سیمیاگری

2022-01-03 12:29:33 سیمیاگری #جستار_فلسفی_۸۰ «فلسفه و کوهنوردی»(۱) #فلسفه_و_گردشگری_خلاق فلسفه حاصل اشتیاق سوزان ما به «دانایی» و «رهایی» است. تلاشی جسورانه برای شفاف کردن موقعیتی که در جهان داریم. «جسورانه» چون فیلسوف محکوم است که با شکست آغاز کند، شاید برای اینکه به… باز کردن / نظر دهید

2022-01-03 12:28:25 سیمیاگری

#جستار_فلسفی_۸۰

«فلسفه و کوهنوردی»(۱)

#فلسفه_و_گردشگری_خلاق

فلسفه حاصل اشتیاق سوزان ما به «دانایی» و «رهایی» است. تلاشی جسورانه برای شفاف کردن موقعیتی که در جهان داریم. «جسورانه» چون فیلسوف محکوم است که با شکست آغاز کند، شاید برای اینکه به قول #یاسپرس، بیداری‌اش به آن گره خورده!

بنابراین تا تلاش فلسفی خودمان را شروع می‌کنیم به مقولات بنیادین فلسفیِ‌«واقعیت»، «وجود»، «شناخت»، «باور»، «دلیل»،
«استدلال»، «درست»، غلط»، «معنا»، «ارزش‌های‌اخلاقی و زیباشناسانه» برمی‌خوریم و چون چاره‌ای نداریم و باید تحقیق‌مان را با پرسش از آن‌ها شروع کنیم؛ مستقیم به خلأانتزاعی مسائلی همیشگی پرتاب می‌شویم که پاسخ قطعی ندارند و هنوز فیلسوفان را درگیر خود نگه داشته‌اند. مسائلی مثل واقعیت‌ چیست؟ چه‌طور به شناخت می‌رسیم؟ و معیار درست و غلط چیست؟ معنا کجاست؟ و ...

اما پرسش مهم این‌که آیا تاملات فلسفی‌آکادمیک با فرضِ‌ صَرف عمری خواندن و صبوری، می‌تواند به ما «مهارتِ ‌خوب‌زیستن» ببخشد؟ به خصوص وقتی به روش تحلیلی و عقلانی تلاش می‌کنیم موضوعی را تنها و جدا در نظر بگیریم و شفاف بفهمیم‌اش؟ شک نیست تجربه‌ی آکادمیک هر چه‌قدر هم عمیق باشد ضمانتی برای به دست‌ آوردن مهارت خوب و اخلاقی زیستن نیست.

شاید از همین رهگذرست که سال‌های اخیر ارتباط بین «فلسفه» و «زندگی روزمره» جدی گرفته شده است. چون هر قدر هم تلاش کنیم آن چه در ساحت نظر درک کرده‌ایم در عمل زیست کنیم، درمی‌یابیم که به همه‌ی چیزهای دیگر درون جهان‌مان گره خورده است.

بنابراین فکر می‌کنم اگر متفکران ماقبل مدرن، به دلایلی در عمل هم با آنچه در فکر داشتند مواجه می‌شدند با شرایطی که ما امروزه درون زمانه‌ی مدرن داریم از چنین فرصتی محروم شده‌ایم و آن‌چه را که می‌فهمیم نمی‌توانیم در عمل بیازماییم و زیست کنیم مگر این‌که بخواهیم آگاهانه خودمان را در موقعیت آن قرار بدهیم.

مجموعه‌ی «فلسفه برای همه» از همین منظر، توسط نشر وایلی_بلک‌‌ول در سال ۲۰۱۰ منتشر شده و سعی دارد نشان بدهد بین «فلسفه و تمام مسائل زندگی» پیوند درونی عمیقی برقرارست. یکی از کتاب‌های این مجموعه، «کوه‌نوردی و فلسفه» است که سال گذشته به زبان فارسی ترجمه شد. جدا از نارسایی‌های ترجمه‌، تلاش‌های از این دست، ستودنی است و مدار فکری ما را به تأملات مهم در حوزه فلسفه برای همگان پیوند می‌زند. و می‌تواند راه‌ و امکان کا‌ویدن پرسش‌های کلاسیک فلسفی را در عمل و درون موقعیت‌های خاص، برای بشر گرفتارِ جهان مدرن، نشان دهد.

