سنقری

2021-04-12 23:41:03 یکی از ضرب المثل هایی که همیشه در دوران نوجوانی برای من مساله ساز میشد و دلیل آنرا نمی فهمیدم مثل"مگر ارمنی سه" بود که معمولا زنها به کسی که بیرحمانه رفتار میکرد می گفتند.
مدتها این سوال در ذهن من بود که چرا "ارمنی" بیرحمه؟ چرا مثلا یهودی یا حتی دیگر مسیحی ها و ... بیرحم نیستند در حالیکه از بیرحمی آنها بیشتر شنیده بودیم و برعکس اگر خاطرتان باشد در دوران پهلوی ارامنه را بسیار ستمدیده معرفی میکردند (که البته ستمی که به ارامنه در لهستان و... رفته قابل چشم پوشی نیست) اما در سنقر بیرحم ها را ارمنی نام می دادند.
تا اینکه گزارشات محمد کریم خان قره باغی را خواندم. در قره باغ ارامنه با کمک روسیه تزاری چنان شرایط را بر مردم سخت می کنند که عده زیادی ناچار به مهاجرت به داخل ایران می شوند و بخشی از مهاجرین به همدان به دلیل شناختی که از گفته های زائرین کربلا که از سنقر عبور کرده بودند از ترک زبان بودن مردم منطقه سنقر و بکر بودن منطقه سنقر و اطراف آن بلحاظ کشاورزی و دامپروری داشتند راه سنقر را در پیش میگیرند . این مهاجرین فقط در سنقر ساکن نشده اند.
در گزارش محمد کریم خان قره باغی بتاریخ شعبان المعظم ۱۲۲۹ هجری قمری به دربار فتحعلی شاه آمده است :
قربان خاک پای جواهرآسای اقدس همایون مبارکت شوم. مدت مدیدی سعادت و فیض آستان بوسی را نداشتم امید است بزودی سعادت دستبوسی نصیب این بنده درگاه شود.
از تصدق وجود مسعود مبارک، چند خانواده از ولایت قره باغ در سنقر و اطراف آن قصبه ساکن شدند.
اهالی حسب الامر همایونی زمین در اختیار چاکر معین نموده تا برای مهاجرین مقرر شود. از بندگان ذات اقدس همایونی دسته جاتی( گروه هایی) به اطراف قصبه تا ۵ فرسخی راهی شدند مقرر شد در مناطقی که نه خالصه و نه اربابیست ،ساکن شوند.روزنامه نویس مخفی به همراه آنان راهی گردید. در قراه ، ترکان تزاحمی با مهاجرین الحمدلله نداشتند . عشایر کرد می آیند و می روند و تزاحم ندارند.
خداوند جان عالم را تصدق خاک پای مبارک بگرداند. باز کردن / نظر دهید

2021-03-25 03:31:07 نوروز بر سنقریها مبارک
@sonqor2
متاسفانه ابزار کافی در اختیار نداشتم. یک عروسک قدیمی و دو سه اسباب بازی دیگر بدون سه پایه و نورسنج و خلاصه کمی با عجله شد. محض تبریک سال نو بود و نقائص را چشم پوشی کنید. باز کردن / نظر دهید

2021-03-23 14:23:46 همانگونه که قبلا اشاره شد در باره کوچ از قره باغ به سنقر و نیز تاریخچه سنقر مدارک مکتوب مفصلی بدست آمده که چون در آینده به شکل کتاب در اختیار محققین و عموم مردم قرار خواهد گرفت در باره تمام مدارک اینجا نیازی به صحبت نیست. البته شیوع ویروس کرونا ادامه کار را برای همشهری ما در اروپا کمی دشوار کرده که انشالله با کنترل بیماری و برقراری امکان دسترسی به باقیمانده اسناد و مکتوبات در جمهوری آزربایجان و قره باغ همه موارد دسته بندی و تنظیم و ارائه خواهد شد.
برخی از مدارک به گزارشات مفصل و دقیق محمد کریم خان قره باغی به دربار فتحعلیشاه قاجار برمی گردد که گزارش دقیقی از مال و اموال و نحوه کوچ از مناطق اشغالی روسها و ارامنه به سمت زنجان و قزوین و همدان و سنقر را ارائه می دهد.
نکته جالب در گزارش این مقام دولتی ، اشاره دقیق و با جزئیات به روش مهاجرت، دلیل انتخاب مناطق، تاریخچه مناطق اسکان شامل سنقر و موارد مفصل دیگر است.
تاریخ نوشته های محمد کریم خان به زمستان ۱۱۹۲ خورشیدی برابر با ۱۲۲۸ ه‍.ق مطابق با۱۸۱۴ م یعنی حدود ۲۰۷ سال قبل برمیگردد.
گزارش وی درباره سنقر به حدود ۸ ماه بعد از گزارشهای فوق برمیگردد که طبق یادداشت ها به سنقر آمده و گزارش کاملی از وضعیت تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی سنقر تهیه و به دربار ارسال کرده است. در این گزارش با اشاره به مستندات پر تعدادحکومتی و کتابی که در سنقر توسط میرزا ابوالحسن نامی در اختیار وی قرار داده می شود به اتفاقاتی که بر سنقر گذشته است مفصلا اشاره می کند. وی در سال ۱۲۳۷ ه ق به منطقه قره باغ برمیگردد و ۲۶ سال بعد در همانجا درمی گذرد.
نکته جالب در باره ایشان این است که رونوشت تمام گزارشات ارسالی به دربار فتحعلیشاه را نزد خود نگه داشته که بعدها توسط فرزندان وی نیز نگهداری می شود . بعد از انقلاب اکتبر و تشکیل‌ دولت شوروی این اسناد در اختیار دولت قرار میگیرد و به موزه ها سپرده می شود.
در آینده خلاصه هایی از نوشته ها و یادداشت های محمد کریم خان قره باغی که از طرف دوست عزیزمان برای بنده ارسال شده یا خواهد شد را در کانال قرار خواهم داد.
جالب اینجاست که در این نوشته ها عملا تاریخ سنقر و برخی مناطق اطراف آن بصورتی واضح و بدون ابهام مطرح می شود و آن ابهامی که سالها بر تاریخ سنقر غالب بود و محققین را به حدس و گمان وادار میکرد کاملا از بین رفته است. چون محقق این موارد قصد تبدیل این نوشته ها به کتاب را دارد از اینجانب خواسته که انتشار اسناد را با هماهنگی ایشان انجام دهم. در هر زمان که ایشان اجازه دهند تصاویر نوشته ها و اسناد را نیز در کانال خواهم گذاشت.
نکته آخر که نباید از آن غافل شد قلم توانای محمد کریم خان قره باغی است که ظرافت های زبانی در فارسی و ترکی را کاملا میشناخته و در نوشتن به هر دو زبان کاملا توانا بوده است. البته متون ترکی وی یادداشتهای ایشان بعد از اسکان مجدد در قره باغ است و در بین آنها هفت صفحه درباره سفر به سنقر و موارد مربوط به آن نیز وجود دارد.
@sonqor2 باز کردن / نظر دهید

2021-01-18 14:18:51 جهت اطلاع علاقمندان:
دو محقق گرانقدر با یافتن مدارک و مستندات جدید دو موضوع قدیمی در باره سنقر را دوباره مطرح کرده اند که پاسخ آن با پاسخ های قبلی متفاوت است.
مورد اول در باره اشغال حدود سه ساله سنقر توسط نیروهای روسی در زمان جنگ اول جهانی است . در جنگ آجین نیروهای سنقر با دلاوری ،نیروی روس را که قصد داشت از مسیر سنقر به کرمانشاه برسد شکست داد . فتح السلطان فرهنگ که یکی از خوانین میهن پرست بود بعد از این نبرد به نیروهای دولت موقت که در کرمانشاه تشکیل شد پیوست و به مبارزه ادامه داد اما بر اساس مدارک بدست آمده یکی دیگر از خوانین از پشت خنجر زده و نیروهای روس بعد از سقوط کرمانشاه را به سنقر راه می دهد و در قبال آن امتیازاتی میگیرد.
مورد دوم به تحقیق گسترده یکی از همشهریان ساکن اروپا برمیگردد که در نوع خود بسیار جالب است. بر اساس این تحقیق بعد از معاهده گلستان ارامنه به قره باغ حملاتی داشته و آنجا را نا امن می کنند و زندگی را بر ساکنین دشوار کرده که باعث کوچ گروهی از اهالی قره باغ به سنقر در حدود ۲۰۰ سال پیش می شود.
ظاهرا بمناسبت سفرهای زیارتی به کربلا با منطقه آشنایی داشته اند و از سکونت ترک زبانها در این منطقه و آب و هوای آن اطلاعات مفصلی در اختیارشان بوده است.
این تحقیق با جزئیات در حال تکمیل است.
@sonqor2 باز کردن / نظر دهید

2021-01-15 04:14:00 کلیپی بیاد شاعر ارزنده سنقر. پرتره شاعر اثر آقای احسان مهرزاد است. باز کردن / نظر دهید

2020-11-07 18:53:22 #امان_الله_طاهری
هنرمند پرافتخار و مردمی سنقر که در نواختن دوزله مهارت و چیره دستی غیرقابل انکار خود را بارها برخ کشیده بود دار فانی را وداع گفت.
وی در زمینه تخصصی خود صاحب سبک بود و از سوی دیگر از جنس هنرمندان مردمی دیار خود بحساب می آمد.
این ضایعه گران به خانواده وی واهالی هنر راستین تسلیت باد . بی شک یاد و خاطره امان دای هیچگاه از یادها نخواهد رفت. باز کردن / نظر دهید

2020-10-28 15:21:51 " شبه‌هنرمند گرفتار اوبلوموفیسم کامل ذهنی است. دقیقا هیچ امر اجتماعی برایش مطرح نیست. هیچ جریانی او را تکان نمی‌دهد، به تمام مسائل مملکتی بی‌اعتناست. دنیا را آب ببرد او را خواب برده است. اما با این همه مردگی، اصلا جمود نعشی ندارد، در زندگی روزمره مدام می‌دود و می‌دود و می‌دود، از این گوشۀ دنیا به آن گوشۀ دنیا، از این شهر به آن شهر، از این جشن به آن جشن، از این مجلس به آن مجلس، فقط به این دلیل که همیشه حضور داشته باشد، به این دلیل که او را ببینند، به این دلیل که فضا را بسنجد و ببیند که باد از کدام سمت می‌وزد، و به کدام جهت باید مایل شد، به کدام سمت باید رو کرد...
مدام راهی جشن‌ها و جشنواره‌هاست. اصلا جشن‌ها را این شبه‌هنرمندان ترتیب می‌دهند و راه می‌اندازند و بیت‌المال ملت را بر باد می‌دهند. در هر مجلسی و هر محفلی باید حضور داشته باشند. اگر کاری انجام دهند به هزار بند و بست دست می‌زنند، جایزه‌بگیر حرفه‌ای هستند. افتخارات تفویض شده را همیشه و همه جا یدک‌کش خود می‌کنند، عکس‌هایی را که در موقعیت‌های مختلف گرفته‌اند زینت‌بخش خانه و کاشانه‌شان است. با وسایل به اصطلاح روابط جمعی، از روزنامه بگیر تا رادیو و تلویزیون روابط بسیار حسنه دارند، بدین ترتیب است که همیشه با قیافه‌های مختلف عکس مبارکشان زینت‌بخش صفحات مطبوعات است...
شبه هنرمند شکارچی خوبی هم هست، برای بقای خود و اعتبار حضور خود سعی می‌کند عده‌ای را دور خود جمع کند، به این نیت به شکار جوانان مستعد و شیفتۀ هنر و اندیشه می‌رود. جوانانی که جوانۀ جوهر هنری در وجودشان آمادۀ شکفتن و گل دادن است. شبه‌‌هنرمند با طنازی و تبختر، به بهانۀ ارشاد اینچنین موجود معصومی را شکار می‌کند، چشم دل و گوشش را می‌بندد، با بی‌حسی کامل بی‌آنکه دردی حس شود، زهر خود را می‌ریزد، مسمومش می‌کند، او را به طرف هنر مطلق، نقاشی مطلق که هیچ معنایی ندارد رهبری می‌کند...
شبه‌هنرمند آماده و حاضر به یراق است که سفارش بگیرد. خلاقیت که ندارد، ولی راه و رسم از این رو به آن رو کردن را که بلد است. تقلب که حرفۀ اوست، اگر یک گالری بخواهد چند روزی دیوارهایش را پر کند، شبه‌هنرمند برق‌آسا نمایشگاهی ترتیب می‌دهد، اگر یک ناشر دولتی بودجۀ اضافی داشته باشد برق‌آسا چند کتاب دلخواه تالیف می‌کند، مساله اینست که عرصه هیچوقت برای شبه‌هنرمند تنگ نیست، هیچ وقت."

