FactNameh | فکت‌نامه

2021-02-13 08:37:51 بررسی ادعای معاون وزیر کشور درباره عدم وجود کودک‌همسری در ایران

تقی رستم‌وندی، رئیس سازمان اجتماعی و معاون وزیر کشور مدعی است: «در ایران چیزی به عنوان کودک همسری به معنایی که در ادبیات جهانی وجود دارد، نداریم.»
معلوم نیست منظور آقای رستم‌وندی از «ادبیات جهانی» چیست، اما طبق آمار رسمی هر سال صدها و هزاران ازدواج در ایران ثبت می‌شود که با هر معیاری مصداق کودک‌همسری است.
اگر بر اساس استاندارد بین‌المللی ازدواج زیر ۱۸ سال را ازدواج کودکان بدانیم، نرخ کودک‌همسری به بیش از یک پنجم کل ازدواج‌های ثبت شده می‌رسد.
اگر ازدواج‌های زیر ۱۵ سال مبنای تعریف ازدواج کودکان قرار دهیم، باز هم نرخ کودک‌همسری بیش از ۵ درصد محاسبه می‌شود. در برخی استان‌ها از هر ۱۰ ازدواج، یکی سن دختر ۱۴ سال یا کمتر است.

با این اوصاف «فکت نامه» این ادعای تقی رستم‌وندی را خلاف واقعیت آشکار می‌داند و به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

برای مطالعه جدول، اینفوگرافی و منابع این مطلب به سایت فکت‌نامه مراجعه کنید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-13 08:05:48 ویدیو: درستی‌سنجی برخی اظهارات حسن روحانی در سخنرانی ۲۲ بهمن ۱۳۹۹

متن کامل گزارش‌ها را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید

درستی‌سنجی مقایسه روحانی از تعداد تخت های بیمارستانی پیش و پس از انقلاب

آمارهای روحانی درباره بیشترین و کمترین درآمد نفتی دولت او و دولت احمدی‌نژاد

آمار روحانی درباره دسترسی روستاییان به آب آشامیدنی سالم

درستی‌سنجی ادعای روحانی درباره مقایسه کارنامه تجاری دولتش با دولت مصدق

@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-12 20:08:38 درستی‌سنجی ادعای روحانی درباره مقایسه کارنامه تجاری دولتش با دولت مصدق

حسن روحانی مدعی است تراز تجاری ایران بعد از دولت مصدق تنها در دولت او مثبت شد.
او پیش از این هم به خصوص در سخنرانی‌های انتخاباتی خود در سال ۹۶ چنین ادعاهایی مطرح شده است.
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهند بعد از سال ۱۳۳۳ تا الان در هیچ دولتی ارزش صادرات غیرنفتی بیش از واردات نبوده و تراز تجاری مثبت نشده است.
در سال‌های ۱۳۳۱ و ۱۳۳۲ (دوران صدارت محمد مصدق) تراز تجاری ریالی ایران مثبت بود. در صحت این آمار و احتمال افزایش مصنوعی ارزش ریالی صادرات غیرنفتی، تردیدهایی مطرح است.
فکت‌نامه به این گفته حسن روحانی که «تراز تجاری ایران بعد از دولت مصدق تنها در این دولت مثبت شد» نشان «نادرست» می‌دهد.

برای مطالعه جدول، اینفوگرافی و منابع این مطلب به سایت فکت‌نامه مراجعه کنید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-11 23:04:19 آمار روحانی درباره دسترسی روستاییان به آب آشامیدنی سالم

