صادق زیباکلام - Sadegh Zibakalam

2024-03-24 11:23:03 چرا سلطنت‌طلب‌ها چشم دیدن موفقیت منتقدین و ناراضیان داخلی را ندارند؟ | ۵ فروردین ۱۴۰۳

بغض و کینۀ سلطنت‌طلب‌ها به مخالفین و منتقدین داخلی، از جمله خانم «فائزه هاشمی» و یا «نرگس محمدی» تأسف‌آور است. هر موفقیتی که داخلی‌ها کسب می‌کنند، همچون خاری در چشم براندازان، بالأخص سلطنت‌طلب‌ها می‌باشد. انسان متحیر می‌ماند که چرا این‌همه بغض و کینه نسبت به منتقدین داخلی در میان اپوزیسیون وجود دارد؟ اگر هدفشان تحقق دمکراسی در کشور است، چرا بایستی اینقدر موفقیت امثال «فائزه هاشمی» یا «نرگس محمدی» برایشان تلخ و آزاردهنده باشد و به‌جای تبریک و تهنیت، آنان را به‌باد ناسزا بگیرند؟ همین چندی پیش بود که چه قشقرقی در رابطه با اخذ «جایزۀ صلح نوبل» توسط بانو «نرگس محمدی» به‌راه انداختند و به‌جای بزرگداشت و افتخار نسبت به ایشان، چقدر آن را خوار و خفیف ساختند.

مگر آن‌که بپذیریم هدف اپوزیسیون رقابت سیاسی و رسیدن به‌قدرت است و همۀ نگرانی‌شان از این است که مبادا از داخلی‌ها عقب بیفتند. لذا چشم دیدن موفقیت داخلی‌ها را ندارند و به‌جز توهین و دشنام و اتهام مزدوری نظام به آنان، سخن دیگری پیرامون‌شان ندارند.

بر دیدۀ من خندی، کاین‌جا ز چه می‌گریم
خندند بر آن دیده، کاین‌جا نشود گریان.

https://www.instagram.com/p/C448yB7skbC/?igsh=MTB5d3UwdWNhNjBmMg== باز کردن / نظر دهید

2024-03-19 16:08:51 نوروز و بهار۱۴۰۳

‌”بیادتان هستیم”

عید نوروز و حلول سال جدید را به همۀ هموطنان در داخل و خارج از کشور تبریک عرض می‌نمایم. ما در حالی در کنار عزیزانمان به‌استقبال سال جدید می‌رویم که شماری از هموطنان‌مان در زندان و به دور از دلبندان‌شان سفرۀ هفت‌سین چیده‌اند. ظرف یکصد سال گذشته از سپهر مدرنیته تا به‌امروز، حکومت‌های مختلف در ایران اتهامات زیادی به آن‌ها نسبت داده‌اند. از «اقدام علیه امنیت کشور» گرفته تا «ارتباط با بیگانگان»، «اخلال در نظم عمومی»، «شایعه‌پراکنی»، «توهین به مقامات»، «تشویش اذهان عمومی»، «تبلیغ علیه نظام»، «نشر اکاذیب» و امثالهم. اما آن‌ها فقط یک جرم مرتکب شده‌اند؛ همان که هانا آرنت گفت: «اندیشیدن متفاوت از حکومت». و به‌راستی در نظام‌های غیردمکراتیک، چه جرمی ممکن است سنگین‌تر از داشتن عقیده‌ای مغایر با حکومت را بتوان تصور کرد؟

۲۹اسفند ۱۴۰۲
https://www.instagram.com/p/C4sjkKXMfzw/?igsh=YXZuYjZ0dTlyMnp0 باز کردن / نظر دهید

2024-03-13 08:30:08 اگر اقدام روحانی در قم موجه بوده، چرا کسانی که فیلم آن را انتشار داده‌اند، بازداشت شده‌اند؟ | ۲۲ اسفند ۱۴۰۲

هیچ‌یک از مسئولین نظام، اقدام روحانی در قم را مورد نکوهش قرار ندادند. برعکس، برخی هم آن را بعنوان اقدامی انقلابی علیه بی‌حجابی ستودند. می‌ماند این سؤال ساده، که اگر آن اقدام موجه و اشکالی نداشته، در آن صورت چرا مسئولین بدنبال بازداشت و تنبیه کسانی هستند که فیلم آن را به رسانه‌های خارجی داده‌اند؟

https://www.instagram.com/p/C4cTeitt4uP/?igsh=M2F0ZXZybnBsNm1n باز کردن / نظر دهید

2024-03-11 17:56:52 تبریک حلول ماه رمضان|۲۱اسفند ۱۴۰۲

بخشی از مقدمۀ کتاب «ما چگونه، ما شدیم؟» - صادق زیباکلام

در جريان نوشتن كتاب «ما چگونه،ما شدیم؟»، مجبور شدم به سیر اندیشه پس از رحلت رسول‌الله (ص) بپردازم. آنجا بود كه با امام احمدبن‌حنبل (رضی‌الله‌عنه) و ابوحامد امام محمد غزالى (رضی‌الله‌عنه) آشنا شدم. آشنايی با آنها شكل ديگرى از نگاه به شريعت را بمن نشان داد. رويكردى كه اصرارى بر روى عقل، علم یا فلسفه بمنظور اثبات دين نداشت. در عوض، تأكيدش بر روی دل، اطاعت، تسليم و بالاتر از همه، ايمان و تعبد بود. نسل من آموخته بود كه دلايل عقلى و علمى محكمى براى روزه‌دارى وجود دارد. اگر كسى در دهۀ ۱۳۴۰ از من می‌پرسيد كه حكمت روزه‌دارى چيست، من فهرستی از يافته‌هاى پزشكى می‌آوردم كه نشان می‌داد روزه، چه فوايدى براى روح و جسم انسان دارد. اما غزالى بمن آموخت كه براى روزه‌دارى، فقط و فقط یک دلیل لازم است، آنهم اطاعت از حضرت باریتعالی. غزالى براى اينكه علم یا پزشكى مدرن اندر فوايد روزه چه دلایلی آورده‏‌اند، اعتباری قائل نبود. اگر از او می‌پرسيديم كه چرا از بام تا شام میبايستى صيام را نگه داریم، غزالی بجای برشمردن دلايل عقلى یا علمی، یک‌کلام می‌گفت: «براى آن‏كه نبی اکرم (ص) اين‌گونه روزه می‌گرفتند»؛ تمام شد و رفت.

برای غزالى نه اهميتى می‌داشت كه مصرف مشروبات الكلى چه آثار سویی بر روى كبد یا کلیۀ انسان می‌گذارد و نه بدنبال يافتن دلايل علمى پرهيز از مصرف گوشت خوک بود. او واجبات شريعت را انجام می‌داد و از محرمات آن اجتناب می‌كرد؛ نه بواسطۀ آنكه این‌ها عقلى یا علمی بودند، بلكه صرفاً ‌بواسطۀ آنكه شريعت به مؤمنين اين‏گونه دستور داده بود. از نظر غزالى، دينى كه یک بخش آنرا علم اثبات كرده، بخش ديگرش را فلسفه و گوشۀ ديگرش را منطق، فاقد مبناى استوارى براى اطاعت حضرت حق است.

غزالى فقط مبناى «نگاه علمى به دين» را در من ويران نكرد؛ بلكه پايۀ ديگر اعتقادى من را ‏كه شريعت براى سامان‌دادن به امور اين دنيا آمده را نيز با ترديد روبرو ساخت. غزالى تأكيد بيشتر را بر روی توجه به آخرت می‌گذارد. رسالت شریعت، اطاعت از حضرت باریتعالی، معاد و عبادت است. ممكن است شريعت در خود آداب تجارت یا قضا هم داشته باشد، اما به باور غزالى، هدف دين نه ايجاد نظام اقتصادی است، نه حکومت‌داری یا قضایی. شریعت بیش از آنکه برای ساختن این دنیا آمده باشد، برای توجه‌دادن به آن دنیا نازل شده.

https://www.instagram.com/p/C4YKuWkNsJj/?igsh=MzRlODBiNWFlZA== باز کردن / نظر دهید

2024-03-10 07:42:04 ای‌کاش مسئولین به‌جای حجاب‌بان، فسادبان، فقربان، گرانی‌بان، ناامیدی‌بان و تورم‌بان بسیج می‌کردند | ۱۹ اسفند ۱۴۰۲

ای‌کاش عزم و اراده و اصراری که نظام برای حجاب دارد، یک‌هزارم آن را برای جلوگیری از گسترش خط فقر؛ گرانی؛ تورم؛ بی‌کاری؛ ناامیدی جوانان؛ مهاجرت تحصیلکرده‌ها و گسترش فساد به‌کار می‌برد. ای‌کاش به‌جای این‌‌همه حساسیت بر روی حجاب، مسئولین متوجه می‌شدند که درد و مشکل مملکت، حجاب نیست؛ بلکه درد مردم، فقر، فساد، گرانی، بی‌کاری، تورم و ناامیدی جوانان است و ای‌کاش به‌جای حجاب‌بان، فقربان، فسادبان، گرانی‌بان، تورم‌بان، ناامیدی‌بان و بالاتر از همه، امید به زندگی‌بان را بسیج می‌کردند.

https://www.instagram.com/p/C4UafMACR0p/?igsh=Mm12dGdqd2xteDUz باز کردن / نظر دهید

2024-03-08 10:18:12 ایکاش میزان مشارکت در انتخابات اخیر،اندکی مسئولین را بفکر می‌انداخت| ۱۸ اسفند ۱۴۰۲

انتخابات «مجلس دوازدهم» علی‌رغم همۀ حرف و حدیث‌ها، سرانجام با میمنت و مبارکی و با پیروزی قاطع و درخشان‌ انقلابیون تندرو به‌پایان رسید. برخلاف مجالس قبلی (منهای البته مجلس فعلی)، که برخی از نمایندگان مانع پیشرفت و تحقق اهداف و آرمان‌های انقلابی کشور می‌شدند، اکثریت نمایندگان این دوره، بحمدالله جوان، انقلابی، جهادی و بالاتر از همه، استکبارستیز و مصمم به تداوم دشمنی با آمریکا، نابودی اسرائیل و استحکام‌بخشیدن به محور پر افتخار «مقاومت» هستند.

می‌ماند فقط یک نکتۀ بسیار کوچک؛ ای‌کاش میزان مشارکت، اندکی (خیلی زیاد هم نه، فقط اندکی) مسئولین انقلابی را به‌فکر آيندۀ کشور و اینکه به‌کدام سمت و سو مملکت دارد می‌رود، می‌انداخت.


https://www.instagram.com/p/C4Pl6rhMtAG/?igsh=MzRlODBiNWFlZA== باز کردن / نظر دهید

2024-03-07 09:33:37 گزیده‌ای از برنامۀ «شطرنج»؛ نقش جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین و اصرار بر نزدیکی به روسیه | ۱۷ اسفند ۱۴۰۲

هفتۀ گذشته، برنامۀ «شطرنج» VOA پیرامون سیاست خارجی ایران با روسیه و شرق بود. بحث بر سر آن بود که چه بر سر شعار «نه شرقی، نه غربی» ابتدای انقلاب می‌رود و ج.ا با روسیه و چین اینگونه سری سوا پیدا می‌کند؟ من به دو عامل اشاره کردم که باعث محو شدن آن شعار و یک روح در دو بدن ما و روس‌ها شد. نخستین عامل، دشمنی ما با آمریکا و غرب بود که خواهی نخواهی، باعث نزدیکی و پیوند ما با روسیه و چین شد. عامل دوم عبارت بود از محبوبیت تفکرات و باورهای مارکسیستی چپ‌گرایانۀ ضد غربی و ضد امپریالیستی در میان جریانات روشنفکری، ترقی‌خواه و مبارز علیه رژیم پهلوی در ایران؛ که البته این محبوبیت در بسیاری از کشورهای دیگر، از جمله در اروپا، آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا هم همانند ایران وجود داشت.

محبوبیت ادبیات چپ، فقط محدود به جریانات مارکسیستی نماند و آنقدرها طول نکشید که بسیاری از مسلمانان جوان و انقلابی، بالأخص در دانشگاه‌ها، به آن باورها تمایل پیدا کردند. فراموش نکنیم که باورهایی همچون مبارزه با امپریالیسم، استعمار، نظام سرمایه‌داری، ضرورت انقلاب و این‌دست مفاهیم، با باورهای دینی تعارض و مباینتی پیدا نمی‌کردند. فقط اسلام‌گرایان واژگان امپریالیسم را به استکبار، نظام سلطه را به طاغوت، پرولتاریا را مستضعفین، سوسیالیسم را به جامعۀ بی‌طبقه توحیدی و... تبدیل کردند. مابقی ادبیات اسلام‌گرایان انقلابی در مخالفت با غرب و آمریکا، همان ادبیات و باورهای مارکسیست‌ها بود.

بعد، نوبت به جناب آقای دکتر «امین سوفیامهر»، استاد دانشگاه در آمریکا رسید که من به‌جای نقل قول از ایشان، بیانات‌شان را آورده‌ام. فقط می‌ماند این سؤال، که به‌جز کراوات، زندگی در «ینگه دنیا» و تدریس در دانشگاه، دیگر چه تفاوتی میان برخی از «شاه‌اللهی‌ها» با برخی از «حزب‌اللهی‌ها» وجود دارد؟


-برنامه: شطرنج | صدای آمریکا
-اجرا: سحر امانی

فایل تصویری کامل میزگرد در یوتیوب «صدای آمریکا»:
https://www.youtube.com/live/cFsa_kHytX0?si=r4myuC_c_bcktwuy

اینستاگرام «صادق زیباکلام»:
https://instagram.com/zibakalamsadegh?igshid=NGVhN2U2NjQ0Yg==

اینستاگرام «صدای آمریکا»:
https://www.instagram.com/voafarsi?igsh=MW4ybTh0MnRkbG81Nw== باز کردن / نظر دهید

2024-03-07 09:32:58 ببینید / فایل تصویری

گزیده‌ای از برنامۀ «شطرنج»؛ نقش جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین و اصرار بر نزدیکی به روسیه | ۱۷ اسفند ۱۴۰۲


با حضور:

-شکریا برادوست | کارشناس امنیت بین‌الملل

-امین سوفیامهر | کارشناس مسائل بین‌الملل

-احمد وخشیته | کارشناس مسائل بین‌الملل

-صادق زیباکلام | استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران

-برنامه: شطرنج | صدای آمریکا
-اجرا: سحر امانی


فایل تصویری کامل میزگرد در یوتیوب «صدای آمریکا»:
https://www.youtube.com/live/cFsa_kHytX0?si=r4myuC_c_bcktwuy باز کردن / نظر دهید

2024-03-05 07:02:58 باز کردن / نظر دهید

2024-03-05 07:02:54 کمک‌رسانی به هم میهنان سیل زده«سیستان و بلوچستان|۱۶ اسفند ۱۴۰۲

در جریان زلزله کرمانشاه در سال ۹۶
وبازسازی "دهکده امید"، بنده افتخار آشنایی با سرکارخانم "مهشید خاکباز" را پیدا کردم که قریب به سی سال می‌شود بکمک شماری از خیرین دیگر در جریان ساخت مدارس در مناطق محروم کشور هستند. عضو "جامعه خیرین مدرسه ساز" و "مجمع سلامت کشور" می‌باشند و بیش از یکصد باب مدرسه در مناطق محروم کشور از جمله در روستاهای زلزله زده کرمانشاه ساخته‌اند. جدای از مدرسه سازی، خانم خاکباز در جریان امداد رسانی در بلایای طبیعی هم هستند.

در جریان سیل سیستان و بلوچستان هم دست بکار شده‌اند و اقدام به جمع‌آوری کمکهای مردمی نموده‌اند. به بنده توضیح دادند که حسب تجربه‌های قبلی، اقدامات اساسی‌تر بعد از رفع نیازهای اولیه، تازه آغاز میشوند. از جمله لایروبی چاه‌ها و بازسازی منابع تامین آب؛ مرمت پل‌ها، جاده‌ها و ساختمان‌ها.

من با کمال افتخار صفحه ایشان را دراختیار دوستان قرار میدهم. البته بعد از داستان زلزله کرمانشاه بمن گفتند که اجازه آنگونه فعالیت‌ها را ندارم و می‌بایستی از مسئولین مجوز دریافت نمایم. بعد از دوبار بستن حسابم و رسیدگی از جانب دادستانی و آگاهی(نیروی انتظامی) و علیرغم آنکه هیچ مورد مشکوک و مبهمی پیدا نشد اعلام کردند که مجاز نیستم.

خانم خاکباز بدون تعارف از بنده بسیار شایسته‌تر هستند و سی سال فعالیت‌های امدادرسانی ایشان بهترین گواه صلاحیت شان می‌باشد.

اینستاگرام مهشید خاکباز:
https://www.instagram.com/p/C4Hh1yVC9WJ/?igsh=MzRlODBiNWFlZA== باز کردن / نظر دهید