@simiagari|مژگان خلیلی‌
باز کردن / نظر دهید

2021-12-31 20:38:07 سیمیاگری #جستار_فلسفی_۷۹ «جهان: رازِ ناگفتنیِ ما»(۱) #فلسفه_و_شکل_زندگی ما اغلب فکر می‌کنیم، فیلسوفان بزرگ باید به ما بگویند؛ «حقیقت» چیست و کجاست. حقیقتی که «راز» بودنِ ما و جهان را برملا می‌کند. اما اگر فقط یک حرف باشد که همه‌ی بزرگانِ فلسفه را به… باز کردن / نظر دهید

2021-12-31 20:37:50 سیمیاگری
#جستار_فلسفی_۷۹

«جهان: رازِ ناگفتنیِ ما»(۱)

#فلسفه_و_شکل_زندگی

ما اغلب فکر می‌کنیم، فیلسوفان بزرگ باید به ما بگویند؛ «حقیقت» چیست و کجاست. حقیقتی که «راز» بودنِ ما و جهان را برملا می‌کند. اما اگر فقط یک حرف باشد که همه‌ی بزرگانِ فلسفه را به هم شبیه می‌کند، این است که همگی در نهایت به این نتیجه رسیده‌اند که حقیقتِ جهان، دست‌یافتنی نیست!

#ویتگنشتاین کتاب «رساله» را این طور شروع می‌کند:

«جهان همه‌ی آنچه‌ است که واقع است.»

و ما به حقیقت و «رازِ» این جهانِ و «همه‌ی آن‌چه واقع است» دسترسی نداریم. تحقیق عمیق ویتگنشتاین هم مثل متفکران بزرگ دیگر به این نتیجه رسیده که؛ رازِ جهان، «گفتنی» نیست و فقط «نشان‌دادنی» است. و به عبارتی «خودش را به ما نشان می‌دهد.»

اما کِی و تحتِ چه شرایطی؟

وقتی آگاهانه خودمان را در شرایطِ دور از عادت و روزمره‌گی قرار می‌‌دهیم تا قلب و قدم، کالبد و ذهن، ملموس و ناملموس، و درون و برون ما در آمیزشی دگرگون‌کننده به رازِ جهان اتصال پیدا کند. وقتی با «تمامِ خود»، در #آستانه می‌ایستیم و در را به روی ناشناخته‌ها و رازهای مرموز باز می‌گذاریم و منتظرِ دریافت انوار و امور نامنتظره می‌مانیم.

ما عینِ جهان بیرون را دریافت نمی‌کنیم، تصویری از مثلا: «درخت» بیرون می‌گیریم و با توجه به «زبان» خاصی که داریم، معنا و مفهوم آن را می‌سازیم. «زبان» ما هم به نحوه‌ی زیستن و شکل زندگی ما در #عمل و لحظه پیوند خورده‌، سیال است و مدام تحت تاثیر آن، جهت و فرم می‌گیرد:

یعنی تحت تاثیر «وضعیتِ امور!»

از نامیدن «پدیده‌های مادیِ طبیعی و ساختگی» مثل درخت و میز که بگذریم، ما با آرزوهای انسانی نظیر «عشق»، «آزادی»، «عدالت»، «صلح»، «انسانیت»، «رواداری»، «رضایت» و «خوشبختی» سر و کار داریم. مفاهیمی که بسته به «نحوه‌ی زیست» و «زبانی» که به کار می‌‌‌‌بریم یک معنای خاص پیدا می‌کنند و همین معناهای خاصِ ساختگی، هویت و تفکر ما را در عمل و در مسیر زندگی فرم و جهت می‌بخشند.

