیم حضورتان کردیم! پس حتما یک وقت با کیفیتی در نظر بگیرید و تماشایش کنید!
آپارات
حامی [چرتکه] باش
باز کردن / نظر دهید

2021-09-01 17:46:51 سلام!
اگر اجازه بدهید قبل از ویدیوی امروز یک نکاتی را خدمتتان عرض کنم!
اولا این که خواهش می‌کنم همه‌ی کسانی که صدای من به چشمشان می‌خورد این قسمت را به گوش جان ببینند! حتی آن دو درصدی که در نظرسنجی کانال اعلام کردند که متنفر از هر گونه مطلب اقتصادی هستند! حتی آن عزیزان لطف کنند و این قسمت را ببینند!
ثانیا فکر می‌کنم لازم است راجع به این چیزهایی که زیر ویدیو می‌گذاریم یک توضیحی عرض کنم. بگذارید از ته شروع کنیم!
برای جا به جا شدن ساده‌تر میان ویدیوهای یک بحث، فکر کردیم از امکانات تلگرام می‌شود استفاده‌ی مفیدی کرد! اگر بر روی جور علامت‌ها کلیک کنید یا اگر صدای ما را از موبایل می‌شنوید لمسش کنید، به ویدیوی بعدی منتقل می‌شوید. بدیهی است که هم برای رفتن به قبلی است. شما را به اولین ویدیوی بحث می‌برد و برای حفظ تقارن، به آخرین! یک فهرست هم به پیشنهاد یکی دو نفر از مخاطبین دست و پا کردیم که اگر را بزنید مشاهده خواهید کرد.
حالا برویم بالا! « آپارات» که معلوم است. اگر بر رویش بزنید به لینک همان ویدیو در آپارات راهنمایی می‌شوید. بعضی از مخاطبان با فیلتر شکن و این‌ها مشکل دارند و امیدواریم این طوری کارشان راه بیفتد.
و در نهایت « حامی [چرتکه] باش» این از همه خطرناک‌تر است! شما را به صفحه‌ی چرتکه در پلتفرم حامی‌باش راهنمایی می‌کند که برای جمع‌آوری حمایت‌های ملت از صفحات این چنینی است. شرح و داستان این صفحه را در دخل و خرج چرتکه خواهید یافت.
خب! دیگر برویم سراغ ویدیوی امروز!
باز کردن / نظر دهید

2021-08-29 18:15:15 #اقتصادکلان MRU، رشد اقتصادی، قسمت 9 ام، جغرافیا و رشد.
جبر جغرافیایی! این واژه لابد تا به حال خیلی ما را اذیت کرده ... (!)
آیا واقعا یک همچین چیزی وجود دارد؟ یعنی علاوه بر سیاست‌هایی که کشورها پی می‌گیرند و نهادهایی که پی می‌ریزند، آیا مهم است که در چه جغرافیایی واقع شده باشند؟
این قسمت را ببینید تا از یک جنبه‌ی دیگر هم به ماجرای رشد نگاه کرده باشید!
آپارات
حامی [چرتکه] باش
باز کردن / نظر دهید

2021-08-28 15:21:21 سلام!
در دو هفته‌ی گذشته کمی بیشتر در مورد سوالات اساسی رشد صحبت کردیم.
دیدیم که انگار از زمانی به بعد یک چیزی در دنیا تغییر کرده است. از وضعیت رکود و سکون اقتصادی، در برخی از نقاط جهان رشد آهسته و پیوسته‌ی آغاز شد. بله! رشد آهسته بود اما پیوستگی آن موجب شد که در طی نسل‌ها فاصله از زمین تا آسمان باشد!
به این ترتیب در قسمت ۶ ام به اهمیت نرخ‌های رشد پرداختیم و در ویدیوی جانبی پس از آن با پدیده‌ی چوب هاکی رشد آشنا شدیم!
معجزات رشد و فجایع رشد اصطلاحی است که به ترتیب برای اشاره به کشورهایی که به طور برق‌آسا رشد کردند و آن‌هایی که اصلا توفیق رشد نداشته‌اند به کار می‌رود. در قسمت ۷ ام با این مفهوم آشنا شدیم.
قسمت قبل هم در واقع فتح البابی برای ورود جدی‌تر به بحث و رفتن به سراغ دلایل بود. دیدیم دست تقدیر یک آزمایش تجربی تقریبا بی‌نقص را تقدیم بشریت کرده است. شبه جزیره‌ی کره را به دو نیم‌کره(!)ی شمالی و جنوبی تقسیم کرده و یکی را تسلیم کومونیسم و سیستم برنامه‌ریزی مرکزی کرده و دیگری را تقدیم اقتصاد بازار. می‌بینیم که کره‌ی شمالی وضع فجیع و دلخراشی دارد و مردمش انگار در صدها سال قبل زندگی می‌کنند، و در مقابل کره‌ی جنوبی رفاهی در سطح کشورهای توسعه‌یافته دارد و علاوه بر آن برای ما سوناتا و سوسانو هم می‌سازد!
در ویدیو اشاره شد که اصل بحث نهادها هستند و اصل بحث نهادها، انگیزه‌ها.
اگر از مشتری‌های قدیمی ما باشید، لابد یادتان هست که قسمت اول اقتصاد خرد که در همین پایین هم مشاهده‌اش می‌کنید، اصلا در مورد انگیزه‌ها بود! حتی اگر آن موقع هم آن ویدیو را دیده‌اید، اکیدا توصیه می‌کنم که با این نگاه جدید، یک بازنگری داشته باشید! و اگر ندیده‌اید که بشتابید!
راستی آخر ویدیوی قبل یک سوالی مطرح شد! اگر یادتان نیست یک فکری برایش بکنید که فردا جوابش خواهد آمد!
باز کردن / نظر دهید

2021-08-24 18:58:11 #اقتصادکلان MRU، رشد اقتصادی، قسمت ۸ ام، اهمیت نهادها.
این تصویر معروف را لابد تا حالا دیده‌اید. انگار یک خط کشیده‌اند آن وسط، و بالا را تاریک و پایین را روشن کرده‌اند! این شبه جزیره‌ی کره است. آن پایین موطن جومونگ و خاستگاه هیوندای و این جور چیزهاست و آن بالا کشور دوست و برادر کره‌ی شمالی!
چه چیزی این تفاوت‌های شگفت‌انگیز را ایجاد می‌کند؟ فکر کنم شمه‌ای از جواب این سوال را در این ویدیو خواهید یافت! ولی منتظر مباحث مفصل‌تر در قسمت‌های بعد باشید!
آپارات
باز کردن / نظر دهید