سرو سخنگو (دکتر اسلامی نُدوشن)

2023-05-30 01:27:13 استاد باقر پرهام (متولد سال ۱۳۱۴، رودبار) جامعه‌شناس، فیلسوف، مؤلف و مترجم برجسته‌ در شامگاه یکشنبه هفتم خرداد ماه، دور از وطن در ایالت کالیفرنیا، چشم از جهان فرو بست.
استاد پرهام از جمله پایه‌گذاران نهاد صنفی کانون نویسندگان ایران در اردیبهشت ۱۳۴۷ بود و آرزویی جز سربلندی و سرافرازی ایران نداشت.
این عارضه‌ و خلأ بزرگ فرهنگی را به خانواده‌ی محترم ایشان و اعضای عزیز کانال سرو سخنگو و پویندگان علم و فرهنگ تسلیت عرض می‌کنیم.

نامِشان زمزمه‌ی نیم‌شبِ مستان باد
     تا نگویند که از یــاد فرامـوشانَند


کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-29 07:38:22 گرچه زندگی کوتاه و همراه با نارسائی و تلخ‌کامی است، لااقل می‌توان همه‌ی آنچه را که دست نیافتنی است در اندیشه و خیال به دست آورد و از طریق هنر به آن جسمیّت داد.

#صفیر_سیمرغ

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی‌ نُدوشن

@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-27 22:26:45 ‍ ‍ ‍ ‍ تاریخ بخوانیم      بخش نخست؛ تاریخ بخوانیم، این آسان‌ترین راه است که عمر خود را دراز کنیم؛ آن را تا سپیده‌دَم تمدّنها جلو ببریم، تا به دورانی که نیاکانِ دیرینه‌ی ما با معصومیّتِ ساده‌دلها، بر این آسمان پُر ستاره و لاجوردِ درخشان نگاه می‌کردند، و… باز کردن / نظر دهید

2023-05-24 16:42:31 سرو سخنگو (دکتر اسلامی نُدوشن) pinned a video باز کردن / نظر دهید

2023-05-24 16:41:46 به مناسب صد سالگی استاد محمّدعلی موحّد
        (زاده‌ی دوّم خرداد ۱۳۰۲، تبریز)

زنده‌یاد محمّدعلی فروغی در باب عشق به میهن و ملّت چه زیبا گفته‌اند که «چون وطن‌پرستی و ملّت دوستی البتّه لوازمی دارد که هر کس باید به قدرِ قوّه به آن قیام نماید، در نظر من نخستین لوازم آن، این است که شخص در ادای آن وظایفِ انسانیّت که موجب عزّت و حرمتِ ملّتش می‌شود کوتاهی ننماید، و اگر استعدادش در انجامِ این وظیفه سرشار نباشد لااقل در تجلیل و تکریمِ کسانی که استعداد را داشته و به کار انداخته‌اند، بکوشد.»(سیاست‌نامه‌ی ذکاءالملک)

بنده که استعداد شایسته‌ای برای این وظیفه‌ی ملّی نداشتم به وسع خود کوشیدم تا بزرگانی را که از این استعداد سرشار بودند لااقل به اطرافیانم معرّفی نمایم تا در پیشگاه وجدانِ خود هم تجلیل و تکریمی از ایشان کرده باشم، هم تمرینی در جهتِ میهن‌پرستی و شناختِ تاریخ و فرهنگِ ملّی؛
هرگاه که یکی از این بزرگان به دهه‌ی هشتاد و نودِ عمرِ با برکتِ خویش می‌رسیدند، دعایم این بیتِ حافظِ جان بود:
ز خطّت صد جمالِ دیگر افزود
که عمرت باد صد سالِ جلالی

از دیروز که دکتر محمّدعلی موحّد، پیرِ اسرار و حکمت و فرهنگِ میهنمان به صد سالگی رسیدند، به دعای خود بیت دیگری از حضرت حافظ افزودم:
به هر منزل که روی آرَد خدایا
نگـه دارش به لطـفِ لایــزالی

استاد موحّد که همواره در عمر پر برکتشان حافظ و خدمتگزارِ فرهنگ و ادب و تاریخ و حکمتِ ایران‌زمین بوده‌اند شاید در مقایسه با بیشتر اساتیدِ این راه، آثار کمتری را به زیور طبع آراسته باشند ولی به مرام و روشِ دو مرادِ بزرگِ خویش شمس تبریزی و مولانا جلال‌الدّین آثار تابناکی خلق کرده‌اند که تا ابد در آسمانِ تاریخ و فرهنگِ ملّیِ ما می‌درخشند، آثار گرانسنگی چون تصحیح مقالات شمس تبریزی، تصحیح مثنوی معنوی، در هوای حق و عدالت، در کشاکش دین و دولت، خواب آشفته‌ی نفت...
بر آستانِ حضرتِ این استادِ بی‌بدیل و پیرِ اسرار که «صد ملک دل به نیم نظر می‌توان خرید» سر تعظیم فرود می‌آوریم و سلامتی و بهروزی و شادکامی را برایشان مسئلت می‌نماییم.

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن

@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-24 05:39:29
بخشی از غزلِ هوش‌رُبای حضرت مولانا
با خوانش زیبای استاد محمّدعلی موحّد

(با سپاس از فرهنگ نشر نو)

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-22 22:48:53 ‍ ‍ ‍ ‍ تاریخ بخوانیم
     بخش نخست؛

تاریخ بخوانیم، این آسان‌ترین راه است که عمر خود را دراز کنیم؛ آن را تا سپیده‌دَم تمدّنها جلو ببریم، تا به دورانی که نیاکانِ دیرینه‌ی ما با معصومیّتِ ساده‌دلها، بر این آسمان پُر ستاره و لاجوردِ درخشان نگاه می‌کردند، و از آن امیدها داشتند؛ انتظارهایی که تا امروز، با آنکه چندین هزار سال از آن زمان می‌گذرد، هیچ یک برآورده نشده است، و ما جز آنکه خود را به ابزار مجهّز کرده‌ایم، برتریِ دیگری بر آنها نداریم و قادر به گشودن هیچ یک از گِرِه‌های اصلی نبوده‌ایم:
مانند آنان بیمار می‌شویم، فرسوده می‌شویم، عشق و هجران داریم، به پایانِ راه می‌رسیم و می‌میریم، و بیش از آنان از فردای خود باخبر نیستیم.
فایده‌ی تاریخ را بهره‌وری از تجربه‌ی پیشینیان گرفته‌اند، ولی خوش‌ترین نصیبی که آن به ما می‌دهد آن است که برای ما تسلّی است. به ما می‌گوید که هزاران هزار هزار از گذشتگان، مسافرِ همین راه بودند، آن را پیمودند و در دهانه‌ی افقِ بی‌انتها ناپدید شدند:
«گفتند فسانه‌ای و در خواب شدند»
چه بزرگ بودند و چه حقیر، همه‌ی آنان کوله‌بار رنج و امید و شادیِ خود را بر پشت داشتند؛ و در میان آنان عدّه‌ای نام‌آور بوده است که صدایی از آنان در این گنبد دوّار پیچیده.
زندگی، کوتاه است و ابدیّت بی‌کرانه. عارفانِ ما در آرزوی جاودانی شدن، می‌کوشیدند تا این ریسمانِ کوتاه را به آن طناب _که کلّ هستی باشد_ پیوند زنند؛ ذرّه‌ای به جانب خورشید، کوزه‌ای در دریا، ولی متأسفانه ما خود در همین خلقتِ شگفتِ خویش، هم ذرّه‌ایم و هم خورشید، هم کوزه و هم دریا، و مأمور به اینیم که این بارِ گرانِ تناقض را تا به آخر بِکشیم...

              #ایران_و_تنهایی‌اش

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی‌ نُدوشن

@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-20 19:09:41 خون‌هایی که بر سرِ راهِ «قدرت» ریخته شده است، از خون‌های دیگرِ تاریخ، بیشتر و شاید از همه پوچ‌تر و توجیه ناپذیرتر است.
در طلبِ مال و نام و زن، آسان‌تر می‌شود آدمکشی را علّت‌یابی کرد؛ ليكن جاه‌طلبی چون از حدّ و قاعده بگذرد، از درونی مُستَسقی و بیمار حکایت می‌کند.
وقتی پایه‌های قدرت بر خون قرار گرفت، حفظِ آن با حفظِ جان، پیوند می‌خورد و چنین تصوّر می‌شود که اگر قدرت از دست برود، زندگی نیز با آن رفته است.
اینجاست که چه بسا جنایت پُشتِ جنایت بیاید و استمرارِ آن ضرورتی شناخته شود.

#داستان_داستان‌ها

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن

@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-18 07:34:51 ایران به چه نیاز دارد؟
پول؟ ارز؟ آب؟ ذخایر معدنیِ پایان‌ناپذیر؟ به نیروی‌نظامی؟ تکنولوژی؟ حمایتِ بین‌المللی؟ اتم؟
هرکدام از این‌ها می‌تواند کارساز باشد ولی مشکلِ او را حل نمی‌کند؛
او به یک چیز احتیاج دارد: انسان‌؛
اگر داشت همه چیز دارد، اگر نداشت به جایی نخواهد رسید.

#ایران_را_از_یاد_نبریم

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی‌ نُدوشن

@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید

2023-05-15 05:39:07 ‍ ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیمِ سخن فردوسیِ جـان و گرامیداشت زبان پارسی


چرا شاهنامه به وجود آمد، چرا شاهنامه نوشته شد؟
هر زمانی اقتضایی دارد و چیزی می‌طلبد که مورد احتیاج است... در مورد شاهنامه یک چنین وضعی بود. در آن زمان ایرانی می‌خواست ترکیب تازه‌ای به زندگیِ خود ببخشد. شخصیّت خود را از نو احیاء کند و برای این کار دست به اقدامهای متعدّدی زده بود؛ از جمله در آغاز تعدادی مقاومتهای نظامی بود، در برابر دستگاه بنی‌امیّه و بنی‌عبّاس که می‌خواستند ایران را در زیر تسلّط خود داشته باشند. اینها هیچ کدام به نتیجه‌ی مطلوب که رهاییِ کاملِ ایران بود نرسید، گرچه ثمره‌هایی به بار آورد. بنی‌امیّه به همّت ایرانیان سرنگون شدند و همه‌ی سران آنها نابود گردیدند و این تا حدّی جوابِ «قادسیّه» بود، خلافت آمد به دست بنی‌عبّاس که رفتار مساعدتری نسبت به ایرانی‌ها داشتند ولی کشمکش ظاهر و پنهان در جریان بود و در واکنش قدرتهای محلّی چون صفّاریان و آلِ بویه نمود می‌کرد و حتّی گاه خلافت عباسی را تا آستانه‌ی زوال پیش می‌بُرد.
سامانی‌ها که ایرانی‌ترین و با ثابت‌ترین حکومتهای ایرانی بودند با بغداد راه مماشات در پیش گرفتند و از این طریق فرصت یافتند که استقلالِ کشور را از طریقِ احیاء فرهنگِ ایرانی پایه‌ریزی کنند.
مهم‌ترین واقعه در این زمان سر بر آوردنِ زبان فارسیِ دَری و نیرو گرفتنِ آن بود که بر اثر آن دورِ تازه‌ای در زندگیِ ایرانی آغاز گشت سیل آثار به نظم و نثر جاری گردید، و به همراه آن آیین‌های دیرینه‌ی ایرانی جان گرفتند. سامانیان که نسبتِ خود را به بهرام چوبینه می‌رساندند، تمدّنِ ایرانِ بعد از اسلام را پی افکندند...
آنگاه نوبت به فردوسی رسید که از حُسن اتّفاق همه‌ی عواملِ مساعد در او جمع شد. مردی دهقان‌زاده از توس، توس یکی از شهرهای فرهنگیِ خراسان، ناحیه‌ی ناآرامی بوده، محلّ برخورد عقاید ملّی و دینی، و هر دو تا حدّی همراه با افراط. داستانی که نظامی عروضی درباره‌ی آن مذکّرِ توس آورده که مانع از دفن جنازه‌ی فردوسی شد، نشانه‌ی تعصّبِ گذشت ناپذیری است. در عین حال روحِ ملّی و ایران‌گرائی در همین شهر دامنه‌ای داشته. شاهنامه‌ی ابو‌منصوری به نثر که ترجمه‌ی خداینامه‌ی عهد ساسانی بود و به فارسیِ دری درآمد، پایه‌ی کار قرار گرفت. همین مانده بود که آن را به شعر در آورند تا بتواند در درونِ مردم جا بیفتد.
ایرانی می‌خواست باور داشته باشد که هنوز زنده است. تنها خاکستری بر روی این آتش گرفته بود، فردوسی آمد و این خاکستر را کنار زد، ایرانی در زیر تسلّطِ عربِ اموی و عبّاسی «عجم» شده بود، او می‌خواست دوباره ایرانی باشد، و شاهنامه این امکان را برای او فراهم کرد.
فردوسی جواب‌دهنده به ندای مردمِ زمان بود، چون چشمه‌ای از قعرِ ضمیرِ ایــرانی جوشید، زیرا ایرانی خود را محکوم به زنده بودن می‌دید، بناگهان شاهنامه مانند صبح بر کاروانِ گمشده‌ای سر برآورد.
فردوسی احساس کرده بود که این کتاب برای قوم ایرانی ارزش حیاتی دارد بنابراین همه‌ی زندگیِ خود را بر سرِ آن نهاد، زیرا ایمان داشت که کاریست کارِستان و سرنوشتِ یک ملّت را رقم می‌زند.
شاهنامه در شرایطی پدید آمد که نموداری از زنده بودنِ قومِ ایـــرانی باشد.

              #از_رودکی_تا_بهار

کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن

@sarv_e_sokhangoo باز کردن / نظر دهید