تفکر

2023-04-15 10:48:49 فرض کنید از امروز تصمیم گرفته اید یک شخص فضیلت مدار شوید . چکار می‌کنید ؟
لابد پیش خودتان می گویید می‌روم به سخنرانی هایی گوش می‌دهم تا کسانی نکته هایی را یادآوری کنند و یاد بدهند و ما هم خُرده خُرده اینها را به عمل در می‌آوریم . این نیکو است . لابد می گویید کتاب‌هایی در زمینه فضایل اخلاقی می‌گیرم و می‌خوانم.
لابد می‌گویید از روانشناسی و مشاوره هم کمک می‌گیرم .
اینها همه بجا و بسیار خوب است .
ولی ما در جوامع خودمان مثل ایران ، هیچ یک از اینها را ما کم نداشته‌ایم . نه کتاب اخلاقی و نه واعظ و معلم اخلاق کم داشتیم و نه آیات و روایات دینی کم داشتیم. متاسفانه وضعیت اخلاق خوبی هم نداریم.
در روابط اجتماعی و اخلاقیات فردی نمره بسیار کمی می‌گیریم . ما که از آن چیزها کم نداشته‌ایم. سخنران، واعظ، معلم اخلاق، تلویزیون، رادیو، روایات، اشعار و شعرای فراوان. این ها همه بوده است. هر یک از ما شعرهای فراوانی می توانیم تحویل دهیم که چه کاری خوب و چه کاری بد است ... ولی چرا ما عامل نیستیم؟
یکی از علت های آن قصه استبداد است. استبدا، اُمُّ الرذائل اجتماعی است.

برای اینکه در زمین استبداد هیچ فضیلتی پرورش پیدا نمی‌کند.
همه‌ی مردم می‌کوشند تا خودشان را به آن صدر و نقطه بالای قدرت نزدیک کنند. و برای این کار
از زیر پا نهادن هیچ حقی فروگذار نخواهند کرد. از زیر پا نهادن هیچ فضیلتی فروگذار نخواهند‌کرد. ممکن است دزدی کنند، دروغ بگویند، رشوه دهند، حق کشی کنند ... هر کاری بکنند.
این سایه‌ی شوم استبداد، دو هزار و پانصد سال بر سر ما سایه گستر بوده است. کی بشود که ما از این رهایی پیدا کنیم و به خودمان برسیم. این البته نباید عذری برای کوتاهی های شخصی ما باشد. من به لحاظ تاریخی و اجتماعی عرض می‌کنم که استبداد، شوم ترین حادثه ای بوده است که در تاریخ ما رخ داده و همچنان هم بر ما متاسفانه سایه افکن است. ( این اولاً )
دوماً؛ شرایط اقتصادی سالم، بهترین شرایط برای اخلاقی زیستن است. به دلیل اینکه آدمیان احتیاجی به کار بد ندارند. اگر کار شما با راست گفتن راه بیافتد، چرا دروغ بگویید؟
اگر کار شما بدون رشوه پیش بیافتد چرا رشوه دهید؟
اگر بدون زیرپا گذاشتن حق کسی به حق خود برسید چرا حقوق دیگری را لگدمال کنید؟ احتیاجی وجود ندارد.
لذا اخلاقی بودن این نیست که آدمی در ورطه‌ی رذیلت ها بیافتد و بعد دامن خودش را پاک بیرون بکشد. آن، کار خاصّان است. کار مجاهدان است. همه کس مجاهد نیست. چرا ما باید افراد را در وضعیتی قرار دهیم که بلغزند؟
بهتر است که نلغزند. ولو اینکه مجاهدتی هم نکنند.

من همیشه این را گفته‌ام آنهایی که برای تصحیح و تلطیف روابط و شرایط اجتماعی کوشش می‌کنند، یکی از بهترین کارهای اخلاقی را انجام می‌دهند.
برای اینکه زمینه‌ای را می‌سازند که نسبت به دروغ و ربا و ریا ...دیگر حاصلخیز نیست. ریشه‌ی اینها زده می‌شود.
برای اینکه کسی این کارها را بکند حاجتی وجود ندارد.

سلوک اخلاق مدارانه
عبدالکریم سروش
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-15 08:30:29 ‍ ‍ ‍امروز‌در‌این‌آیه‌تدبر‌می‌کنیم
به نام خدا

…قُولُوا قَوْلاً سَدِيداً
سخن (حقّ و) استوار گوييد.
‏ احزاب/٧٠
@Tafakkor
࿐ྀུ༅࿇༅═‎┅

كليه‌ی حقايقِ بزرگ جهان در ابتدا كفر محسوب مي‌شدند.

جورج برنارد شاو
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-14 20:57:16 خدا که فقط متعلق به آدم‌های خوب نیست،
خدا، خدای آدم‌های خلاف‌کار هم هست و فقط خود خداست که بین بندگانش فرقی نمی‌گذارد.

فی‌الواقع خداوند، اِندِ لطافت، اِندِ بخشش، اِندِ بیخیال‌شدن و اِندِ چشم‌پوشی و اِندِ رفاقت است.
رفیق خوب و بامرام همه چیزش را پای رفاقت می‌گذارد.
می‌بایستی ما یک فکری به حال اهلی‌شدن آدم‌ها بکنیم.
اهلی‌کردن یعنی ایجاد علاقه‌کردن
و این تنها راه رسیدن به خداست و خیلی هم مهم است.

مارمولک/کمال تبریزی
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-14 16:50:46 از نظر کیرکگور، کسی که در زندگانی "شور" (عشق) نمی‌ورزد خسرانی که بدین سبب نصیب او می‌گردد بسی بیشتر از خسران کسی است که سنگین‌ترین خسارت‌ها را در نتیجهٔ تجاربِ "شورمندانه" (عاشقانه) متحمّل می‌شود. در واقع، کسی که به کوی عشق گذاری نمی‌کند، این عدمِ انتخابش ـ که البته خود یک انتخاب است ـ به جهتِ حفظِ پاره‌ای منفعت‌ها و مصلحت‌ها، و به طور کلّی، تٲمینِ "امنیتِ" خویش، است. اما کیرکگور می‌گوید حتی اگر عاقبتِ انتخابِ مخاطره‌آمیزِ شورمندی (عشق‌ورزی) چنان شود که واقعاً همهٔ این منافع و مصالح بر باد رَوَد، و حتی بالاتر از این، تمام این نفع‌ها مُبدّل به ضرر گردد، با همهٔ این احوال، باز هم پرهیز از شور (عشق)، یا همان باختنِ شور (عشق)، حماقت‌آمیز است؛ چراکه گریز از عشق برای آدمی ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر با بالاترین زیانِ ممکن است.
باری، "بازندهٔ عشق" در درون باخته است و می‌توان گفت: "حماقت بزرگی است که آدمی به بهانهٔ اینکه در بیرون ببَرد در درون ببازد". بدین معنا، "بازنده در عشق" همیشه پیروز و برنده است؛ اگرچه در یک نگاه موضعی و ظاهری بازنده به نظر آید. بازنده در عشق بودن، "تراژدی" است، اما بازنده‌ی عشق بودن "فاجعه‌" است. وضعیت تراژیک تجربهٔ "غرقاب" است؛ در وضعیت تراژیک ناامیدی هست، اما امکان آگاهی از "ناامیدی" نیز هست؛ هم "ملال" (مرگ) هست هم امکانِ غلبه بر آن: "ایمان". ایمان مرگِ ملال است؛ مرگ مرگ است. اما وضعیت فاجعه‌آمیز تجربهٔ "مرداب" است؛ ناامیدی هست بی‌آنکه بدان هیچ آگاهی‌ای باشد: "ناامیدیِ مضاعف"؛ یک ملالِ ابدی سایه افکنده است؛ "بیماری‌ تا آستانهٔ مرگ".

در واقع، نزد کیرکگور کسی که از ارادهٔ شورمندانه دریغ می‌ورزد، فردیتِ خود، یعنی "هستی" (اگزیستنس) خویش، به عبارتی "خویشتنِ خویش"، را از کف می‌دهد؛ و این خسران با هیچ چیزی دیگر قابلِ جبران نیست. باری، مَثَل او مَثَل کسی که از ترس مرگ خودکشی می‌کند."
به گفته‌ی حافظ:
هر آن کسی که در این حلقه نیست زنده به عشق
بر او نمرده به فتوای من نماز کنید
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-14 12:15:37 نظام اخلاقی قرآن
مصطفی ملکیان #جلسه_اول، #بخش‌‌سوم
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-14 10:38:42 *نشاندن عبادت به جای عدالت، موجب نا امیدی بزرگی از دین شده است.*

به بررسی وضع ملت‌های اسلامی باز می‌گردیم. انسان، از عدالت دور و عبادات، از مضمون خود تهی شده و به صورت تشریفات درآمده. در حالی که قرآن کریم بارها تأکید کرده‌است که عبادت‌ها و به ویژه نماز هرگاه همراه زکات یا برآورده کردن نیاز نیازمندان و همسایگان و نزدیکان نباشد، پس وای بر چنین نمازگزاری:«فَوَیْلٌ لِّلْمُصَلِّینَ الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ الَّذِینَ هُمْ یُرَاؤُونَ وَیَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ»
شاید برخی از علمای دین با دعوت و تبلیغ یا با سکوتشان در نشاندنِ عبادت به جای عدالت، سهیم بوده باشند. این در حالی است که اسلام اعلام داشته است:«أَفضَلُ الجهاد کَلِمَةُ حَقٍّ عِندَ سُلطانٍ جائِرٍ- برترین عبادت، بیان سخن حق در برابر حاکم ستمکار است.» و «عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَة- ساعتی اجرای عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است.»
روشن است که نتیجه‌ی این روش تربیتی بی‌نهایت خطرناک بوده است، چراکه نبود عدالت در جوامع، از مرحله‌ی خطرهای سیاسی و اجتماعی گذشته و به مرحله‌ی انحرافات عقیدتی رسیده و موجب نا امیدی بزرگی از دین و مؤسسه‌های دینی و علمای دین شده است، مخصوصا از آن دسته از علمای دین که در برابر بیدادگری‌ها سکوت می‌کنند و برای احقاق حقوق مردم مبارزه نمی‌کنند.

امام موسی صدر
ادیان در خدمت انسان
ج۲، صص۲۰۰ و ۲۰۱
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-14 08:31:04 ‍ ‍امروز‌در‌این‌آیه‌تدبر‌می‌کنیم
به نام خدا

اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى
عدالت پیشه کنید که آن به تقوی نزدیکتر است.
المائده/٨
@Tafakkor
࿐ྀུ༅࿇༅═‎┅

به حاکمان هشدار دادی: از خونریزی بپرهيزید، و از خون ناحق پروا کنید، که هيچ چيز همانند خون ناحق کيفر الهي را نزديک، مجازات را بزرگ، و نابودي نعمتها را سرعت، و زوال حکومت را نزديک نمي‏ گرداند، و روز قيامت خداي سبحان قبل از رسيدگي اعمال بندگان، نسبت به خون هاي ناحق ريخته‏ شده داوري خواهد کرد، پس با ريختن خوني حرام، حکومت خود را تقويت مکن
زيرا خون ناحق حکومت را سست و پست، و بنياد آن را برکنده به ديگري منتقل سازد، و تو، نه در نزد من، و نه در پيشگاه خداوند، عذري در خون ناحق نخواهي داشت
نامه۵۳
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-13 21:42:09 در شب قدر ار صبوحی کرده ام عیبم مکن
سرخوش آمد یار و جامی بر کنار طاق بود
حافظ
تک بیت شبانه
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-13 20:21:49 شب قدر
استاد طباطبایی
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید

2023-04-13 20:09:52 غرض این نیست که یک شبی را به یک صورتی، با حال خوش بگذرانید.
اشکی بریزید و خیال کنید با ملائکه مقربین هم غذا شده اید! نه بابا!
این حالت ها گول تان نزند، که همین ها جزء فریب‌ها و فتنه های شیطان است.

فوز سالک/عین_صاد
(استاد علی صفایی حائری)
@Tafakkor باز کردن / نظر دهید