Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

2022-06-15 18:36:04 فهرست ۷۳ نفر از ویرایش‌آموزان کارگاه زمستان ۱۴۰۰ که گواهینامۀ ایشان صادر و ایمیل شده‌است. سایر شرکت‌کنندگان این دوره نیز، پس از دیدن تمام فیلم‌های کارگاه و اطلاع به مسئول ثبت‌نام (@MatnookAdmin3)، گواهینامه‌شان صادر و ایمیل خواهد شد.
۱‌‌۴‌‌۰‌‌‌۱‌/‌‌‌۰‌‌‌‌‌۳‌/‌‌۲‌۵‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-15 18:36:03 برنامۀ کتابگرد
پادکست شمارۀ ۴۲

موضوع گفت‌وگو:
دربارۀ زبان‌شناسی، معرفی چند کتاب، ریشه و پیشینۀ چند واژه، وام‌گیری افراطی در فارسی

کارشناس: فرهاد قربان‌زاده
مجری: محسن پوررمضانی
۱‌‌۴‌‌۰‌‌‌۱‌/‌‌‌۰‌‌‌‌‌۳‌/‌‌۲‌۵‌
سید محمد بصام
@Matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-05-26 19:54:07 رسم‌الخط واژه‌های پایان‌یافته به «ی» + ضمیر‌های «-َم، -َت، -َش، -مان، -تان، -شان» در نوشتار معیار و رسمی ۱) واژۀ پایان‌یافته به «ی» (/i/): صندلی - صندلی‌ام، صندلی‌ات، صندلی‌اش، صندلی‌‌مان، صندلی‌تان، صندلی‌شان ۲) واژۀ پایان‌یافته به «...ه‌ای»: سرمه‌ای -… باز کردن / نظر دهید

2022-05-24 19:21:59 به‌مناسبت ۳ خرداد،
روز آزادسازی خرم‌شهر

۴۸ واژۀ «آزاد»دار که بی‌فاصله یا نیم‌فاصله نوشته می‌شوند.
#زنگ_املا
۱‌‌۴‌‌۰‌‌‌۱‌/‌‌‌۰‌‌‌‌‌۳‌/‌‌۰‌۳
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-05-24 19:14:54 اندر صنعت ایهام!

در مجلسی، از ظریفی پرسیدند که «ایهام» چه معنی دارد، گفت: مثلاً مرا غلامی است مبارک‌نام و تو را نیز غلامی مبارک‌نام. هردو با هم به جهت امری نزاع کردند و به محاکمه نزد حاکم شهر رفتند. چون حاکم به دعوای ایشان رسید، معلومِ او شد که تقصیر با مبارک شماست و مبارک من بی‌تقصیر است؛ امر کرد که ریش مبارک تو را کندند و به کون مبارک ما زدند!
#منهای_ویرایش
۱‌‌۴‌‌۰‌‌‌۱‌/‌‌‌۰‌‌‌‌‌۳‌/‌‌۰‌۳
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-05-21 15:12:22 دعوت به همکاری!

کارنامک و درخواست خود را از طریق شناسۀ زیر در تلگرام برای ما بفرستید.
@Bassam_1982
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-05-19 14:42:15 فایل این برنامه اصلاح شد. دانلود و نصب کنید. باز کردن / نظر دهید

2022-05-19 09:52:52 رسم‌الخط واژه‌های پایان‌یافته به «ی» + ضمیر‌های «-َم، -َت، -َش، -مان، -تان، -شان» در نوشتار معیار و رسمی

۱) واژۀ پایان‌یافته به «ی» (/i/): صندلی
- صندلی‌ام، صندلی‌ات، صندلی‌اش، صندلی‌‌مان، صندلی‌تان، صندلی‌شان

۲) واژۀ پایان‌یافته به «...ه‌ای»: سرمه‌ای
- (شال) سرمه‌ای‌ام، سرمه‌ای‌ات، سرمه‌ای‌اش، سرمه‌ای‌مان، سرمه‌ای‌تان، سرمه‌ای‌شان

۳) واژۀ پایان‌یافته به «...یی»: توانایی، مانتویی، دانشجویی
- توانایی‌ام، توانایی‌ات، توانایی‌اش، توانایی‌مان، توانایی‌تان، توانایی‌شان
- (همکار) مانتویی‌ام، مانتویی‌ات، مانتویی‌اش، مانتویی‌مان، مانتویی‌تان، مانتویی‌شان
- (کارت) دانشجویی‌ام، دانشجویی‌ات، دانشجویی‌اش، دانشجویی‌مان، دانشجویی‌تان، دانشجویی‌شان

