2022-06-24 14:57:27
برگی از تقویم تاریخ
۳ تیر سالروز درگذشت عبدالعلی وزیری
( زاده ۷ تیر ۱۲۹۰ تهران -- درگذشته ۳ تیر ۱۳۶۸ تهران) خواننده موسیقی سنتی ابران
عبدالعلی، پسرعموی کلنل وزیری، استاد نامدار موسیقی بود که از نوجوانی، از همان سالی که پسر عمویش مدرسه موسیقی خود را بنیاد کرد، در سال ۱۳۲۰ بهفراگیری موسیقی "تار و آواز" پرداخت. او چنان پیش رفت که دوسال بعد میتوانست در "کلوب موزیکال" وابسته بهمدرسه موسیقی، آفریدههای پسر عمویش را بخواند.
کلنل وزیری در آن سالها در جستجوی خوانندگان زن و مردی بود که از عهده خواندن ساختههای او برآیند.
"حسین سنجری" آموزگار تار در مدرسه موسیقی "روح انگیز" را یافت و کوشید او را قالب همان خوانندهای در آورد که وزیری میخواست. راه هموار شده بود.
وزیری از آن پس میتوانست آفریدهها و طرحها و شیوههای ابتکاریاش را بهجامعه بشناساند.
عبدالعلی اگرچه در تارنوازی نیز پیشرفتهایی پیدا کرد و بهقول خالقی "تارش زنگ تار استادش را داشت" ولی پشتکار لازم را برای ادامه کار نداشت. شاید هم نیاز مبرم به "خواننده" همه توجه عبدالعلی را بهسوی آواز کشاند.
وزیری بزرگ تا پیش از پرورش یافتن عبدالعلی، قطعاتی را که میساخت، خود میخواند. صدایی پخته در مایه "باریتون" داشت و در سالهای تحصیلی در پاریس و برلین، یکی دو کلاس آواز را نیز تجربه کرده بود. نمونههایی از صدای او، تنها یا همراه باصدای روح انگیز در قالب"دوئت" در صفحات قدیمی ضبط شده است.
با پرورده شدن عبدالعلی، وزیری جانشینی برای خود در آوارخوانی پیدا کرد که شاید صدایش از نظر سازگاری با موسیقی سنتی ایران برصدای خود او نیز برتری داشت.
روحاله خالقی صدای عبدالعلی را بسیار ستوده و آن را بهویژه در اجرای آثاری بهسبک موسیقی وزیری منحصر بهفرد نامیده است. "تاکنون هیچ خوانندهای نتوانسته است آهنگهای کلنل وزیری را بهخوبی او بخواند".
جدا از صدای خوش و آموزش کافی، خالقی درک و دریافت تیز عبدالعلی را نیز دلیل منحصر بهفرد بودن خواندههای او میدانست: "عبدالعلی وزیری آهنگهای کلنل را خوب میفهمید. چون از خردسالی با استاد بود و روش خواندن خود او را نیز دیده بود."
او باصدای گرم مطبوعی که داشت بهزودی بر رونق کار ارکستر مدرسه موسیقی افزود و شنوندگانی که صدای او را میپسندیدند راحتتر آهنگهای نوآورانه کلنل را میپذیرفتند.
در میان این آهنگها چندتایی با اجرای عبدالعلی با استقبال بسیار روبرو شد. مثل "خریدار تو" "گوشه نشین" و "نیم شب" که برروی غزلیاتی از سعدی و حافظ نهاده شده " نی" که روی مثنوی معروف مولوی نشسته است و "غمگین" در پیوند با شعری از رودکی.
عبدالعلی وزیری چندسالی از فضای موسیقی دور شد. با شبه کودتایی که در هنرستان عالی موسیقی پیش آمد و غلامحسین مینباشیان بهجای وزیری نشست، یاران نزدیک او از جمله عبدالعلی نیز بهراههای دیگر رفتند.
عبدالعلی شش سالی را از ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ بهکارهای غیر موسیقایی روی آورد. دوسالی در بانک سپه، دوسالی دیگر در بانک ملی و دو سه سالی را در بنگاه راهآهن دولتی گذرانید.
در سال ۱۳۲۰ سال بازگشت علینقی وزیری بههنرستان و اداره موسیقی کشور، عبدالعلی نیز بهفضای خود برگشت.
علاوه بر این از سال ۱۳۲۲ بههمکاری با رادیو ایران پرداخت و اهل بایگانی و حافظه میگویند که نخستین خواننده مردی است که در برنامه گلها، آواز خوانده است.
عبدالعلی وزیری در ۷۸ سالگی درگذشت و در امامزاده طاهر بهخاک سپرده شد.
@bargi_az_tarikh
#برگی_از_تقویم_تاریخ
23 viewsاسداله بهبهانی فرد, 11:57