@simiagari
باز کردن / نظر دهید

2021-12-22 01:14:20 این‌جا مدرسه‌ی خان شیراز است به دست سرداری آزاداندیش؛ که از ۱۰۰۴ تا ۱۰۲۲ ه.ق. حاکم فارس بود، بنا شد تا از ملاصدرا، متفکر و فیلسوفِ تکفیر و تبعید شده، برای تدریس دعوت کند.

از آن دسته مکان‌های نه‌چندان مشهوری که تا به حیاطش قدم بگذاری، در و دیوارش مثل ورد و مناجات بر زبان و ذهن‌ات جاری می‌شوند، از آن‌ جاهایی که مثل هجوم قدرت و عظمت یک شهود، وجودت را تکان می‌دهند و ترانه‌های فراموش‌شده‌‌ای را یادت می‌آورند که از فرط زیباییِ ترکیب واژگان و معنا، حقیقتِ پوشیده را برملا و رسوا می‌کنند.

از آن جاها‌ که هرچه از حکمت و فلسفه و هنر و اصول حِکمی و عرفانیِ زمانه اصل بوده، برگرفته‌اند و با ملات آجر و آهک ترکیب کرده‌اند تا از آن‌ها با اصول مهندسی و طراحی، بنایی بسازند که تجسم‌‌ فضایش شده متافیزیکی دست‌یافتنی و می‌تواند به معناهای والا هویت بصری ببخشد!

در همین مکان‌هاست که به احتمال خیلی زیاد آن سوالِ سهل و دشوار را دوباره از خودمان می‌پرسیم: «من کیستم؟»
و به دنبال آن مشتاق ِاین‌که بدانیم ملاصدرایی که در این مکان رازگشا تدریس می‌کرده و می‌نوشته، چه طور «خود را اندیشیده» و با تاریکیِ وجودی‌اش کنار آمده، به شرّ چیره شده و جریان زندگی زمانه‌اش را زیسته؟

از چشم او، ما همگی صدوریم نه مخلوق! هر کدام از ما با روش زندگی خود، حکایت‌گرِ یک طرز بودن از بودن‌های بی‌شمار و ممکنِ ذاتی نادیدنی‌ هستیم، به عبارتی؛ خلق نشده‌ایم بلکه از ذاتی دگر، صادر شده‌ایم و حالتی هستیم از وجود او!

بنابراین ‌شاید از نگاه او «خوداندیشی» یعنی توان ِ تفسیر این ِحالت زندگی داده شده، هر کدام از ما، یک امکان بوده‌ایم و مستحقِ عدم، اما حالا به حالتی خاص صادر و موجود شده‌ایم که آغشته‌ست به تاریکی و شرّ، باید آن را بشناسیم که بتوانیم بپذیریم‌اش، و به آن چیره شویم و روایت‌اش کنیم، اما این شناختن خود روندی طولانی دارد به قدمت یک زندگی، یک جور سفر وجودی است و ...

یلدای ۱۴۰۰
@simiagari
باز کردن / نظر دهید

2021-12-22 01:11:35 سیمیاگری

یلدا مبارک
.
پذیرشِ‌ «شرِّ تاریک» و همزمان تسلط بر آن، پارادوکس عمیقی است که در قلبِ شب #یلدا جا خوش کرده، فلسفه‌ای دور و دراز که یک سر رشته‌ی پرپیچ و تابِ آن به اسطوره‌ و آیین‌های باستانی می‌رسد و سرِ دیگرِ آن به امروز، به من و تویی که خود را می‌اندیشیم، اندیشیدنی که ارتباطی ناگسستنی با زندگیِ جاری دارد و تلاشی است برای این که شاید بتوانیم حاصل این «خوداندیشی» را در سیستمی عقلانی، با مفاهیمی منظم روایت کنیم تا این غریبه‌ای که تاکنون، «خود» می‌نامیدیم و بیش از نیم‌اش تاریک است و از «شرّ» ساخته شده، به «خودش» آگاه شود و «خود» را بداند.