۴) واژۀ پایان‌یافته به «اِی» (/ey/): نِی، اسپری
- نی‌ام، نی‌ات، نی‌اش، نی‌مان، نی‌تان، نی‌شان
- اسپری‌ام، اسپری‌ات، اسپری‌اش، اسپری‌مان،‌ اسپری‌تان، اسپری‌شان

۵) واژۀ پایان‌یافته به «یْ» (/y/) و «یِ»: رأی، برای
- رأیم، رأیت، رأیش، رأیمان، رأیتان، رأیشان
- برایم، برایت، برایش، برایمان، برایتان، برایشان

یادآوری:
واژۀ پایان‌یافته به «ا» (/â/) نیز با صامت میانجی «یْ» (/y/): صدا، کتاب‌ها
- صدایم، صدایت، صدایش، صدایمان، صدایتان، صدایشان
- کتاب‌هایم، کتاب‌هایت، کتاب‌هایش، کتاب‌هایمان، کتاب‌هایتان، کتاب‌هایشان

این فرسته را هم ببینید:
رسم‌الخط ضمیرهای شخصی پیوسته (۱)
۱‌‌۴‌‌۰‌‌‌۱‌/‌‌‌۰‌‌‌‌۲‌‌‌/‌‌۲۹‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-05-19 09:52:28 سامانهٔ جست‌وجوی دادگان
فرهنگستان زبان و ادب فارسی

در تدوین این پیکره، از ۱۴۹‌۳ متن استفاده شده‌است و از قدیم‌ترین متون باقی‌ماندۀ زبان فارسی تا متون معاصر را دربر می‌گیرد. شمار عبارت‌های برگزیده اکنون به حدود پنج میلیون رسیده‌است.
https://dadegan.apll.ir
۱‌‌۴‌‌۰۱‌/۰‌۲/‌‌۲۹‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-05-15 09:49:24 به‌مناسبتِ ۲۵ اردیبهشت
روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت فردوسی

در فارسی، دو واژۀ «پارس» داریم که هردو به یک صورت تلفظ می‌شوند، اما ریشه و معنای متفاوتی دارند.

۱) پارس: اقوام و قبایل آریایی‌ای که در سرزمین پارس و عیلام ساکن بودند. بنابراین به ساکنان این سرزمین و اهل آن و نیز به زبانشان «پارسی» می‌گویند. واج /p/، در این واژه، برپایۀ فرایندِ آواییِ نرم‌شدگی، به واج /f/ تبدیل شده و «پارس» و «پارسی» به‌صورت /فارس/ و /فارسی/ تلفظ گردیده‌است، مانند تغییر واژه‌های فارسیِ «اسپند»، «پیل»، و «گوسپند» به «اسفند»، «فیل»، و «گوسفند». بنابراین «فارسی» نیز فارسی است، نه عربی و نه عربی‌شدۀ «پارسی».

۲) پارس: صدای سگ، عوعو، واق‌واق. «پارس»، در این معنا و کاربرد، ارتباطی به «پارس» (سرزمین و اقوام آریایی) ندارد، بلکه از «پاس» است و «پاس» به معنای «نگهبانی» است. توضیح آن‌که، طبق یک تحول و فرایندی آوایی (← مجلۀ زبانشناسی، سال بیستم، شمارۀ اول (بهار و تابستان ۱۳۸۴)، ص ۱-۱۶)، گاهی صامت /r/ در میان برخی از واژه‌ها افزوده و تلفظ می‌شود،‌ مانند واژۀ «چرتکه» (از اصل روسی) و «خاکشیر» و «تراشیدن» که دراصل «چتکه» و «خاکشی» و «تاشیدن» بوده‌اند و سپس واج /r/ به‌ آن‌ها افزوده شده‌است.

در قدیم نیز،‌ در بخشی از قلمرو زبان فارسی، واژه‌هایی مانند «تاختن»، «پاسبان»، «گچ»، و «گفتن» به‌صورت /تَراختن/، /پارسبان/، /گَرچ/، و /گُرفتن/ تلفظ می‌شده‌اند. «پارس» نیز، به معنای «صدای سگ»، صورتِ تحول‌یافتۀ «پاس» است و درست است. درنتیجه هیچ ارتباطی با سرزمین پارس ندارد، زیرا صرفاً دو واژۀ هم‌آوا و هم‌نویسه‌اند، مانند واژۀ فارسیِ «دَم» («لبۀ چیزی») و واژۀ عربیِ «دَم» («خون»).

یادآوری:
جالب است بدانیم «پارس» نام جانوری شکاری هم هست که به آن «یوز» می‌گوییم. «پارس»، در این معنا، ترکی است که در عربی، به آن «فَهْد» گفته می‌شود. در گاه‌شماریِ ترکی نیز «پارس‌ئیل/ بارس‌ئیل» به معنای «سال پلنگ» است.
‌۱۴‌۰۰‌/۰‌۲/‌۲‌۵‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید