رخداد تازه(مصطفی مهرآیین)

2021-11-26 00:25:51 منطق ریاضی،منطق روایت،و انسان بودگی ما
فایل صوتی سخنرانی با عنوان " منطق ریاضی،منطق روایت، و انسان بودگی ما".چهارم آذرماه هزار و چهارصد.

http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-11-18 17:13:33 db1620e62015ef879f52065a684ffeaa39662740-360p.mp4
فایل تصویری جلسه لایو بررسی کتاب "موضوع مرگ و زندگی" اثر اروین و مریلین یالوم که توسط سایت معرفی و نقد کتاب وینش برگزار شد.
http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-11-18 12:07:55 https://vinesh.ir/event/رویداد-کتاب-ماه-آبان-وینش/ باز کردن / نظر دهید

2021-11-15 09:28:16 http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-10-25 12:37:03 فایل صوتی سخنرانی با عنوان "اختلال کارکردی مهمترین مانع توسعه اقتصادی" که در آن به تحلیل وضعیت امروز جامعه ایران از منظر تالکوت پارسونز و یورگن هابرماس پرداخته ام.

http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-10-14 11:35:53 فرض کنید اینترنت را هم بستید،با توان زبان ورزی جامعه چه می کنید؟تا زبان هست استبداد ناممکن است.

۱.در ضرورت اهمیت آزادی و دموکراسی استدلال های فراوانی از جمله استدلال حقوقی،اومانیستی،فایده گرایانه،عدالت خواهانه و...‌. مطرح شده است.یکی از مهمترین استدلال ها در دفاع از دموکراسی و اصولا ناممکن بودن استبداد اما استدلال زبانشناختی است که میخائیل باختین آن را مطرح ساخت و امروزه به عنوان یک اصل مسلم در آمده است.از نگاه باختین،تنها راه دسترسی انسان به جهان زبان است.ولی زبان بر خلاف آنچه سوسور یا فرمالیست ها می گفتند یک نظام بسته از نشانه ها یا واژه گان نیست: زبان در زندگی و در موقعیت واقعی و انضمامی مورد استفاده قرار می گیرد و به همین دلیل پر از معانی متفاوت و منافع متفاوت مردم است.مردم اندیشه خود را در زبان مطرح می سازند.بنابراین،زبان همان شکل مادی اندیشه یا ذهن مردم یک جامعه است و به همین دلیل زبان مهمترین میدان منازعه اندیشه های متفاوت در جامعه است و تا زبان و منازعه زبانی است،آزادی و دموکراسی نیز وجود دارد.اندیشه انسانی فقط در تجسم مادی زبان و واژه های زبان به وجود می آید و اگرچه قدرت ها سعی در خفه کردن صدای جامعه از طریق از بین بردن زبان های متفاوت در جامعه دارند،زبان همواره چون ماهی از دست قدرتها بیرون می لغزد و آزادی و دموکراسی همواره وجود دارد.

۲.چندی است در جامعه ما عده ای بنا به منافع سیاسی خود سعی در تک صدا کردن جامعه و از بین بردن تنوع اندیشه در جامعه دارند.اینان چنین می اندیشند که اگر ابزاری چون اینترنت به عنوان میدان مجازی چرخش اندیشه ها را محدود سازند حتما جامعه تک صدا می شود و همه چیز به کنترل یک گروه خاص در می آید.این گروه از سیاسیون از این نکته غافل هستند که مساله آزادی نه اینترنت بلکه خود زبان و توان زبان ورزی مردم است.اینان باید بدانند تا زبان است،آزادی هم است و اگر روزی زبان انسانی خاموش گردد دیگر نه انسانی می ماند و نه اندیشه و معنا و منافعی که کسی به دنبال آن باشد.بنابراین،توصیه زبانشناسی به مستبدان همواره آن است که تا زبان هست استبداد در خود پر از شکاف و ترک است و نمی تواند جامعه را یکدست و یکصدا سازد.توان زبان ورزی انسان مادر آزادی و دموکراسی است.

http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-10-10 19:10:27 جامعه ای که فقط در خانواده زندگی می کند

۱.رابرت بلا،جامعه شناس برجسته آمریکایی،مبتنی بر این اندیشه که جامعه شناسی باید تبدیل به یک "فلسفه همگانی" و یک "دانش اخلاقی" شود معتقد بود یک جامعه بزرگ جامعه ای است که در آن شفقت اجتماعی،فضیلت اخلاقی و تساهل معیار قدرت باشند و نه توان نظامی یا ثروت اجتماعی.بلا مهمترین معضل جامعه آمریکا را فقدان انسجام و دستورالعمل اخلاقی می دانست.او معتقد بود جامعه آمریکا دارای چهار سنت انجیلی،جمهوری خواهی،فردگرایی فایده گرا،و بالاخره فردگرایی توام با ابراز وجود است که در کانون تمامی این چهار سنت با پیوند منافع فردی با خیر عام اجتماعی روبرو هستیم.بااینحال او معتقد بود نرخ بالای فرزندان نامشروع،طلاق،بی سوادی،رای دهندگان منفعل و...نشان می دهد جامعه امروز آمریکا از فهم وظایف اجتماعی،فضیلت،اجتماع،و وابستگی متقابل اجتماعی دور افتاده است و گرفتار در یک فردگرایی ویرانگر است.او معتقد بود انسان مخلوقی اجتماعی است که نهادهای اجتماعی محل اصلی زندگی او هستند و اهداف شخصی او ممزوج در اهداف اجتماعی هستند.ازاینرو،او معتقد بود یک جامعه اخلاقی فضیلت مدار هرگز فقط در خانواده خود زندگی نمیکند و هرگز منافع شخصی و خانوادگی خود را بر منافع جمعی برتری نمی بخشد.

۲.ما برعکس آنچه رابرت بلا جزیی از ضرورت جامعه بودن می داند،صرفا در خانواده زندگی می کنیم.جامعه امروز ما فاقد هر گونه نهاد اجتماعی یا نهاد مدنی است که بخشی از میل و تعلق ما به جمعی زیستن را در درون خود جای دهد و ما را در پیوند با یکدیگر قرار دهد.از بین بردن سنت های دینی فضیلت محور،از بین بردن عمده نهادهای مدنی و غالب ساختن فرهنگ فردگرا فایده گرا در قالب هایی چون سرمایه داری شرکتی،بوروکراتیک شدن،مصرف گرا شدن،جدا افتادن از همسایگان یا همکاران، و....جامعه ما را تبدیل به جامعه ای ساخته است که در آن تنها نهاد خانواده،آن هم در معنای خوابگاه مشترک، پیوند اجتماعی را برای ما نمایندگی می کند.جامعه ایران امروز تبدیل به مجموعه ای صرف از افراد شده است که دیگر قادر نیست نیاز خود به پیوندهای اجتماعی را به زبان آورد.ما قادر به فهم اهداف و پایبندی های اخلاقی مشترک و وابستگی اجتماعی متقابل نیستیم.نبود زبان پیوند یعنی ما تنها شده ایم.رابرت بلا دعوت مردم به فهم بینش اخلاقی و ایجاد پیوند میان تصورات از خود با خلق یک جامعه فضیلت محور را وظیفه دانش جامعه شناسی می دانست.شاید به همین دلیل بود که او از این عناوین برای کتاب های خود استفاده می کرد: میثاق شکسته،عادت های دل،جامعه نیک...که در فاصله بسیار با جامعه شناسی رسمی پوزیتیویستی قرار داشتند.

http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-10-05 23:50:43 باز کردن / نظر دهید

2021-10-05 23:43:29 شر همان گسست در پیوند است(ژولیا کریستوا)

۱.ژولیا کریستوا،متفکر باختینی - آرنتی محبوب من، در مصاحبه ای با جوزفینا آیرزا در شرح بخشی از رمان خود با عنوان "پیرمرد و گرگ ها" می گوید بخش تکان دهنده و هولناک این رمان جریان قتل پدرم در یکی از بیمارستانهای بلغارستان است.طبعا منظورش از قتل،قتل عمدی پدرش نیست.او اشاره به نوعی فرهنگ در شرق اروپا یا شرق کمونیست ها دارد که او خود آن را " فرهنگ فوران و طغیان شر" می نامد و معتقد است این کشورها برای رهایی از این فرهنگ باید سال ها در جهنم زندگی کنند. او برای عینی کردن مفهوم "فرهنگ شر" به قانون نانوشته ای در بلغارستان اشاره می کند که مبنی بر آن " نباید برای درمان سالخوردگان هزینه زیادی صرف کرد".کریستوا این رفتار را چنان وحشتناک و سبعانه می داند که می گوید در چنین موقعیتی دیگر نمی توان به فلسفه یا مثلا کانت فکر کرد.

۲.کریستوا وجود این فرهنگ در شرق اروپا را که دیگر الان آن را ویژگی همه جهان می داند را ناشی از صرف بحران اقتصادی یا ناتوانی اقتصادی این کشورها نمی داند بلکه معتقد است بحران واقعی که این چنین وضعیتی را می سازد "بحران نابودی ارزش" ها است: زندگی بشری به چیزی بدل شده که هیچ ارزشی ندارد.....ما با سلطه شر و فقدان ارزش زندگی انسانی روبروییم.کریستوا این وضعیت را وضعیت "ورشکستگی روابط انسانی" می داند و می نویسد "شر همان گسست در پیوند است".

۳.اینروزها در جامعه بحران زده ما از همه جا خبر قتل یکی به دست دیگری یا دیگران به گوش می رسد:زنی شوهرش را می کشد،پدری دخترش را می کشد،زندانبانان زندانی را می کشند، ....پرسش نخستین هر انسانی در نخستین برخورد با چنین اخباری این است که: چگونه توانست بکشد؟ یا توانستند بکشند؟ کریستوا به ما گفت که او می کشد چون پیوندی با مقتول خود احساس نمی کند،چون عشق یا پیوند به رسمیت شناختن دیگری میان این دو انسان موجود نیست یا به زبان سارتر او می کشد چون دیگری را جهنم می داند:چون به هر دلیل یا علت "دیگران جهنم اند!"

http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید

2021-10-04 21:41:03 زندگی روزمره همدیگر را دریابید

۱.یکی از مهمترین نقدهای هایدگر به تاریخ فلسفه آن بود که در تاریخ فلسفه به ایده "هستی" یا " هست بودن در زمان" بی اعتنایی شده است و او در پی فهم همین پرسش ظاهرا بدیهی و آشکار است که وقتی می گوییم "چیزی هست" این "هست" به چه معناست.هایدگر در عینی ساختن این واقعیت در زندگی انسان امروز به نقد ماهیت تکنولوژی و نقش آن در از بین رفتن جایگاه هستی در زندگی انسان گرفتار در صنعت و تکنولوژی پرداخت.

۲.اما تکنولوژی و نقش آن در از بین رفتن یا از دست دادن هستی تنها مثالی نیست که بتوان با آن بحث هایدگر را تاریخی ساخت.هایدگر خود از دست دادن زندگی روزمره را مهمترین مساله در تاریخ زندگی انسان می دانست:انسان چگونه حکمت عملی نهفته در زندگی روزمره خود را از دست داد؟نکته زیبا در اندیشه هایدگر آن است که هایدگر خود زندگی روزمره را قاتل هستی روزمره ما می دانست.تقلیل زندگی روزمره به خبر گرفتن از آن و گرفتار شدن در مساله مصرف دو مکانیسمی هستند که تبدیل به زندگی روزمره و هستی نهفته در آن شده اند.دیگر احساس نمی کنیم که زندگی روزمره همان جایی است که ما باید "مراقبت از خود و دیگران" را تجربه کنیم و به لحاظ فکری و اخلاقی در آن ماواء گزینیم.

۳.بی شک در زندگی امروز ما ایدئولوژی و سیاست و فقه مهمترین نقش در از دست دادن فرم و معنای زندگی روزمره ما یا همان بودن ما در اینجا و اکنون دارند.اما نمی توان همه ماجرا را به سیاست و ایدئولوژی محدود ساخت.ما خود تبدیل به قاتلان تجربه زیسته خود شده ایم: ما گرفتار در خودخواهی دوران،گرفتار در ارائه تصویر خوشایند از خود،گرفتار در فرآیند مصرف و ارضا شدگی موقت حاصل از آن،گرفتار در زرنگی "خودم مهمترم"،گرفتار در بی اعتنایی "به من چه" زندگی روزمره خود و مهمترین وجه آن یعنی تجربه رابطه با دیگری را از دست داده ایم.این "سیاست زندگی" ماست که حالا همدست با "قدرت سیاسی" ما را تبدیل به قاتل معنا در زندگی خود و در پیوند با دیگران ساخته است.باید اندکی شجاع تر بود،اندکی عمیق تر اندیشید،اندکی از خود فاصله گرفت،اندکی مهارت آموخت و بار دیگر فرآیند مراقبت از خود و دیگری را زنده کرد.ما اگر می دانیم پراکسیس زندگی امروزمان قابل دفاع نیست باید آن را بشناسیم و امکان تغییر آن را محقق سازیم.نقد پراکسیس موجود همان رهایی مورد آرزوی همه ماست.به پیروی از اریک فروم که معتقد بود برای "معشوق مطلوب شدن" مهمترین کار " عاشقی کردن تا بی نهایت" است،برای سیاسی بودن در وضعیت امروز مهمترین کار غیر سیاسی بودن و بازگشت به زندگی روزمره و مراقبت از خود و دیگران،بویژه دیگران، است.خبر مرگ دیگران، حکایت از ناتوانی من و ما در زیستن دارد.زندگی کنیم و زندگی بدهیم حتی اگر این زندگی دادن محدود به یک بسته نان باشد.

http://t.me/mostafamehraeen باز کردن / نظر دهید