Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

2022-06-23 10:35:12 (2)
بخشی از کارگاه تمرین آنلاین «متنوک»
در این ویدئو، ۵ نکتۀ ویرایش زبانی می‌آموزید.

ویرایش و درست‌نویسی را «از هر کجای دنیا که هستید» بیاموزید!

نظر سایر شرکت‌کنندگان
@Matnook_01
@Matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-23 10:34:46 واژه‌بستِ «-ها»
(ویراست دوم، ۹۹/۶/۵)

واژه‌بست نوعی تکواژِ وابسته است که ۱) کاربردِ مستقل ندارد و ۲) همیشه به یک واژه افزوده می‌شود و ۳) واژۀ جدیدی (= مشتق) نمی‌سازد و ۴) فاقدِ تکیۀ آوایی است. تقریباً ده واژه‌بست در فارسی وجود دارد، ازجمله «-ها»/ «ـا».

چند نکته:
۱) واژه‌بستِ «-ها» معمولاً برای تأکید یا تحذیر یا تهدید است و صرفاً در گفتار کاربرد دارد.

۲) واژه‌بستِ «-ها» همواره با واژۀ قبل از خود نیم‌فاصله می‌شود، چون فاقد تکیۀ آوایی است:
- می‌زنمش‌ها!/ می‌زنمشا!
- آمدی نسازی‌ها!/ اومدی نسازیا!
- می‌بخشیدها!/ می‌بخشیدا!

۳) واژه‌بستِ «-ها»، در حالت شکسته، به‌صورت «-ا/ -ـا» نوشته می‌شود، مگر در کلمات مختوم به مصوّت /e/ یا همان های بیان حرکت:
- باز دیرت می‌شه‌ها!

یادآوری:
درجِ این واژه‌بست به‌صورت «آ» و بافاصله، مانند مثال زیر، نادرست است:
- عجب شانسی داری آ. (درست: داریا)

سید محمد بصام
@Matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 16:47:45 Matnook | ﻣﺘﻨﻮک pinned «فرستهٔ موقت! تا پایان تخفیف تکرارنشدنی برای ثبت‌نام در کارگاه آنلاین ویرایش متنوک کمتر از ۶ ساعت دیگر فرصت دارید. تخفیف ویژه هرگز تمدید نخواهد شد. شهریهٔ اصلی (از فردا): ۱٫۳۹۰٫۰۰۰ با نرخ پارسال: ۴۹۵ (فقط تا امشب) ثبت‌نام سریع و آسان: @MatnookAdmin3 @Matnook_com…» باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 10:33:18 فرستهٔ موقت!

تا پایان تخفیف تکرارنشدنی برای ثبت‌نام در کارگاه آنلاین ویرایش متنوک کمتر از ۶ ساعت دیگر فرصت دارید. تخفیف ویژه هرگز تمدید نخواهد شد.

شهریهٔ اصلی (از فردا): ۱٫۳۹۰٫۰۰۰
با نرخ پارسال: ۴۹۵ (فقط تا امشب)

ثبت‌نام سریع و آسان:
@MatnookAdmin3
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 10:00:21 چرا کارگاه ویرایش متنوک بهترین کارگاه ویرایش در ایران است؟!

ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 09:59:55 رسم‌الخط ضمیرهای شخصی پیوسته (۱)

در فارسی، شش ضمیر شخصی پیوسته داریم که به واژۀ قبل از خود می‌چسبند: -م، -ت، -ش، -مان، -تان، -شان. رسم‌الخطِ این ضمیرها در پیوند با انواع واژه‌ها به شرح زیر است:

۱) واژه‌های مختوم به حروف پیوسته (مانند «ب» و «ه») و حروف جدا (مانند «ر»):
کتابم، کتابت، کتابش*، کتابمان، کتابتان، کتابشان؛ راهم، راهت، راهش، راهمان، راهتان، راهشان؛ برادرم، برادرت، برادرش، برادرمان، برادرتان، برادرشان

* یادآوری:
در «کتابش»، الگوی هجای آخر cvc است: کِ - تا - بَش. بنابراین وجهی ندارد که *کتاب‌اش بنویسیم و /کتابش/ بخوانیم. پس املای *کتاب‌اش و نیز *کتاب‌ات و *کتاب‌ام، که مختوم به حروف پیوسته‌اند، نادرست است.

۲) واژه‌های مختوم به «ای» (/i/): صندلی‌ام، صندلی‌ات، صندلی‌اش، صندلی‌مان، صندلی‌تان، صندلی‌شان

یادآوری:
واژه‌های مختوم به «اِیْ» (/ey/) نیز مانند واژه‌های مختوم به /i/ است: نِی‌ام، نِی‌ات، نِی‌اش، نِی‌مان، نِی‌تان، نِی‌شان

۳) واژه‌های مختوم به «و»
الف) با صدای «اُ» (/o/):
مانتوام، مانتوات، مانتواش، مانتومان، مانتوتان،‌ مانتوشان

یادآوری:
در فارسیِ امروز، واژه‌هایی مانند «مانتو» و «رادیو» با «جلو» و «رهرو» تفاوتِ چندانی در تلفظ ندارند. بنابراین، در تمام این واژه‌ها، قبل از سه ضمیر مفرد (-م، -ت، -ش)، همزه را می‌توان گذاشت.

