تاریخ مشروطه ایران

2021-07-14 19:06:00 یادی از شادروان ستارخان و پاسخ تاریخی او به کونسول روس


ستارخان : «من میخواهم هفت دولت بزیر بیرق ایران بیاید. من زیر بیرق بیگانه نروم.»


تیرماه 1287 بود. محمدعلیمیرزا در تهران مجلس را بتوپ بسته و مشروطه را برچیده و هراس همه جا را فراگرفته بود، ولی ستارخان در تبریز تفنگ بدست گرفته و در برابر دربار خودکامه و سیاست بیگانگان ایستاد.

در چنین روزهایی (25 یا 26 تیرماه) بود که پاخیتانوف کونسول روس در تبریز برای واداشتن ستارخان به تسلیم بدیدار او رفت و ستارخان آن پاسخ تاریخی را بر زبان راند که در تاریخ جاودانه گردید.

شادروان کسروی در تاریخ مشروطه ایران در این زمینه چنین می‌نویسد: «کونسول به ستارخان پیشنهاد کرد که بیرقی از کونسولخانه فرستاده شود و او بدرخانه خود زده در زینهار دولت روس باشد ، و نوید میداد که سرقره سورانی آذربایجان از دولت ایران برای او بگیرد. ستارخان چنین گفت : «جنرال کونسول من میخواهم هفت دولت بزیر بیرق ایران بیاید. من زیر بیرق بیگانه نروم». کونسول که این پاسخ را نه‌بیوسیده بود خیره ماند ...».


. باز کردن / نظر دهید

2021-04-19 18:55:44 شاگردان باسکرویل

از مستر باسْکِرْویل آموزگار آمریکایی که در تبریز بمجاهدین پیوست و بآنان مشق می‌داد و جنگ را بشیوه‌ی نظام اروپایی می‌آموخت و سپس در یک جنگی کشته گردید در [روزنامه‌ی] پرچم نام برده‌ایم. (شماره‌ی 12). چون مرگ او به تبریزیان گران افتاد یک دسته از شاگردانش گرد آمده و این عکس را برداشته و بمادر او در آمریکا فرستاده‌اند.

این عکس نمونه‌ای از رخت و کلاه و افزار جنگی مجاهدان تبریز را نیز نشان می‌دهد. کلاهی که بر سر اینهاست در آن هنگام از بلغار به تبریز آمد و رواج گرفت و کلاه مجاهدین گردید که «کلاه فدایی» نامیده می‌شد. باز کردن / نظر دهید

2021-04-19 18:55:44 مرگ باسکرویل به تبریزیان سخت افتاده همه را افسرده گردانیده بود. هزار کسی که از خود تبریزیان کشته میشد راه دیگری میداشت ، و این چون میهمان بشمار میرفت هر کسی از آن پژمرده میشد. اینست بر آن شدند جنازه‌اش را با شکوه بسیاری بخاک سپارند. با آنکه گرسنگی همه را دلگیر ساخته و در این روزها آگهیهای بیم‌آوری از سرحد جلفا میرسید ، در بند اینها نشده خواستند روان جوان آمریکایی را از خود خشنود گردانند. روز سه‌شنبه را باین کار پرداختند و چون جنگی در میان نمیبود ، بآسودگی آن را انجام دادند. سراسر راه را از شهر تا گورستان آمریکاییان مجاهدان اینسو و آنسو رده کشیده و با تفنگهای وارونه ایستادند. شاگردان باسکرویل و دسته‌ی فداییان او و ارمنیان و گرجیان و آمریکاییان و همه‌ی آزادیخواهان از بزرگ و کوچک با دسته‌های گل بدست پیرامون جنازه را گرفته روانه شدند. همه را اندوه گرفته پژمرده و افسرده میبودند. میانه‌ی راه در چند جا پیکره برداشتند و چون جنازه بدینسان بگورستان آمریكاییان رسید ، در آنجا یک رشته گفتارهایی رانده شد و شور و‌ خروش سترگی برخاست. از کسانی که بگفتار پرداختند بارون سدراک از آزادیخواهان ارمنی میبود و چنین گفت : «من اکنون بیگمان شدم که مشروطه‌ی ایران پیش خواهد رفت زیرا خون پاک این جوان بیگناه در راه آن ریخته گردید».

این بارون سدراک از نخست با مجاهدان همپای و با گفتارهای پر شور و مغزدار خود بآنان یاری میکرد. این جمله هم ازوست که در روزهای آخر که گرسنگی تبریز را فرا گرفته و مردم که در یکجا گرد می‌آمدند بیشتر رخسارها پریشان و پژمرده میبود ، بارون سدراک در سربازخانه گفتار خود را باین جمله آغاز کرد : «ملت أج‌سگز آزاده سگز» (مردم گرسنه‌اید ولی آزاده‌اید).

انجمن میخواست پولی بآمریکا برای مادر باسکرویل بفرستد. دکتر وانیمان که ریش‌سفید آمریکاییان در تبریز میبود خرسندی نداد. تفنگی را که آن جوان بدست میگرفت و بهنگام کشته شدن نیز در دستش میبود ، پیدا کرده نامش را و این که در راه آزادی کشته شده ، بروی آن نویسانده بیادگار برای مادرش فرستادند. نیز دسته‌ای از کسانی که زیردست او میبودند با رخت و کلاه ویژه‌ی خود پیکره‌ای برداشته این را نیز بآمریکا فرستادند.

(تاریخ مشروطه‌ی ایران ، نوشته‌ی احمد کسروی ، جلد دوم ، انتشارات امیرکبیر ، چاپ پانزدهم ، ص ۸۹۹-۹۰۰)


#کانال_احمد_کسروی

@pakdini

@ketabSudmand

https://kasravi-ahmad.blogspot.com

farhixt@gmail.com

@ahmad_kasravi باز کردن / نظر دهید

2021-04-19 18:55:44 قالیچه‌ای که زنان تبریز با نام و پیکره‌ی باسکرویل بافتند ولی هرگز به دست مادرش نرسید! باز کردن / نظر دهید

2021-04-19 18:55:44 این پیکره نشان میدهد یک دسته از آزادیخواهان تبریز (شاگردان باسکرویل) را. (این پیکره پس از کشته شدن باسکرویل برای فرستاده شدن بآمریکا برداشته شده) باز کردن / نظر دهید

2021-04-19 18:55:44 باسکرویل جوان آمریکایی که در جنگهای مشروطه ، با شرکت در جنگها ، بهمدستی مجاهدان تبریز برخاست و جان خویش را در راه آزادی ایران از دست داد. باز کردن / نظر دهید

2021-04-14 23:14:43 یک دسته از مجاهدان آذربایجان باز کردن / نظر دهید

2021-01-06 07:21:38 بنام پاک‌ْآفریدگار

بسیاری با نام احمد كسروی آشنایند ولی كمند كسانی كه به ژرفای اندیشه‌های او پی برده باشند. علت این دو چیز می‌باشد :

از یكسو خواندن انبوهِ نوشته‌های او (بیش از شصت جلد كتاب‌ ـ نزدیک به سیزده هزار صفحه) كار آسانی نیست بویژه كه بیش از نیمی از آنها چه در زمان شاه و چه در حكومت ملایان غدغن بوده و از دسترس مردم دور نگاه داشته شده.
از دیگر سو دشمنان اندیشه‌های او با غرض‌ورزیها ، پا بروی حقایق گزارده و با تحریفها كوشیده‌اند ذهنها را درباره‌ی او تاریک گردانند.

با راه انداختن این کانال می‌خواهیم كتابها و نوشته‌های او را در دسترس خوانندگان بگزاریم تا ایشان خود مستقیماً بخوانند و داوری كنند. باز کردن / نظر دهید

2020-12-06 09:00:06 حاجی اسماعیل‌آقا امیرخیزی باز کردن / نظر دهید

2020-12-06 09:00:06 آقا میرزا حسین واعظ باز کردن / نظر دهید