# بخشی از سخنرانی ده شب گوته
#غلامحسین_ساعدی باز کردن / نظر دهید

2020-09-06 21:04:45 حکایت منصور حلاج

پس حسین را ببردند تا بر دارد کنند. صدهزار آدمی گرد آمدند... درویشی در آن میان پرسید که عشق چیست؟ گفت: امروز، فردا و پس فردا بینی!
آن روز بکشتند و دیگر روز بسوختند و سوم روزش برباد دادند

پس در راه که می‌رفت می‌خرامید، دست اندازان و عیار وار می‌رفت با سیزده بند گران. گفتند: این خرامیدن چیست؟ گفت: زیرا به قربانگاه می‌روم.



چون به زیر دارش بردند بوسه‌ای بر دار زد و پا بر نردبان نهاد. گفتند: حال چیست؟ گفت: معراج مَردان سرِ دار است.

پس جماعت مریدان گفتند: چه گویی در ما که مریدانیم و اینها منکرند و ترا سنگ خواهند زد؟ گفت: ایشان را دو ثواب است و شما را یکی؛ از آن که شما را به من حُسن ظنی بیش نیست و ایشان از قوت توحید، به صلابت شریعت می‌جنبند و توحید در شرع اصل بُود و حُسن ظن فرع.


هر کس سنگی می‌انداخت؛ شبلی را گلی انداخت، حسین منصور آهی کرد. گفتند: از این همه سنگ هیچ آه نکردی؛ از گلی آه کردن چه معنی است؟ گفت: از آن که آنها نمی‌دانند، معذورند؛ از او سختیم می‌آید که او می‌داند که نمی‌باید انداخت.



#تذکره_الاولیا
#شیخ_فریدالدین_عطار باز کردن / نظر دهید

2020-05-04 23:42:18 فرهنگ لغات ترکی

در این کانال، مطالب راجع به زبان ترکی، لغتنامه های ترکی، کتب دستور زبان و بعداً آثار ادب و فرهنگ ترکی معرفی و در صورت امکان قانونی برای دانلود قرار داده میشوند


@turkcesozlukler

لطفا برای کمک به شناساندن کتب تُرکی، دوستان علاقمند را به کانال دعوت بفرمایید باز کردن / نظر دهید

2020-05-04 23:41:23 ضرورت تاسیس فرهنگستان زبان و ادبیات تُرکی

دکتر جواد نوروزی

نبود فرهنگستان زبان وادبیات تُرکی آسیب شدیدی در سال‌های اخیر به این زبان وارد ساخته است .فقدان مراکز علمی، پژوهشی به همراه عواملی مانند فراموشی و رقیق‌تر شدن زبان مادری (پدیده فآذری) در روند انتقال شفاهی از یک نسل به نسل دیگر و عدم امکان معادل‌سازی و معادل‌یابی برای موضوعات، مفاهیم و اشیای جدید، می‌تواند آن زبان مادری را به زبانی نازا و ایستا تبدیل کند. عدم انتقال نسلی و نازایی زبانی می‌تواند در یک بازه زمانی طولانی، یک زبان را به گویش تبدیل کند و یا حتی منجر به مرگ تدریجی آن زبان شود. به طور نمونه، زبان‌های مازنی و گیلکی دست کم در مناطق شهری در طی دهه‌های اخیر تبدیل به گویش و لهجه شده‌اند که بر پایه تعاریف زبان شناسی، دیگر به سختی می‌توان آن‌ها را زبان نامید.

آب رفتن زبان ترکی و گسترش پدیده زبان فآذری یکی از آسیب‌های اصلی در سال‌های اخیر می‌باشد.: پدیده «زبان فآذری» (فارسی + آذری) به زبان ترکی آمیخته با واژگان و دستور زبان فارسی گفته می‌شود که از نظر شکل و محتوا تهی شده و بر اثر ترکیب مفرط و لجام گسیخته با زبان فارسی به شکل زبانی فاقد ساختار، قاعده و پویایی در آمده است. گسترش پدیده فآذری بویژه در میان جمعیت‌های مهاجر به کلانشهرها، بزرگ‌ترین تهدید پیش روی زبان ترکی آذربایجانی است چرا که آن زبان را از درون تهی و گویشوران آن را به فراموشی تدریجی زبان مادری و جایگزینی آن با زبان غالب (فارسی) سوق می‌دهد. دو عامل در شکل‌گیری این پدیده نقش‌آفرینی کرده‌اند. نخست، رسانه‌ها و دوم، نظام آموزشی.

نظر به اينكه زبان تُرکی ، زبان مهم عالم اسلام و كليد بخش عظيمى از ذخاير ارزشمند علمى و ادبى تمدن اسلامى، و خود از اركان هويّت فرهنگى ملت ايران است، و با توجه به اينكه بنابر قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران،به‌منظور حفظ سلامت و تقويت و گسترش اين زبان و تجهيز آن براى برآوردن نيازهاى روزافزون فرهنگى و علمى و فنى و رفع تشتت و ايجاد هماهنگى در فعاليت‌هاى مراكز فرهنگى و پژوهشى در حوزۀ زبان و ادب ترکی و سازمان دادن به تبادل گسترده و پربار تجربه درزمينۀ تحقيقات و مطالعات در اين حوزه و صرفه‌جويى در نيرو و استفادۀ صحيح از كارشناسان و پژوهشگران و ايجاد مرجعى معتبر و برخوردار از وجهه و حيثيت جهانى در ايران می‌بایستی فرهنگستان زبان و ادبیات ترکی تاسیس شود.

فرهنگستان زبان و ادبیات ترکی می‌بایستی به دنبال اهداف ذیل باشد:

حفظ قوّت و اصالت زبان ترکى، به‌عنوان يكى از اركان هويت ملى ايران و زبان مهم عالم اسلام و حامل معارف و فرهنگ اسلامى؛
پروردن زبانى مهذّب و رسا براى بيان انديشه‌هاى علمى و ادبى و ايجاد انس با مآثر معارف تاريخى در نسل كنونى و نسل‌هاى آينده‌؛
رواج زبان و ادب ترکی و گسترش حوزه و قلمرو آن در داخل و خارج از كشور؛
ايجاد نشاط و بالندگى در زبان ترکی، به ‌تناسب مقتض سازمان دادن و تمشيت فعاليت‌هاى ناظر به حفظ ميراث زبانى و ادبى فارسى‌؛

فرهنگستان زبان وادبیات ترکی در حوزه‌های ذیل می‌تواند فعال باشد:

تأسيس واحدهاى واژه‌سازى و واژه‌گزينى و سازمان دادن واحدهاى مشابه در مراكز دانشگاهى و ديگر سازمان‌هاى علمى و فرهنگى و هماهنگ ساختن فعاليت‌هاى آنان از راه تبادل تجارب‌؛
نظارت بر واژه‌سازى و معادل‌يابى در ترجمه از زبان‌هاى ديگر به زبان ترکی و تعيين معيارهاى لازم براى حفظ و تقويت بنيۀ زبان ترکی در برخورد با مفاهيم و اصطلاحات جديد؛
كمک به معرفى و نشر ميراث زبانى و ادب ترکى به‌صورت اصلى و معتبر؛
اهتمام در حفظ فرهنگ‌هاى علمى و مردمى و جمع‌آورى و ضبط و نشر امثال‌وحكم و كليۀ اعلام و اصطلاحات ترکی در همۀ زمينه‌ها و بهره‌بردارى از آن‌ها براى پرورش و تقويت زبان و ادب ترکی‌؛
سازمان دادن تبادل تجربه‌ها و دستاوردهاى مراكز پژوهشى در حوزۀ زبان و ادب ترکی و تأمين موجبات بهره‌بردارى صحيح از اين تجربه‌ها؛
بهره‌بردارى صحيح از گویشها ى محلى (در داخل و خارج از ايران‌) به‌منظور تقويت و تجهيز اين زبان و غنى ‌ساختن و گستردن دامنۀ كاركرد آن‌؛
معرفى محققان و اديبان و خدمتگزاران زبان و ادب ترکی و حمايت از نشر آثار ايشان و كمک به تأمين وسايل فعاليت علمى و فرهنگى آنان و فراهم آوردن موجبات تقدير از خدمات آن‌ها.

★ رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار

منبع: روزنامه مردم سالاری


لطفا برای کمک به شناساندن کتب تُرکی، دوستان علاقمند را به کانال دعوت بفرمایید

@turkcesozlukler باز کردن / نظر دهید