ب) با صدای «او» (/u/):
آرزویم، آرزویت، آرزویش، آرزویمان/ آرزومان، آرزویتان/ آرزوتان، آرزویشان/ آرزوشان

۴) واژه‌های مختوم به صدای «اِ» (/e/) یا همان های بیان حرکت:
خانه‌ام، خانه‌ات، خانه‌اش، خانه‌مان، خانه‌تان، خانه‌شان

۵) واژه‌های مختوم به صدای «آ» (/â/):
صدایم، صدایت، صدایش، صدایمان/ صدامان، صدایتان/ صداتان، صدایشان/ صداشان

۶) واژه‌های مختوم به همزه
الف) «أ»:
مبدأم، مبدأت، مبدأش، مبدأمان، مبدأتان، مبدأشان
ب) «ؤ»:
لؤلؤم، لؤلؤت، لؤلؤش، لؤلؤمان، لؤلؤتان، لؤلؤشان
ج) «ء»:
جُزئم، جُزئت، جُزئش، جُزئمان، جُزئتان، جُزئشان

سید محمد بصام
@Matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 09:40:41 ۳ نکتۀ ویرایش از متنوک
در خبرنامۀ فرهنگستان
(گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، خبرنامه، شمارهٔ ۶۸، ص ۲۱)
@Matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 09:39:53 «هیئت» یا «هیأت»؟
سه نکتهٔ املایی و فاصله‌گذاری
۱۴‌۰۰‌/۰‌‌۷‌/۲‌‌۸‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-21 09:51:32 دو ویژگی منحصربه‌فرد کارگاه ویرایش متنوک!

ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید

2022-06-21 09:51:15 دستورزبان و فاصله‌گذاری!

فاصله‌گذاریِ درست مستلزم درک دقیقی از دستورزبان و شناخت اجزای جمله و نقش آن‌هاست. برای مثال، «بیش‌ازحد» کاملاً نیم‌فاصله، و «کمتر از حد» کاملاً بافاصله نوشته می‌شود،‌ زیرا دستور زبان‌شناختی و قواعد ساخت‌واژه به ما می‌گوید که «بیش‌ازحد» به مقولهٔ قید و صفت تعلق دارد و به‌لحاظ آوایی نیز یک تکیۀ اصلی دارد. بنابراین نیم‌فاصله نوشته می‌شود و در فرهنگ‌های لغت نیز به‌عنوان یک واحد واژگانی می‌آید. مثال:
قید: پدرم بیش‌ازحد کار می‌کند.
صفت: ستایشِ بیش‌ازحد چاپلوسی است. (نهج‌البلاغه)

اکنون به این جمله دقت کنید:
کارگاه آنلاین ویرایش متنوک بیش‌از حدِ انتظارم بود!

اینجا هم دستور زبان‌شناختی به ما می‌گوید که «بیش‌از حدِ انتظارم» یک گروه حرف‌اضافه‌ای در نقش مُسند است و حرف اضافۀ «بیش‌از» نیز هستۀ این گروه است و مابعدش وابستهٔ آن. بنابراین، از آنجا که اجزای گروه‌های نحوی بافاصله نوشته می‌شوند، گروه «بیش‌از حدِ ...» نیز بافاصله نوشته می‌شود. ضمن این‌که به‌جای «حد انتظارم» می‌توان نوشت «... حد لازم»، «... اندازۀ معمول»، و مانند این‌ها.

عبارت «کمتر از حدِ ...» نیز یک گروه نحوی غیرواژگانی است. توضیح آن‌که «کمتر» گروه صفتی است و «از حد» نیز متمم آن است. به بیان دیگر، «کمتر» می‌تواند با هر متممی به‌کار رود: کمتر از حد/ توان/ من/ نصف/ ... . بنابراین کاملاً بافاصله نوشته می‌شود.

یادآوری:
«بیش» و «کمتر» هردو صفت‌اند، ولی «بیش‌از» حرف اضافهٔ مرکب ‌شده‌است و نیم‌فاصله نوشته می‌شود، اما «کمتر از ...» صرفاً یک گروه صفتی است که با «از» متمم می‌گیرد و بافاصله نوشته می‌شود. بسنجید با «بیشتر از ...» که همیشه بافاصله نوشته می‌شود.

پس گاهی با آموختن چند قاعدۀ سادۀ دستوری می‌توانیم عبارت‌ها و واژه‌های بسیاری را درست فاصله‌گذاری کنیم و از اختلاف‌نظرهایی که سردرگممان می‌کنند رهایی یابیم.
۱‌‌۴‌‌۰‌‌‌۱‌/‌‌‌۰‌‌‌‌‌۳‌/۳۱‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com باز کردن / نظر دهید