تاریخ،فرهنگ،هنر و ادبیات ایران‌زمین

2022-08-10 14:23:18

با رضای ضیا حکایت بود
-کز قضا بین ما حکایت‌هاست-

خبر سایه آمد و گفتم:
«شاعری فحل از میان برخاست»

گفت: «هرچند سوگوار شدیم
نکتهٔ تلخ ماجرا اینجاست

گردش روزگار را بنگر
سایه هم رفت و جنتی برجاست»

#جواد_زهتاب

#سایه
#هوشنگ_ابتهاج
#رضا_ضیا https://t.me/oragheparishan


https://t.me/Javad_Zehtab باز کردن / نظر دهید

2022-08-10 14:22:51 سلام. وقتتون به خیر!
ممنون از مطالب بسیار مفیدی که در کانال ارائه می فرمایید. ممکنه لطف کنید، زحمت بکشید، این دو بیت رو در سوک استاد ابتهاج در کانالتون بگذارید، البته اگر امکان داره.

سایه بگذشت ارغوان بی سایه شد
ای دریغ از شعرها سر مایه شد
تسلیت بادا به فرهنگ عجم
کز رخش نوری شد و بی آیه شد

نسرین توکلی باز کردن / نظر دهید

2022-08-10 14:22:28 نودسالگی سایه
ابتهاج، یکی از «بت‌های ذهنی» من است. اوّلین‌باری که از نزدیک دیدمش، (بیش از ده سال پیش) حس می‌کردم مقابل فردوسی یا حافظ ایستاده‌ام و اصلاً باورم نمی‌شد چنین لحظه‌ای در زندگی‌ام رخ داده است! اینها مربوط به قبل از چاپ پیر پرنیان‌اندیش است. او در این کتاب به گونه‌ای تصویر شده که هرکس آن را می‌خوانَد، حس می‌کند، چقدر با سایه صمیمی‌ست و حقّ‌ِ خود می‌داند که مرتّباً به دیدارش برود.
عجیب هم نیست که سایه همیشه خوش اخلاق و سرحال و آماده به خدمت برایِ خیلِ دوستدارانش نباشد، و گاهی عاشقانش سرخورده از محضرش بازگردند. بیچاره پیرمرد باید هر روز در خانهٔ خودش پذیرایِ چند نفر باشد و به چند نفر لبخند بزند و ساز و شعر و کراماتِ چند نفر را تحمّل کند؟
ولی از آن سو هم باید بداند که به قولِ عرب‌ها: مشربُ العذبِ کثیر الزّحام. (چشمهٔ شیرین، پر مشتری‌ست) یا به گفتهٔ سعدی:
چو کعبه قبله حاجت شد، از دیار بعید/ روند خلق به دیدارش از بسی فرسنگ.
تورا تحملِ امثالِ ما بباید کرد / که هیچ‌کس نزند بر درختِ بی‌بر سنگ.

او پیش از این کتاب هم، کم خواهان نداشت، ولی الان دیگر قضیه فرق کرده. اکنون همه به اندرونیِ او راه پیدا کرده‌اند و او باید تاوانِ این آشنایی را بدهد!

امروز او نودساله شد، ای کاش برای شاباشِ صدسالگی‌اش هم باشد و باشیم.


https://t.me/oragheparishan

(این یادداشت در روزنامهٔ اعتماد منتشر شده و فایل پی دی اف بالا، معرفی و نقدی‌ست که بر کتاب پیرپرنیان اندیش، در شمارهٔ اخیر مجلهٔ آیینهٔ پژوهش نوشته‌ام) باز کردن / نظر دهید

2022-08-10 08:54:25 نمی‌دانم

#استادمحمدرضاشجریان
#استادامیرهوشنگ‌ابتهاج
#سایه
#گروه‌شهناز
#دشتی

استاد امیرهوشنگ ابتهاج
۶ اسفند ۱۳۰۶
۱۹ امرداد ۱۴۰۱
https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید

2022-08-10 08:50:27 گلهای تازه شمارهٔ ۷ (بهار غم انگیز)
#استادهمايون‌خرم
#استادجوادمعروفي
#استادعبدالوهاب‌شهيدي
#استادهوشنگ‌ابتهاج
#ه.ا.سایه #سایه
https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید

2022-08-09 20:11:28 شاهنامۀفردوسی درزبان و ادبیات جایگاهی ویژه دارد و به عبارتی نمونۀکامل وبارزنوع حماسه است. اهمیت و اعتبار این ابر متن حماسی تا بدانجاست که می‌توان گفت مهمترین عامل استمرار حماسهسرایی درزبان فارسی، آن هم پس از سده‌های متمادی بی‌گمان همین کتاب بوده است. این اثرگذاری در تاریخ ادبیات فارسی جریانی را به وجود آورد که می‌توان از آن به سنت «شاهنامه‌گرایی» یادکرد
(دکتر سجاد آیدنلو).
آثارِ پیرو شاهنامه در دو حوزۀ ادب رسمی و شفاهی به وجود آمده‌اند. یکی از کارکردهای شاهنامه در میان جامعۀ ایرانی شاهنامه‌خوانی بوده است. برای مثال محمدقلی شاعری متخلص به «ناقص» از جنگ نامه‌سرایان شهرگناوه در عین حال از شاهنامه‌خوانان معروف این شهر نیز محسوب می‌شده است. تا مدتی پیش معمولاً هریک از خوانین یک نفر شاهنامه‌خوان ویژه داشت که در سفر و حضر و نیز در جنگ‌های طایفه‌ای همراه او بود.
(جعفری قنواتی، 1397؛ نقل در دانشنامه فرهنگ مردم ایران، ذیل شاهنامه)
در بین اقوام لر، بختیاری، کرد، ترکهای آذربایجان، مازندران و سیستان بلوچستان جنگنامه‌های محلی وجود دارد؛ اما تعداد این نوع منظومه در مناطق جنوبی ایران بیشتر است و علت فراوانی آن در مناطق مذکور را شاید بتوان در دو مسأله کلی جستجو کرد؛ نخست علاقۀ وافر مردمان این نواحی به شاهنامه‌خوانی و انس گرفتن با شاهنامه و داستانهای آن در محافل خانوادگی و قومی، خصوصاً در روزگار نبود رسانه و سرگرمی‌های دیگر. دوم، نوع زیست اجتماعی مردم و بافت طایفه‌ای این مناطق بوده است که با فضای زیستی شاهنامه قرابتی داشته است. درخصوص جنگنامه‌هایی که رویارویی با بیگانگان را توصیف می‌کند، همجواری با غیرایرانیان و برخورد با آنها (به علت مرزی بودن بیشتر این مناطق) نیز سبب دیگر این توجه تواند بود.
شاعران جنگنامه‌ها به سبک و سیاق شاهنامۀ فردوسی و تقلید از آن به سرایش اشعار خود پرداختهاند. اما مؤلفه‌های گونۀ ادبی حماسه را به طور کامل ندارند. البته هر اثر ادبی لزوماً وابسته به یک ژانر یا گونه است یا با داشتن تمام مؤلفه‌های یک گونۀ ادبی، در آن گونه قرار می‌گیرد یا اینکه به تأثیر و یا تقلید از آن گونۀ ادبی به وجود آمده است. از این رو، می‌توان بین جنگنامه‌های محلی و شاهنامۀ فردوسی رابطۀ بینامتنی قائل شد و چنین گفت که بر اساس رابطۀ بیناگونه‌ای با حماسه و بینامتنی با شاهنامه، این آثار «شبه‌حماسه»اند.
این کتاب توسط نشر خاموش چاپ و منتشر شده و اکنون در کتابفروشی توس و کتابفروشی کتاب شهر تهران به صورت حضوری و مجازی به فروش می‌رسد.

#شاهنامه #جنگ‌نامه #ایران
#نشرخاموش #تازه‌های‌کتاب
#دکترمینا‌مساعد

t.me/ketabeshahr578
https://www.instagram.com/p/CgoSatIMy08/?igshid=YmMyMTA2M2Y=


https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید

2022-08-09 20:11:00 نامهٔ نام‌آوران
بررسی جنگ‌نامه‌های محلی فارسی در جنوب ایران
دکتر مینا مساعد

#تازه‌های‌کتاب
#نشر‌خاموش
#محمدقلی #ناقص
#دکتر‌مینا‌مساعد

https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید

2022-07-28 00:02:40 نرگسِ مست

#بانوقمرالملوک‌وزیری

شاعر و آهنگ‌ساز:
#استادامیرجاهد
#شور
https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید

2022-07-24 19:42:27 ما نخلِ محبّتیم و محنت بَرِ ماست
ما آتشِ حَسرتیم و غَم اَخگرِ ماست
ما شَمعِ مُنیرِ مَحفلِ اَندوهیم
پروانه‌صفت دَرد به گِردِ سَرِ ماست

#ناظمی #سلطان‌محمد‌ناظمی

تذکرة‌الشعرا؛ سلطان‌محمّد مطربی سمرقندی؛ با مقدمه و تحشیه و تعلیقاتِ علی رفیعی علامرودشتی؛ با مقدّمۀ اصغر جانفدا؛ میراث مکتوب؛ ۱۳۸۲: ۵۲۷.
https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید