2022-07-17 10:58:46
نقد سیاست مالیاتی دولت جدید رضا پاکدامن روزنامه جهان اقتصاد 26/4/1401
سیاستهای اقتصادی دولت سیزدهم در حوزه های مختلف بسیار “خاص" و متفاوت نسبت به دولتهای گذشته بوده که بنظر نگارنده در مواردی بدلیل بی توجهی به همه جوانب اجتماعی – اقتصادی ، هزینه های زیادی به کشور تحمیل کرده که در یادداشتهای متعدد آنها را نقد کرده ام.
یکی از این سیاستهای خاص دولت آقای رئیسی ، سیاستهای مالیاتی است.
برای ارزیابی تناسب این سیاستهای مالیاتی با شرایط اقتصادی امروز ایران ، بهتر است نگاهی کلی به سیاستهای مالیاتی سایر کشورها داشته باشیم .
اقتصاد جهانی بعد از بحران کرونا و جنگ اکراین ،دچار شوک مضاعف و رکود گردیده است.
نگاهی به سیاستهای اقتصادی دولتها طی دو سال اخیر نشان می دهد که برای خروج از رکود ، برنامه های متعددی دارند.
طبق گزارش 2022 آنکتاد ، اکثر دولتهای جهان با کاهش مالیات بر شرکتها ، و سایر مشوق لازم برای تحرک بخشی به فعالیتهای اقتصادی و افزایش اشتغال را دنبال کرده اند.
در گزارش اخیر آنکتاد، مقایسه ای بین میانگین نرخ مالیات بر شرکتها در سالهای 1980 و 2021 در قاره های مختلف به شرح ذیل صورت گرفته است
در سال 1980 :
اروپا ( 44.6 % ) - اقیانوسیه ( 34.6 % ) - آسیا ( 38.8 %) - آفریقا ( 44.3 %
در سال 2021 :
اروپا ( 19.1 % ) - اقیانوسیه ( 22.9 % ) - آسیا (19.3 % ) - آفریقا 28.2 % )
این ارقام نشان می دهد که سیاست عمومی اکثر کشورها در همه مناطق دنیا اعم از توسعه یافته یا در حال توسعه ، طی سال گذشته به سمت کاهش مالیات بر فعالیتهای اقتصادی بوده است . یعنی متوسط نرخ مالیات بر درآمد شرکتها برای نمونه در آسیا از 38.8 % در سال 1980 به رقم 19.3 % سال گذشته کاهش چشمگیری یافته است.
ودر کل متوسط جهان نرخ مالیات از 39.3 % در سال 1980 به 22.7 % در سال 2021 کاهش یافته است.
کشور ما نیز بغیر از عوامل عمومی جهانی مانند کرونا و جنگ اکراین ، با تحمل تحریمهای سنگین چند ساله ، در شرایط فوق العاده ای قرار گرفته است. و همه به وجود رکود تورمی اذعان دارند . بنابر این نمی توان سیاستهای اقتصادی ( مانند حذف ارز ترجیحی ، افزایش مالیاتها و.... ) را در این شرایط "
فوق العاده " به اجراء درآورد ، بدون آنکه از تبعات منفی آن در سایر بخشها مصون ماند .
از آغاز دولت آقای رئیسی ، فشار زیادی بر افزایش درآمد دولت از محل مالیاتها گذاشته شد. ا طبق گزارش تفریغ اخیر دیوان محاسبات کل کشور ، طی دو ماهه اول سال 1401 ، بیشترین موفقیت دولت در تامین درآمد ، از طریق وصول مالیات بوده که 79 درصد از رقم پیش بینی شده در قانون بودجه ، تحقق یافته است.
اگرچه با نگاه کلی ، این رویکرد به ظاهر مثبت و شاید موفقیتی برای دولت بنظر برسد ،ولی فضای حاکم بر اقتصاد امروز کشور و خصوصاً گروه های هدف اصناف و فعالین اقتصادی و شرکتها ، دقیقا ارزیابی نشده که منجر به واکنشهای شدید فوری صنوف داشته و تبعات منفی سیاستهای مالیاتی بر شرکتها از جمله تعدیل نیروی کار ، گرایش به فعالیتهای غیرمولد و بازار خاکستری در میان مدت ظاهر خواهد شد
تجویز هر نسخه توسط یک پزشک حاذق ، متناسب با شرایط عمومی بیمار و در نظر گرفتن بیماریهای زمینه ای وی می بایست باشد و اگر این قاعده توسط طبیبان اقتصادی رعایت نگردد ، قطعا بجای معالجه ، شاهد افزودن دردهایی به درد قبلی خواهیم بود.
دولت نمی بایست به مالیات صرفاً بعنوان مبع درآمد نگاه کند زیرا
عدم تناسب سیاستهای مالیاتی با شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه، ممکن است ، هزینه های بیشتری در سایر بخشها بعهده دولت و دولتهای بعدی بیافتاد.
https://chat.whatsapp.com/CRbYEgpzQ0dI0Ql9T5Xg1t
لینک واتساپی توسعه ایران
168 viewsedited 07:58
م