حسن روحانی می‌گوید سال ۹۲ کمتر از یک میلیون روستایی به آب آشامیدنی سالم دسترسی داشتند و حالا حدود ۱۰ میلیون نفر دسترسی دارند.
این اعداد و ارقام با آمار رسمی در تناقض است.
این اعداد اختلاف زیادی با آمار رسمی دارد. طبق آمار جمعیت روستایی تحت پوشش آب ۱۶/۹ میلیون نفر است که ۱۵/۴ میلیون آنها به به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند.
مرور آمارهای رسمی نشان می‌دهد وضعیت دسترسی به آب شرب سالم در ۸ سال گذشته طبق آمار و تعریف رسمی تغییری نکرده است.
حدس می‌زنیم روحانی گزارش پیشرفت طرح ملی آبرسانی روستایی را با با شاخص دسترسی به آب آشامیدنی سالم اشتباه گرفته است.
به همین دلیل فکت‌نامه به گفته رئیس‌جمهوری ایران که «سال ۹۲ کمتر از یک میلیون روستایی به آب آشامیدنی سالم دسترسی داشتند و حالا حدود ۱۰ میلیون»، نشان «نادرست» می‌دهد.

متن کامل گزارش را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-11 22:39:11 آمارهای روحانی درباره بیشترین و کمترین درآمد نفتی دولت او و دولت احمدی‌نژاد

حسن روحانی مدعی است کمترین درآمد نفتی دولت احمدی‌نژاد از بیشترین درآمد نفتی این دولت بیشتر بوده است.
اگر آمار صادرات نفتی سال ۸۴ را که احمدی‌نژاد از میانه آن سر کار آمده در نظر نگیریم، حرف روحانی درست از آب درمی‌آید.
میانگین درآمد نفتی ایران در دوران احمدی‌نژاد ۱/۶ برابر دولت روحانی است.
درآمد نفتی دولت روحانی شاید در مقایسه با دولت احمدی‌نژاد کم به نظر برسد، اما با اختلاف زیادی (بیش از ۲ برابر) بیشتر از درآمد نفتی دولت خاتمی و دولت‌های پیشین است.
گفته روحانی دقیق نیست و اعداد و ارقام او اختلاف‌های جزئی با آمار رسمی دارد، اما کلیت ادعایی که مطرح می‌کند تقریبا درست به نظر می‌رسد. به همین فکت‌نامه به آن نشان «نیمه‌درست» می‌دهد.

متن کامل گزارش را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-11 18:38:35 درستی‌سنجی مقایسه روحانی از تعداد تخت های بیمارستانی پیش و پس از انقلاب

حسن روحانی در سخنرانی ۲۲بهمن مدعی شد در آغاز انقلاب ۵۶ هزار تخت بیمارستانی در ایران فعال بوده که حالا به بیش از ۱۵۰ هزار تخت رسیده است.
طبق گزارش‌های مرکز اسناد انقلاب اسلامی آمار تخت‌های فعال بیمارستانی در آستانه انقلاب حدود ۵۸ هزار تخت بوده، نه ۵۶ هزار.
طبق آمار رسمی، تا دو سال پیش تعداد تخت‌های فعال بیمارستانی بیش از ۱۳۸ هزار تخت بوده است.
در ۴۲ سال گذشته جمعیت ایران نیز به همین نسبت رشد کرده است. اگر برای مقایسه، جمعیت را هم در نظر بگیریم و سرانه تخت بیمارستانی را مقایسه کنیم می‌بینیم وضعیت بعد از ۴۲ سال تغییر چندانی نکرده و سرانه تخت بیمارستانی از ۱/۶۱ تخت به ۱/۶۸ تخت (۴درصد افزایش) رسیده است.
فکت‌نامه این ادعای حسن روحانی را را «گمراه‌کننده» ارزیابی می‌کند.

متن کامل گزارش را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-11 18:17:05 آیا واکسن اسپوتنیک روسی بیش از ۲۰نوع عارضه خطرناک دارد؟

علی جوانمردی، روزنامه‌نگار، در ویدئویی که در کانال یوتیوب خود منتشر کرده ادعا می‌کند واکسن روسی اسپوتنیک روسی بیش از ۲۰نوع عارضه خطرناک دارد و از مردم خواسته که این واکسن را تزریق نکنند. او در پاسخ به سوال فکت‌نامه، لینکی را به عنوان منبع ارسال کرده که مربوط به گزارش‌های فاز یک و دوی واکسن اسپوتنیک در مرداد سال ۱۳۹۹ است. ما این خبر را در همان زمان بررسی کردیم.
گزارشی که آقای جوانمردی به آن استناد کرده، اشاره‌ای به عوارض خطرناک نمی‌کند. ضمن اینکه اساسا گزارشی خبری درباره داده‌هایی تایید نشده از سوی منابع معتبر است.
در شهریور ۱۳۹۹، نخستین گزارش معتبر درباره کارآزمایی بالینی فاز یک و دوی اسپوتنیک منتشر شد؛ مرحله‌ای که بر روی دو گروه ۳۸ نفره انجام شده است. این گزارش را ژورنال علمی لنست منتشر کرده است.

فکت‌نامه به این ادعای علی جوانمردی مبنی بر اینکه «علنا اعلام شده که واکسن اسپوتنیک بیش از ۲۰نوع عارضه خطرناک دارد» نشان «نادرست» می‌دهد.

متن کامل گزارش را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-09 23:28:35 وزیر ارتباطات اخیرا در مقاله‌ای از ارتباط توسعه پهن‌باند با رشد اقتصادی صحبت کرده است.

بله، مطالعات معتبری وجود دارد که نشان می‌دهند زیرساخت‌های دیجیتال و ضریب نفوذ اینترنت در رشد و توسعه اقتصادی کشورها موثر است.
در مورد ایران برآوردها نشان می‌دهد سهم فناوری اطلاعات از اقتصاد ایران چیزی بین ۴ تا ۶/۵ درصد است که عدد بزرگ و قابل توجهی است.

بنابراین می‌توان با اطمینان گفت توسعه زیرساخت در رشد اقتصادی ایران تاثیر دارد، اما این همه ماجرا نیست. فیلترینگ و محدودیت دسترسی به اینترنت یک مانع اصلی است.
دست کم ۲ سال است که در سطوح بالای تصمیم‌گیری بحث فیلترینگ اینستاگرام در جریان است. آمار رسمی از حجم فعالیت‌های اقتصادی ایسنتاگرام در دست نیست، اما طبق برآوردهای غیررسمی ده‌ها هزار کسب و کار با گردش مالی هزاران میلیارد تومانی در این پلتفرم مشغول به فعالیت هستند.

متن کامل مقاله را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-09 07:37:21 آیا مجله لنست گزارش خود را درباره واکسن روسی کرونا پس گرفته است؟

خبری که در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، ادعا می‌کند نشریه لنست در مقاله‌ای گزارش خود را درباره واکسن روسی اسپوتنیک پس گرفته است.

نگاهی به تاریخ‌ها نشان می‌دهد نامه‌ای از سوی گروهی از متخصصان منتشر شده که انتقادهایی به «گزارش اولیه» فاز یک و دوی کارآزمایی بالینی دارد. این نامه در سپتامبر سال گذشته میلادی و هفته‌ها پیش از انتشار «گزارش موقتی» نوشته شده که لنست به تازگی یعنی در دوم فوریه ۲۰۲۱ منتشر کرده است.

گزارش جدید، درباره نتایج فاز سوم کارآزمایی بالینی و بر روی حدود ۲۰ هزار نفر است. بنابراین انتشار نامه و اعلام اینکه به تازگی نوشته شده و نتیجه گرفتن اینکه «لنست گزارش خود را درباره واکسن روسی پس گرفته است» ادعایی نادرست است و فکت‌نامه به آن نشان شاخ‌دار می‌دهد.

متن کامل گزارش را همراه با منابع در سایت فکت‌نامه بخوانید
در تلگرام بخوانید
@Factnameh باز کردن / نظر دهید

2021-02-09 01:38:27 ● با وجود اینکه در روزهای اخیر به قدیمی بودن این عکس‌ها اشاره شده است، این دو عکس همچنان به عنوان تصاویری از سفر اخیر #محمدباقر_قالیباف در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌ها منتشر می‌شوند.

تصاویر سفر شهردار وقت تهران به روسیه در آبان ۱۳۹۴ - منبع عکس‌ها

@Factnameh باز کردن / نظر دهید