@simiagari باز کردن / نظر دهید

2021-11-20 14:49:17 در ستایشِ یأس و زندگی
یادداشتی درباره‌ی رمان «با تو سقوط می‌کنم» نوشته‌ی: سارا نظری

به قلم: #مژگان_خلیلی
از ستون: #نقد_و_درنگ

شاید کمابیش بدانیم یا شنیده باشیم که برای شناختنِ خودمان، باید با ترس‌های‌مان مواجه شویم و از آن‌ها عبور کنیم، اما پرسش مهم این‌که؛ چرا این مواجهه و عبور، دراوجِ ناامیدی و یأس اتفاق می‌افتد؟

بین خویشتنِ «پیوند» و خودآگاهی‌اش، آن قدر فاصله افتاده که تمام عمر، خودش را در سایه نگه داشته و حالا آمادگی ایستادن زیر نور شدید آفتاب را ندارد. از همین روست که پناه می‌برد به تنِ روح شده و لطیف ِخواهرش و آن را تنها آغوش دست‌یافتنی برای تنهایی و سردرگمی‌اش می‌بیند، و در لحظاتی مسحورکننده و مالیخولیایی، با او یکی می‌شود و همین یک دم آغشته شدن به مرگ و سوگ و یأس و خشم، تنها چیزی است که بهش آرامش می‌بخشد.

و حالا همه‌ی آن سرخوردگیِ انباشته در وجودِ پدر و مادر و آتشِ زیر خاکستر نسل جدید، در خشم تازه و تندِ «پیوند» نسبت به حادثه‌ی سقوط خواهر سربرمی‌آورد تا شاید بالاخره به ثمر بنشیند؛ اگر آزادی بیرونی نمی‌بخشد، دست کم به او، رهاییِ درونی و خویشتن‌اش را هدیه کند. هرچند خودش تا این حد، به موضوع آگاه نیست؛ فقط شدتِ زیاد این خشم به اندازه‌ای است که دارد به او شجاعت می‌دهد و همزمان با خودش عدم امنیت و اضطراب می‌آورد.

برای خواندن متن کامل این یادداشت «اینجا» کلیک کرده و یا از گزینه instant view استفاده کنید.

درنگ را در تلگرام | اینستاگرام دنبال کنید. باز کردن / نظر دهید

2021-11-20 14:49:09 در ستایشِ یأس و زندگی

نگاهی به رمان «با تو سقوط می‌کنم» نوشته‌ی «سارا نظری»

به قلم: #مژگان_خلیلی
از ستون: #نقد_و_درنگ

درنگ را در تلگرام | اینستاگرام دنبال کنید. باز کردن / نظر دهید

2021-11-18 16:32:25 موسسه فرهنگی مطالعاتی پیدایش(رویش دیگر) دومین پرونده با هدف واکاوی و نقد و بررسی کاربرد «فلسفه در زندگی» را در فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۱، برگزار خواهد کرد.

عنوان دقیق این پرونده "فلسفه تحلیلی در زندگی روزمره"؛ شامل ۱۴ گفتگو و میزگرد با اساتید و پژوهشگران حوزه فلسفه است. این گفتگوها به طور زنده از طریق پلتفرم اینستاگرام(و در صورت نیاز به صورت موازی پلتفرم Zoom) برگزار خواهند شد.

اطلاعات بیش‌تر در:
https://t.me/tanhaatarazyekbarg/325

اطلاعات مشارکت دراین پرونده:
https://t.me/tanhaatarazyekbarg/329

@tanhaatarazyekbarg
@rooyeshedigar
www.rooyeshedigar.ir باز کردن / نظر دهید

2021-11-18 12:58:04 سیمیاگری #جستار_فلسفی_۷۸ «اگر حقیقت زن باشد چه خواهد شد؟»(۱) به مناسبت‌ #روز_جهانی‌‌_فلسفه فلسفه‌ورزی عجیب‌ترین کار ما در این جهان است. بعد از ۲۵۰۰ سال نه توانسته‌ایم مسائل سنتی فلسفی مثل وجود و عدم، وحدت و کثرت و غیره را حل کنیم و نه مسائل انسانیِ … باز کردن / نظر دهید